Maktabgacha ta`lim

15.2. Uslubchi tomonidan o’quv faoliyatini nazorat qilish. 
 
Uslubchi pedagoglarga mashg’ulotlarda bolalar bilan olib boriladigan ta`lim 
- tarbiyaviy ishlarni amalga oshirishning samarali shakl va usullarini topishlarida, 
uning  izchil  hamda  asta-sekin  bajarilishiga  erishishlarida  yordam  beradi,  buning 
uchun  esa  uslubchining  o’zi  har  bir  yosh  guruxidagi  bolalar  mashg’ulotda 
egallashlari  lozim  bo’lgan  bilim,  ko’nikma  va  malakalar  hajmi  hamda  sifatini 
belgilar  ekan  dasturi  talablarini  yaxshi  bilishlari  zarur.  Uslubchi  mashg’ulotlarga 
qo’yiladigan didaktik talablar: 
maqsad  va  dastur  materialini  belgilashdagi  aniqliq  ta`lim  -  tarbiyaviy 
masalalarning  kompleks  amalga  oshirilishi;  mashg’ulotlar  uchun  optimal 
mazmunni  bolalarning  rivojlanish  va  tayyorgarlik  darajalariga      muvofiq 
tanlanganligi;  o’qitishning  eng  ratsional  metod  va  usullari  bolalarning  bilish 
faolligini,  ular  fikrining  mustaqilligini  ta`minlovchi  mashg’ulotning  didaktik 
maqsadlarga  ko’ra  tanlanganligi;  o’rganilayotgan  materialning  oldingi  va  keyingi 
materiallar bilan bog’lanishi; mashg’ulotning tashkiliy aniqligi; mantiqiy uyg’unlik 
va  tugallanganlik,  mashg’ulot  uchun  ajratilgan  vaqtdan  maksimal  foydalanish; 
bolalarning  dastur  materialini  o’zlashtirishlariga  rioya  qilingan-qilinmaganligiga 
e`tibor berishi kerak. 
Bu asosiy talablarning bajarilishi mashg’ulotlar samaradorligini ta`miilaydi. 
Ma`lumki, bolalarning mashg’ulotlarda bilim egallashlari birdan-bir maqsad 
emas.  Tarbiyachilar  oldidagi  murakkabroq  vazifa  -  egallanayotgan  bilimlardan 
aqliy  qobiliyatlarni,  bilish  faoliyatiga  ehtiyojni  rivojlantirish  vositasi  sifatida 
foydalanishdir. Shuning uchun uslubchining tarbiyachilar xarakterga ko’ra turlicha 
mashg’ulotlarni o’tkazishlarini kuzatib borishi muhimdir. 
1, Maqsadi bolalar oldiga bilish vazifalarini qo’yish, bolalarga predmetlar, ijtimoiy 
hayot  va  tabiat  hodisalari  haqidagi  bilimlarni  berish,  ularni  kengaytirish  hamda 
aniqlashdan iborat bo’lgan yangi bilimlarni ma`lum qilish mashg’ulotlari. Bu yangi 
ob`ektlarni  kuzatish,  badiiy  asarlarni  o’qish,  tarbiyachining  hikoya  qilishidir. 
Bunday mashg’ulotlar barcha yosh guruxlarida o’tkaziladi. 
2.  Bolalardagi  jamg’arilgan  (uyushgan  va  stixiyali)  tajribalarni  mustahkamlash 
hamda tizimga solish  mashg’ulotlari. Bu mashg’ulotlarning asosiy  maqsadi idrok 
etilganni  anglash  va  ilk  umumlashtirishlarni  tarkib  toptirishdir.  Bu  tanish 
ob`ektlarni  kuzatish,  ikkita  bir  turdagi  predmetlarni  (xona  o’simliklari,  gulxona 
o’simliklari,  daraxtlar,  hayvonlarni)  qiyosiy  kuzatish,  didaktik  o’yinlar, 
suhbatlardir.  Bunday  mashg’ulotlarni  rejalashtirar  ekan,  tarbiyachi  bolalarning 
nimani  yaxshi  o’zlashtirgan,  nimani  etarlicha  o’zlashtirmaganliklarini,  nimani 
takrorlash kerakligini biladi. Tarbiyachi bolalarga ma`lum bilimlarni yangi detallar 
bilan  to’ldiradi,  bu  esa  ulardagi  mavjud  bilimlarni  boyitadi,  jonlantiradi  hamda 

---

 
151 
yanada  chuqurlashtiradi.  Tarbiyachi  bu  mashg’ulotlarda  bolalarning  bilimlariii 
umumlashtiradi va tizimga soladi. 
3.  Nazorat,  tekshiruv  mashg’ulotlari.  Bu  mashg’ulotlarning  maqsadi  -  bolalarda 
tegishli  tasavvur,  ko’nikma,  malakalarning  mavjudligini  aniqlash  va  shu  asosda 
dastur talablarining bajarilishi, keyin qilinadigan ishlar va metodlar haqida xulosa 
chiqarishdir. 
4.  Kompleks  mashg’ulotlar  —  maktabgacha  ta`lim  muassasasi  praktikasida  eng 
ko’p  tarqalgan  mashg’ulotlar  bo’lib,  ularda  bolalarga  yangi  materiallar  ham 
beriladi,  mavjud  bilimlarni  takrorlash,  mustahkamlash  va  tizimlashtirish  ham, 
bilim, ko’nikma va malakalarni qo’llash ham o’rin oladi. 
Yuqorida aytib o’tilgan mashg’ulot turlarining har birini tahlil qilish jadvalsi 
turlicha, o’ziga xos bo’ladi. Tahlil jadvalsi  mashg’ulotning maqsadi va vazifasiga 
hamda  maktabgacha  ta`lim  muassasasining  uslubchisi  muayyan  tarbiyachining 
ishini tekshirishga tayyorlanishda oldiga qo’yadigan maqsadiga bog’liq bo’ladi. 
Uslubchi ro’yxat - nazorat, tekshiruv mashg’ulotlarini tahlil qilish jadvalsini 
ishlab chidishga alohida e`tibor beradi. Bu jadval unga bolalarning Dasturni u yoki 
bu bo’limi bo’yicha materialni kvartal, yarim yil, yil davomida egallash sifatlarini 
tekshirishida yordam beradi. 
Dasturning turli bo’limlari bo’yicha mashg’ulotlar tahlilining jadvalsi o’ziga 
xos  bo’ladi.  Masalan,  uslubchi  tevarak-atrof  bilan  tanishtirish  va  nutqni  o’stirish 
mashg’ulotlarini  kuzatar  ekan,  tahlil  jadvalsiga  quyidagi  savollarni  kiritadi: 
mashg’ulot bolalar lug’atining boyishi, aniqlanishi va mustahkamlanishiga yordam 
beradimi,  bu  maqsadda  tarbiyachi  qanday  metod  va  usullardan  foydalanadi 
(kuzatish,  rasmlarni  ko’rsatish,  vidiofilmlarni  namoyish  qilish,  badiiy  adabiyotni 
o’qish  va  shu  kabilar),  bolalar  lug’atini  qanday  faollashtiradi,  bolalar  nutqining 
grammatik va   mantiqiy strukturasi ustida,   nutqning intonatsion ifodaliligi ustida 
ishlash metodikasi qanday va boshqalar. 
Bolalarda 
elementar 
matematik 
tasavvurlarni 
shakllantirish 
mashg’ulotlarshsh  tahlil  qilish  jadvalsi  quyidagi  asosiy  masalalar:  mashg’ulot 
bolalarda  matematik  tasavvurlar,  zehnlilikni  rivojlantirishga,  bo’shliq  va  vaqtda 
muljal  ola  bilish,  ko’z  bilan  chamalash  malakalarini  o’stirishga;  oddiy  matematik 
operatsiyalarni  bajarish,  shuningdek  oddiy  masalalarni  echishgina  emas,  balki 
tuzish  ko’nikmalariii  rivojlantirishga  yordam  berish-bermasligi  masalalarini 
qamrab oladi. 
Tasviriy  san`at  mashg’ulotlarini  tahlil  qilishda  kuzatishlar  jadvalsiga 
bolalardagi  rasm  chizish,  loy  va  plastilindan  narsalar  yasash,  konstruktsiyalash, 
applikatsiyaga  doir  texnik  malakalar  darajasini,  bolalarda  voqelik  va  san`atga 
estetik  munosabatning  rivojlanganligini,  ijodiy  qobiliyatlarning  rivojlanganligini 
aniqlash va shu kabilar kiritilishi kerak. 
Jismoniy  tarbiya  mashg’ulotlarini  tahlil  qilishda  uning  asosiy  qismlari: 
kirish, tayyorlov, asosiy va yakuniy qismlariga material tanlanishi; har bir bolaning 
harakat  faolligini  mashg’ulot  boshidan  to  oxirigacha  taqsimlanishi;  bolalarning 
asosiy  harakatlarni  (yurish,  yugurish,  muvozanat  saqlash,  sakrash,  tirmashib 
chiqish  va  shu  kabilar)  egallashdagi  malakalari;  ko’p,  o’rta  va  kam  harakat  talab 
qilinadigan harakatli o’yinlarning to’g’ri tanlanishi, o’yin qoidalarining bajarilishi; 

---

 
152 
sport  ko’ngil  ochish  o’yinlarining  o’rni,  mashg’ulotlarning  gigienik  sharoitlariga 
alohida e`tibor berish kerak. 
Yuqorida  aytilganlardan  tashqari  mashg’ulot  bosqichlarining  vaqtga  ko’ra 
taqsimlanishiga  (tarbiyachining  tushuntirishi,  topshiriqlarning  bolalar  tomonidan 
bajarilishi, bolalar ishlarining tahlili va boshqalar); mashg’ulotda foydalaniladigan 
metod 
hamda 
usullarning 
samaradorligi 
va 
o’qitish  metodikasining 
takomillashtirilishiga;  ko’rgazmalilikdan  foydalanish  va  uning  o’quv  materialini 
bolalar  tomonidan  egallanish  sifatiga  ta`siriga;  mashg’ulotda  axloqiy  va  estetik 
tarbiya  masalalari  qanday  hal  etilayotganligiga;  oldindan  qanday  ish 
o’tkazilganligi,  izchillik  va  mashg’ulotlarning  boshda  turlari  bilan  boglanish 
bo’lgan-bo’lmaganligiga; 
bolalarda 
uduv 
faoliyati 
elementlari-ning 
shakllantirilishiga;  turli  yosh  guruxlarida  uduv  faoliyatining  amalga  oshirilishi 
hamda  shakllantiri-lish  xususiyatlariga  e`tibor  berish  kerak.  Keykngisini  biroz 
mufassalrod kurib chidamiz. 
Maktabgacha  kichik  yoshdagi  bolalar  tafakkurining  ko’rgazmali-amaliy  va 
ko’rgazmali-obrazli xarakterini hisobga olib, tarbiyachi atrofidagi o’ta xilma - xil 
murakkab  taassurotlardan  bolalarning  o’zlashtirishlari  uchun  eng  aniq  va 
tushunarli  o’quv  materialni  ajratib  olishga  harakat  qiladi.  Uslubchi  bu  murakkab 
masalani turli hal qilishda tarbiyachiga har tomonlama yordam beradi. Tarbiyachi 
kichkintoylar mashg’ulotlarining mazmuniga aylanib, bolada sensor tajribaning va 
atrof-muhitda  amaliy  yo’l  topa  bilishning  shakllanishiga  yordam  beradigan  eng 
yordin predmet va hodisalarni ajratib oladi. Bunday mashg’ulotlar tizimi tarbiyachi 
umumlashtiruvchi  xarakterdagi  ilk  tushunchalarni  o’yinchoqlar,  kiyimlar,  idishlar 
va  shu  kabilarni  shakllantirishda  tayanishi  mumkin  bo’lgan  kerakli  hissiy  asosni 
asta-sekin  yaratadi.  Kichik  gurux  mashg’ulotlarida  o’qitishning  xarakterli 
xususiyati  uning  o’yin,  jonli  va  emotsional  xarakterda  bo’lishidir.  O’qitish 
bolalarga sezdirmay olib boriladi. Bu o’rinda tarbiyachining nasihatomuz toni xech 
bir  o’rinli  emas.  O’yin  usullaridan,  xilma  -  xil  qiziqarli  va  ular  uchun  tushunarli 
didaktik  materiallardan,  o’yin  harakatlarndan  foydalanish  mana  shunday  o’qitish 
vazifalarini dal qiladi. 
Bolalarni o’rta guruxda o’qitish dam deyarli shunday xarakterda bo’ladi. 
Bu  yoshdagi  bolalarda  dam  dali  etarli  tajriba  juda  kam,  abstrakt  tafakkur 
qobiliyati hali zaif, u eng asosiyni doimo ham o’zlashtira olmaydi, shuning uchun 
bu  gurux  mashg’ulotlarida  ham  aniq  bevosita  idrok  etiladigan  materialdan 
foydalanish lozim. 
Va  nihoyat,  tarbiyachi  katta  guruxdagi  mashg’ulotlarda  yil  davomida 
bolalarga 
predmet 
yoki 
hodisalarning 
muhim 
bo’lmagan  belgilaridan 
abstraktsiyalash,  asosiy,  muhim  belgilarni  topa  bilishni  o’rgatadi.  Bu  guruxda 
mashg’ulotlarni  ko’rgazmali  materialdan  foydalanib  suhbat  shaklida  o’tkazish 
maqsadga muvofiqdir. Izchil va muntazam tarzda o’qitilganda katta gurux bolalari 
egallanayotgan bilimlarni baholay boshlaydilar, ularning o’zlari uchun ahamiyatini 
anglab  eta  boshlaydilar.  Kechagina  bolalar    uchun  qiyin  tuyulgan  narsa  bugun 
egallanilgan va oddiy narsaga aylanadi. Mashg’ulotlarda katta gurux bolalari tabiat 
hodisalari,  ijtimoiy  hayot  hodisalari  o’rtasidagi  oddiy  sabab  bog’lanishlarini 
aniqlash ko’nikmasini egallaydilar. 

---

 
153 
Katta  gurux  tarbiyachisi  bolalar  bilan  ishlashning  o’quv  faoliyati 
malakalarining  yuqoriroq  darajasi;  tahlil  va  sintez  qilish,  umumlashtirish  va 
xulosalar  chiqarish,  o’qishga  qiziqish  va  ishtiyoqning  paydo  bo’lishini 
rivojlantirish, topshiriqlarni bajarishda o’zini - o’zi baholash va o’zini-o’zi nazorat 
qilishni rivojlantirish; tarbiyachining aytishi bilan mashg’ulotga, to’rejash, kerakli 
materialni  tez  tayyorlash  va  mashg’ulotda  ulardan  keragida  shovqin  -  suronsiz 
foydalanish, uni tez almashish, mashg’ulot tugagandan so’ng o’z joyiga olib qo’ya 
bilish;  mashg’ulotda  jim  o’tirish,  diqqat-e`tiborli  va  faol  bo’lish,  o’rtoqlariga 
xalaqit bermaslik, ishni hamma birga, orqada qolmay bajarish shakllanadigan qilib 
uyushtirishni ta`minlaydi. 
Shunday  qilib,  tarbiyachi  katta  gurux  bolalarida  ularning  maktabda  o’qish 
qobiliyatlarini  ifodalovchi  xususiyatlarini  shakllantiradi.  Keyinchalik  o’qituvchi 
mana  shu  xususiyatlarga  tayana  oladi:  o’qishga  ongli  yo’llanma  va  ishda  zo’r 
berish  odati;  qiziquvchanlik  va  bolaning  uni  qoniqtirishga  faol  intilishi; 
tafakkurning  faolligi  va  mustaqilligi,  ongli  harakat  dila  bilish.  Tarbiyachi  yangi 
bilimlarni beribgina qolmay, balki bolalarga ularni topishni, mustaqil holda kichik 
«kashfiyotlar» qilishni o’rgatadi; kuzatuvchanlik, zehnlilik, kuzatilayotgan hodisa 
ma`nosini  tushuna  bilish.  Zehnlilikni  rivojlantirish,  atrofdagi  voqelik  oddiy 
hodisalarini  tushuna  bilish  va  uni  o’z  tasavvurlari,  tushunchalari,  nutqida  to’g’ri 
aks ettira bilishga o’rgatish - tarbiyachining asosiy vazifasidir, Bo’larni hal qilishi 
bolalarga  turli  vaziyatlarda  to’g’ri  yo’l  tutishlarida  yordam  beradi  va  maktabda 
muvaffaqiyatli  o’qitishning  poydevoriga  aylanadi;  og’zaki  nutqni  rivojlantirish; 
o’zini-o’zi nazorat qilish, katta yoshlilarning bergan ko’rsatmalari asosida o’zining 
va  o’rtoqlarining  ishini  baholay  bilish.  Mashg’ulotlardagi  o’qitish  jarayonida 
bolalar  faqat  bilim,  ko’nikma  va  malakalarining  hajmini  kengaytirish  emas,  balki 
shaxsning  sifatlarini  shakllantirish  xam  sodir  bo’ladi,  chunki  o’qitish  jarayoni 
tarbiya bilan uzviy bog’langandir. «Fan — deb yozgan edi. N. I. Pirogov — faqat 
ma`lumotlar  olish  uchungina  kerak  emas,  unda  ba`zan  chuqur  va  shuning  uchun 
dam  yuzaki  qaralganda  sezilmaydigan  boshda  muxim  element—  tarbiyaviy 
element  yashirinib  yotadi.  Kimki  undan  foydalana  olmas  ekan,  u  fanning  barcha 
xususiyatlaridan  hali  bexabar  bo’ladi  va  og’ir  yuklarni  osongina  ko’tarishida 
yordam beradigan vositani qo’lidan chiqaradi. 
O’qitishning  butun  jarayoni  bolalarga  tarbiyaviy  ta`sir  ko’rsatadi  va  bu 
ta`sirda hal qiluvchi rolni tarbiyachi uynaydi. O’qitish jarayonida bolalarda axloqiy 
sifatlar  shakllantiriladi,  aqliy,  jismoniy  va  estetik  tarbiya  amalga  oshiriladi. 
Maktabgacha  ta`lim  muassasasida  o’tkaziladigan  barcha  mashg’ulotlarning 
mazmuni  eng  yaxshi  axloqiy  sifat  va  estetik  tushunchalarni  shakllantirish  hamda 
rivojlantirishning  barcha  imkoniyatlarini  qamrab  oladi.  Masalan,  bolalarni 
hayvonlar, o’simliklar, odamlarning faoliyatlari bilan tanishtiradigan mashg’ulotlar 
ularda jonli ob`ektlarga muhabbatni, ularga g’amxo’rona munosabatni, qiziqishni, 
odamlarga  hurmat  hamda  muhabbatni  tarbiyalaydi,  SHu  nuqtai  nazardan  etik 
temalardagi mashg’ulotlar: «Do’stlik va o’rtoqlik haqida», «Xushmuomala bo’l!», 
«Vijdonlilik  va  to’g’ri  so’zlilik  haqida»  va  boshqalar  katta  qimmatga  egadir. 
Tabiatga  ekskursiya,  ijtimoiy  hayot  hodisalari  bilan  tanishtirish  bolalarda 
xayrixohlik hissiyotlarini uyg’otadi, badiiy didni tarkib toptiradi. 

---

 
154 
Mashg’ulotlarda o’qitish bolalarda uyushqoqlikni, qat`iylikni, mustaqillikni, 
qiyinchiliklarni  engish,  jamoada  ishlash  ko’nikmasini,  vijdonlilik  va  to’g’ri 
so’zlilikni,  kamtarlik,  muloyimlik,  go’zallikni  tushunish  va  baholay  bilish 
malakasini  tarkib  toptiradi.  To’g’ri  uyushtirilgan  o’qitish  tabiat  va  jamiyatdagi 
hodisalarning  tabiiy  o’zaro  aloqasi  hamda  o’zaro  bog’langanligini  ochib  beradi, 
kuzatilayotgan  hodisalarning  bolalar  uchun  tushunarli  ichki  sabablarini  aniqlaydi, 
shuning  uchun  xam  maktabgacha  yoshdagi  bolalarda  boshlang’ich  materialistik 
dunyoqarashni  shakllantirish  asosi  hisoblanadi.  Bu  esa  shaxsning  kelgusidagi 
e`tiqodi va dunyoqarashining dastlabki poydevoridir. 
Uslubchining  guruxlardagi  o’quv  faoliyatiga  ob`ektiv,  ishbilarmonlik 
munosabati,  uning  aniq  takliflari,  hayrixohligi  tarbiyachilarga  mashg’ulotlarga 
puxtaroq  tayyorlanishlarida,  uning  guruxga  kirishiga  osoyishta  munosabatda 
bo’lishlariga, olingan maslahat, tavsiyalarni keyingi ishlarida nazarda tutishlarida, 
kamchiliklarni tuzatishlarida yordam beradi. 
Tarbiyachilar 
ishining 
tahliliga 
ularning 
individual 
xususiyatlari, 
tayyorgarlik darajalarini hisobga olib o’ta xushmuomalalik bilan yondoshish zarur. 
Bahsli vaziyatlarda qat`iy fikr bildirishga shoshmaslik, o’z fikrini majburan qabul 
qildirmaslik,  balki  maktabgacha  ta`lim  muassasasining  mudiri,  tajribali 
tarbiyachilar  bilan  maslaxatlashish,  javobni  maxsus  adabiyotlardan  izlash  va  ana 
shundan keyingina tarbiyachilar bilan birga umumiy to’g’ri xulosaga kelish zarur. 
Kuzatilgan  mashg’ulotlarni  tahlil  qilar  ekan,  uslubchi  tarbiyachiga  o’z 
mashg’ulotini:  maqsadga  erishish,  foydalanilgan  metodlar  samaradorligi,  olingan 
natijalar,  qiyinchiliklarni  baholash  huquqini  beradi.  So’ngra  mashg’ulotni  o’zi 
tahlil qiladi. U qo’yilgan maqsadga ko’ra mufassal tahlil qiladi, tarbiyachi ishidagi 
barcha qimmatli  tomonlarni,  muvaffaqiyatli  metod  va usullarni  qayd  etadi, dastur 
materialining  bolalar  tomonidan  o’zlashtirilishi  sifatini,  shuningdek  aniqlangan 
kamchiliklarni  tahlil  qiladi,  ularning  sabablarini  ularni  bartaraf  qilish  yo’llarini 
ustalik  va  xayrixohlik  bilan  ko’rsatadi,  ba`zan  tarbiyachiga  u  yoki  bu  kamchilik 
ustida fikr yuritishni va uni o’zi to’g’rilashini taklif qiladi. 
Uslubchi  o’z  kuzatishlarini  tekshiruv  daftariga  yozib,  unda  sana,  gurux, 
tarbiyachining 
familiyasini, 
mashg’ulot  nomi,  uning  dastur  mazmuni, 
mashg’ulotga kirishdan maqsadini so’ngra mashg’ulotning qisqacha tahliliii ijobiy 
tomonlari  va  nuqsonlarini  belgilab  qayd  etadi.  Oxirida  o’qitish  jarayonini 
takomillashtirish va aniqlangan kamchiliklarni yo’qotish bo’yicha o’z maslahat va 
tavsiyalarini yozib qo’yadi. 
Keyingi  kirishlarda  uslubchi  guruxdagi  ta`lim  -  tarbiyaviy  jarayonni 
yaxshilash  bo’yicha  tarbiyachiga  berilgan  tavsiya  va  takliflarning  bajarilishini 
tekshiradi,  ijobiy  o’zgarishlarni  rag’batlantiradi,  zarur  bo’lsa,  yaxshi  tajribani 
umumlashtirashi va jamoaga tarqatadi. 
 
Nazorat savollari: 
 
1.  O’quv jarayonining turlarini yoritib bering. 
2.  Uslubchi tomonidan o’quv jarayonini nazorat qilishga qanday talablar 
qo’yiladi? 

---

 
155 
3.  Mashg’ulotning turlarini qanday tamoyillar asosida almashinib turadi? 
4.  YOsh guruxi bo’yicha mashg’ulot ishlanmasi jadvalsini bayon eting. 
 
Adabiyotlar: 
 
1.  O.U.Xasanboeva, M.X. Tadjieva, Sh.K.Tashpulatova va boshqalar 
―Maktabgacha ta`lim pedagogikasi‖ ―Ilm Ziyo‖. T.: 2006 y.  
2.  SH.K.Tashpulatova ―Maktabgacha ta`lim muassasalar ishini tashkil etish va 
boshqarish usullari‖ TDPU.T.: 2001 y.  
3.  Maktabgacha ta`lim muassasasi to’g’risidagi Nizom. Toshkent 2007 y. 
4.  Maktabgacha yoshdagi bolalar ta`lim-tarbiyasiga qo’yiladigan davlat 
talablari. Toshkent 2008 y. 
5.  A. I.Vasileva, L.A. Baxturina, I.I.Kobitina ―Bolalar bog’chasining katta 
tarbiyachisi‖ T.: ―O’qituvchi‖1991 y. 
6.  Maktabgacha ta`lim kontseptsiyasi. Toshkent 2008 y. 
7.  ―Uchinchi mingyillikning bolasi‖ Dasturi. Toshkent 1999 y. 
8.  M.Sh.Nurmatova, Sh.Xasanova, D.Azimova ―Ustaxonada amaliy 
mashg’ulot‖ T., ―Cho’lpon‖ 2010 y.  
9.  M.Sh.Nurmatova, Sh.Xasanova ―Rasm, buyum yasash va tasviriy faoliyatga 
o’rgatish metodikasi. T.., ―Musiqa‖ 2010 y. 

---

 
156 
XVI BOB. Pedagogik kengash.  
 
Reja: 
 
1. 
Pedagogik kengash – jamoa pedagoglar fikrini ifodalovchi metodik ish 
shakli. 
2. 
Pedagogik kengash to’g’risidagi Nizomning maqsadi va vazifalari. 
3. 
Pedagogik kengash o’tkazish metodikasi. 
4. 
Pedagogik kengash bo’yicha ish xujjatlarini yuritish. 
 
Mavzuning maqsadi: O’quvchilarni pedagogik kengashning mazmuni, vazifalari, 
uni o’tkazish metodikasi bo’yicha nazariy bilimlar bilan qurollantirish. 
 
Mavzuning vazifasi: Pedagogik kengash to’g’risidagi Nizom va boshqa tegishli 
xujjatlarni o’rganish va ularni amaliyotga joriy eta olish kabi ko’nikma – malakalar 
hosil qilish. 
 
Tayanch tushunchalar: 
Metodist  –  maktabgacha  ta`lim  muassasasi  uslubchisi,  metodik  ishlarga  rahbalik 
qiladi. 
Operativ masalalar – kechiktirib bo’lmaydigan masalalar. 
Tahlil – tahlil qilish, ta`lim
_
tarbiyaviy, metodik va boshqa jarayonlarni kuzatish va 
muhokama qilish. 
Qiyosiy nazorat – solishtirma nazorat.