"makroiqtisodiyot"


 Valyuta bozorini davlat tomonidan tartibga solish usullari



Download 3,28 Mb.
Pdf ko'rish
bet177/199
Sana31.12.2021
Hajmi3,28 Mb.
#268622
1   ...   173   174   175   176   177   178   179   180   ...   199
Bog'liq
Nazarova MM uz 3d090 (1) unlocked

                    2. Valyuta bozorini davlat tomonidan tartibga solish usullari 
Bozordagi  talab  va  taklif  ta’siri  natijasida  vaqti-vaqti  bilan  valyuta  kurslari 
o’zgarib  turadi.  Davlat  valyuta  kurslarini  barqororlashtirish  uchun  valyuta 
bozorining  amal  qilishiga  bevosita  yoki  bilvosita  aralashishi  zarur.  Buning  bir 
qator usullari mavjud: 
1.Zahiralardan  foydalanish.  Valyuta  kursini  mustahkamlashning  ko’proq 
qo’llaniladigan  usuli  -  rasmiy  zahiralar  bilan  bozorda  manipulyatsiya  qilish 
hisoblanadi.    O’z-o’zidan  aniqki,  valyuta  zahiralari  alohida  mamlakatlar 
ixtiyoridagi chet mamlakatlar valyutalarining zahirasidir (Masalan, AQSh dollari, 
EVRO va h.k.). 
2. Savdo siyosati. Valyuta bozoriga ta’sir ko’rsatishning boshqa tadbirlariga 
savdo  va  moliyaviy  oqimlar  ustidan  to’g’ridan-to’g’ri  nazorat  qilishni  kiritish 
mumkin.  Masalan,  AQSh  dollarining  etishmasligi  sharoitida  valyuta  kursini 
tegishli  darajada  importni  cheklash  hisobiga  ushlab  turish  mumkin.  Xususan 
import hajmi boj yoki import kvotalarini kiritish bilan qisqarishi mumkin. Boshqa 
tomondan  mamlakat  hukumati  eksport  uchun  milliy  ishlab  chiqaruvchilarga 
subsidiya  berib,  shu  orqali  xorijiy  valyuta  taklifini  ko’paytirishi  mumkin.  Bu 
tadbirlardan foydalanishda vujudga keladigan asosiy muammo shundan iboratki, u 
jahon savdosi hajmini qisqartiradi, uning tarkibini va savdo aloqalarini o’zgartirib 
yuboradi,  iqtisodiy  maqsadga  muvofiqlikning  buzilishiga  hissasini  qo’shadi. 
Buning oqibatlarini hisobga olmaslik mumkin emas. 


221 
 
3.  Valyuta  nazorati.  Boshqa  muqobil  variant  valyuta  nazorati  hisoblanadi. 
Valyuta nazorati sharoitida hukumat milliy eksportyorlar olgan barcha tegishli chet 
el valyutalarini davlatga sotish talabi bilan ularning etishmasligi muammosini hal 
qilishi mumkin. Keyin, hukumat o’z navbatida chet el valyutasining bu  zahirasini 
turli  milliy  importyorlar  o’rtasida  taqsimlaydi.  Shu  yo’l  bilan  hukumat  milliy 
importni, milliy eksport hisobidan olingan chet el valyutasi miqdoriga cheklaydi. 
Valyuta  nazorati  tizimi  bir  qator  kamchiliklarga  ega.  Birinchidan,  savdo 
cheklashlari (boj, kvota, eksportga subsidiya) kabi valyuta nazorati nisbiy ustunlik 
tamoiliga  asoslangan  xalqaro  savdoning  tarkib  topgan  aloqalarini  buzadi. 
Ikkinchidan, etarli bo’lmagan valyuta resurslari ustidan valyuta nazorati jarayoni, 
so’zsiz,  alohida  importyorlarni  kamsitilishi  bilan  bog’liq.  Uchinchidan,  nazorat 
tadbirlari iste’molchining tanlash erkinligiga tajovuz qilish hisoblanadi. 

Download 3,28 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   173   174   175   176   177   178   179   180   ...   199




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish