Makroiqtisodiy faoliyat natijalarini ifodalovchi ko‘rsatkichlarni hisoblashning umumnazariy asoslari

Tashqi dunyo sektori

• Tashqi dunyo sektoriga m am lakat rezidentlari bilan har qanday operatsiyalarni am alga oshiruvchi xorij davlatlar iqtisodiy birliklari kiritilib, ular m am lakatni jahon ham jamiyatiga kiritib, jahon m ehnat taqsim otini am alga oshirish imkoniyatini yaratadi. Iqtisodiy faoliyat turlarini bunday sektorlar bo‘vicha tasniflash ular tom onidan ishlab chiqarilgan m ahsulot (xizmat)lar hajmi, ularning tarkibi va turlarini aniqlash ham da bu ma’lum otlarni tahlil qilish im koniyatini beradi. Mazkur sektorlar orasida izchil o ‘zaro iqtisodiy aloqalar mavjud bo'lib, ular tovar-pul munosabatlari shaklida oshiriladi.

Tarmoqlar va ularning vazifalari

• Tarmoqlar bir xil tovar va xizm atlar yaratuvchi faoliyatlar yig'indisidan tashkil topadi.
• Xalqaro andozadagi iqtisodiy faoliyat turlarining tarmoq tasnifi 1948-yilda BM Tning Statistika komissiyasi tom onidan ishlab chiqarilgan va qabul qilingan. U 1958, 1968 va 1993- yillarda qayta ko'rib chiqilgan. Bunda gruppalash belgisi sifatida quyidagilar qabul qilingan:
• 1. Asos qilib olingan m ateriallarning natural ko‘rinishi;
• 2. Mehnat predm etlariga ishlov berish darajasi bilan bog'liq bo'lgan texnologik jarayonining xususiyati;
• 3. Ishlab chiqarilgan m ahsulot qanday m aqsadda ishlatiladi.w

Xizmat ko‘rsatuvchi tarmoqlar

• Xizmat ko‘rsatuvchi tarmoqlar esa belgilangan vazifasiga va ko'rsatayotgan xizm atning xarakteriga qarab tarmoqlarga ajratilgan.
• Xalqaro andozaviy tarm oqlar tasnifi (XATT) ishlab chiqarish jarayonlarining ketm a-ketlik qoidalari bo'yicha tuzilib, natural tabiiy m oddiy resurslardan foydalanuvchi tarm oqlardan (qishloq xo'jaligi, o ‘rmon xo'jaligi, baliqchilik, ovchilik) boshlanib, qazib olish, qayta ishlash sanoati, qurilish, ta'lim , sog'liqni saqlash, transport, moliya, kredit va h.k. tarmoqlarga o'tiladi.

Barcha tarm oqlarni ikki guruhga ajratish mum kin

• Moddiy ne’mat ishlab chiqaruvchi tarmoqlar:
• — qishloq xo'jaligi, o'rm onchilik;
• — baliqchilik;
• — qazib oluvchi sanoat;
• — qayta ishlovchi sanoat;
• — elektr energiya, gaz va suv ta ’minoti;
• — qurilish;
• — faoliyatning boshqa turlari

Xizm at ko'rsatuvchi tarm oqlar:

• Xizm at ko'rsatuvchi tarm oqlar:
• — transport;
• — aloqa;
• — savdo;
• — axbo rot-hisoblash xizmat i;
• — uy-joy xo'jaligi;
• — m oliya, kredit, sug'urtalash;
• — ilm va ilmiy xizmat ko'rsatish;
• — sog'liqni saqlash, jism oniy tarbiya va ijtimoiy xizmat ko'rsatish;
• — ta ’lim , m adaniyat, san'at;
• — boshqaruv;
• — mudofaa;

E'tiboringiz uchun rahmat