Bog'liq Jismoniy tarbiya va olimpia harakati tarixi
8.5O’zbekiston Respublikasi Milliy Olimpiya qo’mitasi va uning tuzilishi. 1992 yil 21 yanvarda O’zbekiston Respublikasining Milliy Olimpiya qo’mitasi (MOQ) ta’sis etildi. 1992 yil 3 martda O’zbekiston Respublikasi Milliy Olimpiya qo’mitasi xalqaro Olimpiya qo’mitasi (XOQ) tarkibiga kiritildi va 1993 yil sentyabrda rasmiy ravishda tasdiqlandi.
O’z MOQ ta’sis majlisida Respublika Davlat sport qo’mitasining raisi M.I.Ibragimov birinchi marta Prezident lavozimiga saylanda.
XOQ xartiyasi (ustav) talabiga ko’ra davlat idorasining rahbari milliy olimpiya qumitasi prezidenti bo’lmasligi ta’kidlangan. Shu sababdan 1993 yil 23 apreldan O’zMOQ prezidenti qilib Nazirov O prezidentlikka saylandi.
Milliy Olimpiya qo’mitasi XOQ xartiyasi asosiga o’zining nizomiga (ustav) ega bo’lib, Respublika sharoiti va imkoniyatlari e’tiborga olingan. U asosan Respublika Prezidenti qoshidagi jismoniy tarbiya va sport kengashi, madaniyat va sport ishlari vazirligining ko’magiga tayanadi. Asosiy faoliyatlar Respublika sport jamiyatlari va sport turlari bo’yicha federasiyalar hamkorligida olib boriladi.
O’zbekiston Respublikasi Milliy Olimpiya qo’mitasi xalqaro Olimpiya qo’mitasning asosiy vazifalari:
- Olimpiya harakati va havaskorlik sportini rivojlantirish;
- Respublika sportchilarini Olipmiya o’yinlarida ishtirok etishini ta’minlash;
- Xalqlar o’rtasida hamdo’stlik aloqalarni mustahkamlash;
- Sportchilarni, ayniqsa Olimpiya o’yinlari ishtirokchilari hamda g’oliblarni rag’batlantirish.
MOQning oliy organi bosh assambleya bo’lib (hay’at ma’nosida) yil davomida bir marta (zarur bo’lsa yana) chaqiriladi. Assambleya oralig’idagi vaqt ichida (har doim) MOQ ijroiya qumitasi (ichki tuzilish) tomonidan ishlar olib boriladi. Uning tarkibida Prezident, 3 ta vise-Prezidentlar, bosh kotib, bosh direktor va 7ta a’zo bo’ladi. Ular 4 yil muddatga saylanadi.
Shuningdek, Olimpiya g’oyalarini targ’ibot qiluvchi milliy akademiya va bir necha komissyalar ham jamoatchilik asosida faoliyat ko’rsatadi. 1996 yil 2 sentyabrda Toshkentda O’zbekiston Olimpiya shon-shuxrati muzeyi ochildi.
O’zR MOQ tashkil etilgan kundan boshlab MDH (SNG) va barcha qit’alardagi Milliy Olimpiya qo’mitalari bilan yaqin aloqadorlikda faoliyat ko’rsatib kelmoqda. XOQ va uning tarmoqlaridagi sport federasiyalari bilan doimiy ravishda aloqa bog’lab boradi. Rossiya, Qozog’iston Miliy Olimpiya qo’mitalari bilan doimiy ravishda tajribalar almashadi.