Makroiqtisodiy tahlil va prognozlashtirish”

TASHQI SAVDO SIYOSATI HAQIDA UMUMIY TUSHUNCHA
Tashqi savdo siyosatini kirish qismida aytib o’tkanimizdek mamlakatimizda Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar Agentligi amalga oshirib kelmoqda bundan tashqari esa mamlakatlar oʻrtasidagi tashqi savdoni tartibga solishda Jahon savdo tashkiloti ham muhim ahamiyat kasb etadi.
Tashqi savdo tarifi “Tashqi savdo-xalqaro chegaralar yoki hududlar bo'yicha kapital, tovarlar va xizmatlar almashinuvidir.”Xalqaro savdoni oshirish globallashuvning davom etishi uchun juda muhimdir. Xalqaro savdo jahon hokimiyati hisoblangan har qanday xalq uchun iqtisodiy daromadning asosiy manbasi hisoblanadi. Xalqaro savdosiz Millatlar o'z chegaralarida ishlab chiqarilgan tovarlar va xizmatlar bilan cheklanishganbo’lishar edilar.
Tashqi savdo nima?
Tashqi savdo-milliy chegaralar bo'yicha tovarlar almashinuvi hamdir. Prof. J.L.Hanson shunday deydi: “Tegishli mamlakatlar orasida ko'rsatiladigan turli xil maxsus tovarlar va xizmatlar almashinuvi tashqi savdodir.” Tashqi savdo asosan ichki savdodan farq qilmaydi chunki savdo bilan shug'ullanadigan tomonlarning g'ayrati va xatti-harakati savdo chegarasi borligi yoki yo'qligiga qarab tubdan o'zgarmaydi. Asosiy farq shundaki xalqaro savdo odatda ichki savdoga qaraganda qimmatroq bo’ladi. Buning sababi shundaki: chegara odatda tariflar, chegara kechikishlari tufayli vaqt xarajatlari va til, huquqiy tizim yoki boshqa madaniyat kabi mamlakat farqlari bilan bog'liq xarajatlar kabi qo'shimcha xarajatlarni keltirib chiqaradi.Bu esa mahsulotning ustiga narx qo’shilishidan dalolatdir. Tashqi savdo import va eksport. Xalqlar o'rtasidagi har qanday tashqi savdoning asosiy qismi muayyan mamlakat chegaralaridan tashqarida boshqa joylarga sotiladigan mahsulot va xizmatlardir. Ba'zi xalqlar iqtisodiy jihatdan samarali narxda muayyan mahsulotlar ishlab chiqarishga usta. Ehtimol ular zarur bo'lgan xom ashyoni tashkil etadigan mehnat ta'minoti yoki mo'l-ko'l tabiiy resurslarga ega. Sababi nima bo'lishidan qat'iy nazar, ayrim millatlarning boshqa Millatlar istagan narsani ishlab chiqarish qobiliyati tashqi savdoni ishga soladi
Quyidagi fikrlar tashqi savdoning millatga bo'lgan ehtiyoji va ahamiyatini izohlaydi.

1.