Maktabgacha pedagogika

Uslubchi va unga qo’yiladigan talablar:

Uslubchi oliy pedagogik ma'lumotga (maktabgacha pedagogika fakulteti) ega bo'1gan yoki о rta pedagogik (maktabgacha bo’limi) ma'lumotga va kamida 3 yil pedagoglik faoliyatiga ega bo'lgan eng yaxshi tarbiyachilardan tayinlanadi. O'z kasbdoshlarining hurmatini qozonish va ularga o'z vazifalarini muvaffaqiyatli bajarishlarida yordam berish uchun uslubchi qanday uslubchilik sifatlariga ega bo'lishi kerak? Uslubchi faqat yaxshi nazariy tayyorgarlikkagina emas, balki bilimlarni amalda qo'llash ko'nikmasiga ham ega bo'lishi zarur.

Tajribali uslubchining tashabbuskorligi va ishga ijodiy yondashishi: g'oyalarini umumlashtira bilish, maqsadga muvofiq ishlash, har bir tarbiyachining imkoniyat va mahoratlarini hisobga olishiga qarab, farqlanadi.

Uslubchi talablarni qo'yishda talabchan va qat'iy bo'lishi kerak. Rahbarning o'ziga bo'ysinuvchilar bilan muloqotining emotsional-irodaviy tomonini ifodalovchi bu sifatlar rahbarlik uslubining muhim xislati-talabchanlikni hosil qiladi. Yuksak talabchanlikni sezgirlik, hayrixohlik, odamlarga hurmat bilan birga qo'shib olib borish zarur. Talabchanlik - bu qattiqqo'llik degan gap emas. Buyruqlar, qattiq tanbehlar, xayfsanlarning foydasidan ko'ra zarari ko'proq va bu odatda rahbarning kuchliligidan emas, balki zaifligidan dalolat beradi. Maktabgacha muassasa ta'lim-tarbiyaviy faoliyatining samaradorligi, uning obro'si ko'p jihatdan peda-goglar jamoasining jipslashganligiga, eng avvalo butun maktabgacha muassasa rahbar yadrosida birlik va o'zaro tushunishning mavjudligiga bog'liq bo'ladi.

Tarbiyachilarning aniq intizomi va ishda uyushqoqligini ta’minlash; kollektivda jamoatchilik fikrini, tarbiyachilarning bir-birlarining kamchi-liklariga tanqidiy munosabatini shakllantirish, mehnat aktivligi va ijodiy ishlash ehtivojini rag'batlantirish; qabul qilingan qarorlar yechimini ta'minlash kabi sotsial-psixologik masalalarni hal qilish uslubchi uchun birmuncha murakkablik qiladi.

Uslubchi maktabgacha bolalar muassasasidagi ta'lim-tarbiyaviy ishga uslubik rahbarlikni amalga oshiradi.

«Maktabgacha ta'lim muassasasida ta'lim-tarbiya dasturi»ning bajarilishini ta'minlaydi va nazorat qiladi, ta'lim-tarbiyaviy ishning to'g'ri uyushtirilishi uchun javobgar; ilg'or pedagogik tajribani o'rganadi, umumlashtiradi va tarqatadi, pe­dagogik kengashda ko'rib chiqish uchun zarur materiallarni tayyorlaydi; maktabgacha bolalar muassasasidagi uslubik xonaning ishini tashkil qiladi; bolalarning yoshlariga muvofiq pedagogik qo'llanmalar va o'yinchoqlarni tanlaydi.

Ota-onalar o'rtasida pedagogik bilimlarni propaganda qilish, turli yosh guruhlari tarbiyachilari, shuningdek maktabgacha bolalar muassasasi va maktab ishida ketma-ketlilikni ta' minlash bo'yicha ishni uyushtiradi.

Uslubchi shuningdek pedagogik kengashni tashkil etadi va borish jarayonini kuzatib boradi. Pedagogik kengash-jamoa pedagoglari fikrini ifodalovchi, bolalar bilan olib boriladigan ta'lim-tarbiyaviy masalalarni kollegial ko'rib chiqadigan doimiy ishlovchi organ, uslubik mahorat maktabi va ilg'or tajriba minbaridir.

Maktabgacha ta'lim muassasasi mudiri pedagogik kengash raisi hisoblanadi.

Pedagogik kengashga quyidagi masalalar: bolalar bilan olib bori­ladigan ta'lim-tarbiyaviy ishlar darajasini oshirish, ularni hal qilish yo'l-larini izlash; muassasa ish praktikasiga pedagogika fanining yutuqlari va ilg'or pedagoglar tajribasini joriy qilish; tarbiyachilarning pedagoglik mahoratini oshirish, ularning ijodiy aktivligiii rivojlantirish kiritiladi.

Pedagogik kengash xalq ta'limi Vazirligi, Xalq ta'limi Davlat komi-tetining maktabgacha ta'lim bo'yicha buyruq, instraksiya, nizom va boshqa normativ hujjatlarini; maktabgacha ta'lim muassasasining yillik ish rejasini; bolalar sog'ligini mustahkamlash tadbirlarini; har bir yosh guruhlari bo'yicha ”Bolajon” Davlat Dasturining sifatli bajarilishi jarayonini; ish praktikasiga joriy qilish maqsadida tarbi­yachilarning ilg'or tajribalarini; maktabgacha yoshdagi bolalarga ta'lim va tarbiya berishning aktual masalalarini, tarbiyachilarning nazariy va uslubik tayyorgarliklarini oshirish masalalarini va maktabgacha ta'lim muassasasi faoliyatining boshqa masalalarini muhokama qiladi.

Pedagogik kengashlar kun tartibini belgilashda barcha qatnashchilarni qiziqtiruvchi tematikaning kengligini, aktualligini ta'minlash zarar. Faqat shundagina pedagogik kengashda ish muhiti hukm suradi, masalalar muhokamasi sermahsul va aktiv bo'ladi.

Pedagogik kengash tarkibiga: uslubchi, tarbiyachilar, musiqa rahbari, maktabgacha ta'lim muassasasiga xizmat ko'rsatuvchi vrach, katta hamshira, kasaba uyushma qo'mitasining raisi, ota-onalar qo'mitasining raisi kiradi. Pedagogik kengash yig'ilishiga jamoat tashkilotlarining vakillari, maktablar o'qituvchilari, maktabgacha ta'lim muassasasi tarbiyalanuvchilarining ota-onalari taklif etilishi mumkin.

Pedagogik kengash maktabgacha muassasaning yillik ish rejasiga kiritilgan va pedagoglar pedagogik kengashi tomonidan tasdiqlangan reja bo'yicha ishlaydilar.

Maktabgacha ta'lim muassasalarida kollegial organ hisoblangan pe­dagogik Kengashlar tashkil etilib, u pedagogik xodimlar, ota-onalar, homiylarni birlashtirib, maktabgacha ta'lim Davlat talablari asosida muvofiqlashtirilgan ta'lim-tarbiya jarayonini takomillashtirishga xizmat qiladi.

Pedagogik Kengash maktabgacha ta' lim muassasasidagi ta' lim-tarbiya jarayonidagi asosiy masalalami hal etuvchi doimiy faoliyat ko'rsatadigan organ hisoblanadi.

Pedagogik Kengash o'z faoliyatini O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi, «Ta'lim to'g'risida»gi Qonuni, «Kadrlar tayyorlash mil-liy dasturi», O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2007-yil 25-oktabrdagi «Maktabgacha ta'lim sohasidagi normativ-huquqiy hujjatlarni tasdiqlash to'g'risida»gi 225-sonli qarori, muassasa Ustavi va mazkur Nizom asosida olib boradi.

Xalq ta'limi vazirligining 2012-yil 14-iyundagi 186-sonli buyrug'iga muvofiq uslubchianing malaka tavsiflari quyidagicha qilib belgilandi: