Maktabgacha tarbiya yoshi davrida guruhiy psixokorreksion ishlarni tashkil qilish

 

 

---

 

21

 

2.1. Maktabgacha yoshdagi bolalar o’yinining psixologik xususiyatlari 

 

 Maktabgacha  yoshdagi  bolalarning  yetakchi  faoliyati  o‘yindir.  Bog‘cha  yoshidagi 

bolalarning  o‘yin  faoliyatlari  masalasi  asrlar  davomida  juda  ko‘p  olimlarning  diqqatini 

o‘ziga jalb qilib kelmoqda. 

Bog‘cha  yoshidagi  bolalar  uzlarining  o‘yin  faoliyatlarida  ildam  q a d a m l a r   b i l a n  

o l g ‘ a   q a r a b   b o r a y o t g a n   s e r m a z m u n   h a y o t i m i z n i n g   h a m m a   tomonlarini  aks 

ettirishga intiladilar. 

M a ’ l u m k i ,  

b o l a n i n g  

y o s h i  

u l g ‘ a y i b ,  

m u s t a q i l  

h a r a k a t  

q i l i s h  

imkoniyati  oshgan  sari,  uning  atrofidagi  narsa  va  hodisalar  bo‘yicha  dunyoqarashi 

kengayib boradi. 

Bog‘cha  yoshidagi  bola  atrofidagi  narsalar  dunyosini  bilish  jarayonida shu narsalar 

bilan bevosita amaliy munosobatda bo‘lishga intiladi. Bu urinda shu narsa xarakterliki, bola 

bilishga  tashnaligidan  atrofdagi  o‘zining  haddi  sig‘adigan  narsalari  bilangina  emas, 

balki  kattalar  uchun  mansub  bo‘lgan,  o‘zining  kuchi  h a m   y e t m a y d i g a n ,   h a d d i  

s i g ‘ m a y d i g a n   n a r s a l a r   b i l a n   h a m   a m a l i y   munosabatda  bo‘lishga  intiladi.  Masalan: 

bola  avtomashinani  yoki  t r a m v a yn i   o ‘ z i   h a yd a g i s i ,   r o s t a k a m   o t t a   m i n i b   yu r g i s i ,  

u c h u v c h i   bo‘lib,  samolyotda  uchgisi  va  rostakam  militsioner  bo‘lgisi  keladi.  Tabiiyki  bola 

o‘zidagi  bunday  ehtiyojlarning  birontasini  ham  haqiqiy  yo‘l  bilan  qondira  olmaydi. 

Bu  o‘rinda  savol  tug‘iladi.  Bolalarning  tobora  ortib  borayottan  turli  ehtiyojlari  bilan 

u l a r n i n g   t o r   i m k o n i y a t l a r i   o ‘ r t a s i d a g i   q a r a m a - q a r s h i l i k   q a n d a y   y o ‘ l  

b i l a n   h a l   q i l i n a d i ?   B u   q a r a m a - q a r s h i l i k   f a q a l t i n a   b i r g i n a  

faoliyat  orqali,  ya’ni,  bolaning  o‘yin  faoliyati  orqaligina  hal  q i l i ni s hi   m um k in .   Bu ni 

q u yi d agi ch a  i z o hl ab  b eri s h  m um k i n:  

-   b i r i n c h i d a n ,   b o l al a r n i n g   o ‘ yi n   f a o l i ya t i   q an d a yd i r   m o d d i y  mahsulot 

ishlab  chiqarishga qaratilgan faoliyat  emas. Shuning uchun bolalarni o‘yinga undovchi 

sabab  (motiv)  kelib  chiqadigan  natija  b i l a n   e m a s ,   b a l k i   s h u   o ‘ y i n   j a r a y o n i d a g i  

t u r l i   h a r a k a t l a r n i n g   mazmuniga bog‘liqdir;