Maktabgacha ta'lim Klasterlarida Maktabgacha ta'lim tashkilotlarida

Maktabgacha ta'lim
Klasterlarida Maktabgacha ta'lim tashkilotlarida
pedagog kadrlarining
2022- yil aprel oyida malaka oshirish bo'yicha
Quvasoy shaxar
Maktabgacha ta’lim bo’limi tasarrufidagi
5-Davlat maktabgacha ta’lim tashkiloti tarbiyachisi
Dehqonboyeva Dilbarxon Hosiljonovnaning
"ILK QADAM " davlat o'quv dasturi bo'yicha
“L l” harfi bilan tanishtirish (Tayyorlov guruh)
Savodga o’rgatish faoliyatini tashkil etish va o’tkazish metodikasi yuzasidan
BITIRUV LOYIHAVIY ISHI
KIRISH.

• 
  1. Savodga o’rgatishga qo’yilgan asosiy talablar;
  
• 
  2. Bolalarda o’qish va yozishga bo’lgan qiziqishni uyg’otish;
  
• 
  3. Bolalarda o’qish va yozish ko’nikmalarini shakllantirish;
  
• 
  4. Faoliyatlar davomida bolalarni savodga o’rgatish;
  
• 
  5. Xulosa
  
• 
  6. Foydalanilgan adabiyotlar.
  

KIRISH.
Davlatimiz rahbari prizidentlik faoliyatining dastlabki kunlaridan boshlab yurtimizda innovatsion va kreativ fikrlaydigan zamonaviy kadrlar tayyorlash, yoshlarni vatanparvarlik ruhida, yuksak manaviyat egalar etib tarbiyalash, shu maqsadda ta’lim tizimini takomillashtirish masalalariga alihida etibor qaratib kelmoqda. Prizidentimiz yeg’ilishlarda ta’lim tizimini isloh qilish bo’yicha mamlakatimizda amalga oshirilayotgan islohotlar, bu borada oldimizda turgan dolzarb vazifalar haqida fikr yuritar ekan ulug’ vatanparvar bobomiz Mahmudxo’ja Behbudiyning “Dunyo imoratlari ichida eng ulug’I - maktabdir” degan fikrini alohida takidlab o’tadilar. Men shu fikrga qo’shimcha tarzida “Dunyo imoratlari ichida ulug’likka mosi – bog’cha yani maktabgacha ta’lim tashkilotidir” deb aytsam yanglish bo’lmaydi. Chunki maktab yoshiga yetmagan bolalarning bilim olish joyi bu maktabgacha ta’lim tashkilotidir. 3 yoshdan 7 yoshgacha bolaning aqliy salohiyati, eslab qolishi, nutqinig rivojlanishi aynan shu davrlarga to’g’ri keladi. Bu davrlarda bolalar dunyoqarashining deyarli 50 foizi shakllanadi. Atrof bilan tanishish, tashqi olam bilan muloqot, kattalarga bo’lgan etibor, do’stona munosabatlar o’rnatishga bo’lgan layoqat shu yoshda shakllanadi. Shuning uchun maktabgacha ta’limga etiborni kuchaytirish kerak deb o’ylayman.

Jahondagi rivojlangan davlatlarning tarixiga nazar tashlasak, ularda jamiyat hayotini o’zgartirishga qaratilgan islohotlar avvalo ta’lim tizimidan, bog’cha, maktab, tarbiya masalasidan boshlanganini ko’ramiz. Chunki ta’limni o’zgartirmay turib odamni, jamiyatni o’zgartirmay bo’lmaydi. Ta’lim va tarbiyaning asosiy poydevori bu – bog’chadir.
Ta’lim –tarbiya sohasida zamonaviy va oqilona tizinmi yaratish, o’qitish metodlari, ta’lim standartlari, darslik va o’quv qo’llanmalarini yangilash zarurligi bilim berishda ilg’or horijiy tajribalardan foydalanish tarbiyada esa milliy anana va qadryatlarga suyanish muhimdir.
O’zbekiston Respublikasining “Ta’lim to’g’risida” gi qonuni va “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi” da ta’lim tizimini tubdan isloh qilish, manaviy barkamol shaxsni tarbiyalashda davlat ahamiyatiga molik muhim vazifalaridan biri ekanligi ko’rsatilgan. Maktabgacha ta’lim, umuman olganda uzluksiz ta’limning birinchi bosqichi hisoblanib, u maktabda o’qish uchun tayyor bo’lgan sog’lom va to’laqonli shaxs sifatida shakllangan bolani tarbiyalashni ko’zda tutadi. Bolani maktabda muaffaqiyatli ta’lim olishga tayyorlash uchun unga ona tilining barcha boyliklarini egallab olishi uchun tegishli shart sharoitlar yaratish zarur.
Maktabgacha yoshdagi bolalar rivojlanishiga qo’yiladigan Davlat talablarining tayyorlov guruhidagi Nutq, o’qish va savodga tayyorlash yo’nalishining asosiy vazifalari:

• 
  Bolaning til to’g’risidagi tasavvur va bilimlarga ega o’qish va yozish malakalarini shakllantirishdan iborat.
  
• 
  Bola o’z ona tilining fonetik, gramatik tuzilishini biladi, so’zlardagi birinchi tovushlarni biladi, bo’g’inlab o’qiydi, alifbeni biladi deb belgilangan.
  
• 
  Bu vazifalarni bajarish uchun tayyorlov guruhida yil davomida jami 72 ta mashg’ulot o’tkaziladi. Shulardan 36 tasi bolalarning og’zaki nutqini o’stirish bo’yicha, 36 tasi savodga tayyorlash bo’yicha bo’ladi. Mashg’ulotlarning davomiyligi 25 – 30 daqiqani tashkil qiladi.
  
• 
  Nutq, o’qish va savodga tayyorgarlik quyidagi maxsus vazifalardan iborat:
  
• 
  1. NUTQNING TOVUSH MADANIYATINI TARBIYALASH
  
• 
  2. LUG’ATNI BOYITISH
  
• 
  3. MUSTAHKAMLASH VA FAOLLSHTIRISH
  
• 
  4. OG’ZAKI NUTQNI SHAKLLANTIRISH
  
• 
  5. RAVON NUTQNI RIVOJLANTIRISH
  
• 
  6. SAVODGA TAYYORLASH
  

Savodga o’rgatishning tayyorgarlik davri vazifalari sentyabr , oktyabr oylarida rejalashtiriladi. Bu davrda quyidagi ishlar olib boriladi:

1. Tovushlarni to’g’ri talaffuz etish va so’zning tovush tarkibi haqidagi tasavvurlarni aniqlash va shakllantirish;
2. Unli va undosh harflar haqidagi tushunchani berish, jarangli va jarangsiz tovushlarni ajratishga o’rgatish asosida fonematik idrokni va tasavvurni shakllantirish.
3. Oddiy tahlil va sintez qilish ko’nikmalarini rivojlantirish.
Tayyorlov guruhida nutq, o’qish va savodga tayyorlash yo’nalishining savodga o’rgatish bo’limining asosiy davrida (oktyabr-may) quyidagi ishlar olib boriladi:
Berilgan tovushni harf belgisi bilan tanishtirish.
Kesma harflar yordamida tovush –harf tahlil va sintezi bo’yicha mashqlar bajarishga o’rgatib boorish.
Bo’g’in o’qish
Kesma harflar yordamida bo’g’in va so’zlarni tuzish va ularni bog’inlab o’qishga o’rgatish

TAYYORLOV GURUHI

Savodga o’rgatish faoliyatini tashkillash “L l” harfi bilan tanishtirish.
Faoliyatning maqsadi:
Bolalarni harflar va tovushlar o’rtasidagi farqni tushuntirish, tanishtirish. Tovushlarning belgidagi yani harflar ko’rinishidagi holatini tanishtirish. Maktab davriga tayyorlash. Bolani ham manan, ham ruhan tayyorlab boorish. Do’stona munosabatlar o’rnatish, jamoada ishlash malakalarini shakllantirish.