Makroiqtisodiy tahlil va prognozlash

11.2.1-jadval

So‘nggi 1500 yil ichida aholi o‘sishi va aholi ehtiyojida mahsulot ishlab chiqarish (o‘rtacha yillik o‘sish sur’ati %)

Davr	Aholi o‘sishi	Aholi ehtiyojida mahsulot ishlab chiqarish hajmining o‘sishi
Agrarianizm (500-1500 y.)	0,1	0,0
Rivojlangan agrarianizm (1500-1700 yillar )	0,2	0,1
Savdo kapitalizmi (1700-1800 yillar)	0,4	0,2
Zamonaviy kapitalizm(1820-1980)	0,9	1,6

Manba: Saks D.J., Larren F. Makroekonomika Global yondashuv M., 1996. – 599 .

“Iqtisodiyotning samarali tashkiloti,- deb ta’kidlaydi amerikalik iqtisodchi D.Nore – iqtisodiy o‘sish kalitidir. Uning G‘arbiy Evropada vujudga kelishi G‘arbning kutarilishiga shartlangandir. Samarali tashkilot o‘zining ketidan individual kirim shakillarini jamiyat kirim shakillariga yaqinlashtiruvchi iqtisodiy aktivlik ko‘rinishlari oqimidagi individual iqtisodiy zo‘riqish yo‘nalishi uchun stimullarni tashkil qiladigan shaxsiy xuquq to‘zilmasi va institutsional tuzilma qurishni ergashtiradi.”

Keyingi 10-15 yil ichida ko‘pgina iqtisodchilar diqqati Janubiy-SHarqiy mamlakatlari iqtisodiy o‘sish bilimlariga borib taqalmoqda. Bu mamlakatlarning iqtisodiy rivojlanishlaridagi yutug‘i haqiqatdan ham aqsonaviy harakterga ega. Boshqa hech qanday rivojlanayotgan mamlakatlar guruhi bunday o‘sish su’rati, qashshoqlikni pasayishi darajasi, jaxon bozoriga integratsiyasi, shuningdek, xayotiylik darajasining oshishi bo‘yicha ornak bo‘la olmaydi. Keyingi 25 yil ichida bu erda aholi talabi deyarli 4 barobar oshdi. Qashshoqlikda yashayotgan aholi qismi ta’xminan 2-3 xajmda kamaydi, aholi o‘sish su’rati tez tushib ketdi, ta’lim darajasi va salomat kursatkichlari sezilarli yaxshilandi. “Osiyo yo‘lbarslari”(Janubiy Koreya, Singapur, Gankong, Tayvan) ning ketidan “ikkinchi avlod” (Indoneziya, Malaziya) bordi, hozir esa ratsional o‘sishning yangi harakati sifatida Xitoy nomoyon bo‘ldi.