Maktabgacha ta’limga qo‘yiladigan davlat talablari

2-§. Atrof muhitni o‘rganish va anglash 

156. Quyidagilar 12 — 24 oylik bolalarda atrof muhitni o‘rganish va anglash talablari hisoblanadi. 

jonli va jonsiz olamni kuzatish hamda ta’riflab berish; 

tabiat hodisalarini kuzatish; 

rasmda aks ettirilgan yoki ko‘chadagi o‘simlik va hayvonlarni ko‘rsatish, ularning nomlarini aytish; 

inson tana a’zolarini o‘rganish. 

157. Quyidagilar 12 — 24 oylik bolalarda atrof muhitni o‘rganish va anglash indikatorlari hisoblanadi: 

havodagi o‘zgarishlarni ajratish (masalan, qor yog‘ayotganda tashqariga chiqishni xohlash, yomg‘ir 

yog‘ayotganda esa soyabonni olish); 

inson tana a’zolari va asosiy organlarining vazifalarini bilish, o‘zining tana a’zolarini (quloqlarining 

eshitishini, ko‘zlarining ko‘rishini) to‘g‘ri ko‘rsatish; 

qo‘g‘irchoqlar va o‘yinchoqlardan zavqlanish. 

158. 12 — 24 oylik bolalar bilan quyidagi mashqlarni olib borish lozim: 

bola bilan yilning barcha fasllarida sayr qilish va har bir tabiat hodisasini tushunarli qilib izohlash; 

tabiat hodisalarini kuzatishni tashkil qilish; 

bolaga jonli va jonsiz buyumlarni ko‘rsatish; 

bolaga  atrofdagi  o‘zaro  bog‘liqliklarni  (agar  niholga  suv  quyib  turilsa,  uning  o‘sib,  unishini) 

tushuntirish; 

bolaning o‘simliklar va hayvonlar nomlarini aytishini rag‘batlantirish; 

bolaning  o‘z  tana  a’zolari  nomini  aytishini  yoki  qo‘g‘irchoqlar  va  o‘yinchoqlarda  shunga  o‘xshash 

qismlarni topib aytishini rag‘batlantirish, ularning vazifasini tushuntirish. 

159. Sayr vaqtining ketma-ketligi ta’minlab borilishi lozim. 

3-§. Ijod 

160. Quyidagilar 12 — 24 oylik bolalarda ijod talablari hisoblanadi: 

turli tovushlar va ovozlarni ajrata olish; 

musiqaviy va ko‘rgazmali faoliyatda ishtirok etishga qiziqish bildirish. 

161. Quyidagilar 12 — 24 oylik bolalarda ijod indikatorlari hisoblanadi: 

o‘zi yoqtirgan bolalar ko‘rsatuvlariga munosabat bildirish, ularni qiziqib tomosha qilish; 

musiqali o‘yinchoqning yoqimli ovozini eshitish uchun doimo ushbu o‘yinchoqdan foydalanish; 

tanasini musiqaga mos ravishda harakatlantirish (raqsga tushishga harakat qilish); 

oddiy va sevimli qo‘shiqlarini aytishga harakat qilish; 

turli tartibsiz chiziqlarni erkin chizish, rasm chizish; 

loy, xamir, plastilindan buyumlar yasashga qiziqish bildirish. 

---

162. 12 — 24 oylik bolalar ta’limiga quyidagicha yondashish lozim: 

bolaga  uning  yoshiga  mos  bo‘lgan  ko‘rsatuvlarni  ko‘rishga  ruxsat  berish,  biroq  televizor  ko‘rish 

vaqtini cheklab qo‘yish; 

bolaga turli musiqali o‘yinlarni o‘ynash imkoniyatini yaratish; 

bolaning faollik ko‘rsatishini rag‘batlantirish, u bilan birga raqsga tushish; 

bolaga musiqali kitob berish, musiqa qo‘yib berish yoki u yoqtiradigan oddiy kuylarni aytib berish; 

bola bilan muloqot qilayotganda, u bilan birga qo‘shiq aytish; 

bolaga  ruchka,  rangli  qalamlar,  flomaster,  marker  va  qog‘oz  berib,  uning  rasm  chizishini 

rag‘batlantirish; 

bolaning qum yoki yer ustida rasm chizishiga ruxsat berish; 

bola bilan birga loydan dumaloq shakllar, haykalchalar yasash. 

163. 12 — 24 oylik bolalar ijod qilishi uchun mo‘ljallangan barcha materiallar sanitariya va gigiyena 

talablariga javob berishi lozim.