Makroekonomika

JUWMAQLAW………………………………………….27

PAYDALANILGAN ÁDEBIYATLAR……………….28

Kirisiw

Jáhán ámeliyatı mámlekette alıp barılıp atırǵan pul - kredit siyasatınıń kóp qırlı bolmawi bir qansha jaǵdaylarda unamsız aqıbetlerge de alıp keliwi múmkinliginen derek beredi. Kóplegen rawajlanǵan mámleketler tájiriybesinde de jol qoyılǵan aljasıqlardan biri retinde olardıń pul-kredit siyasatların kóbinese tek ǵana inflyaciya pátlerin túsiriwge qaratılǵanlıǵında kóriwimiz múmkin. Haqıyqattan da, bul tárzde alıp barılǵan siyasat óz nátiyjesin beriwi qiyin, mámlekette deflyaciya jaǵdayin júzege keltire baslaydı. 2003 jıl may ayında “Yaponiya finansshilar hám ekonomistler jámiyeti”nde sózge shiqqan AQSh Federal Rezerv Sisteması baslıǵı B. Bernanke óz sózinde deflyaciyaniń ótkir fazasın bastan keshirip atırǵan mámleketler ushın pul-kredit siyasatınıń muǵdarlıq baǵdarların (inflyaciyani targetlew yamasa bahalardı muǵdarlıq anıqlaw ) qanshalar zárúrligini aytıp ótken edi. 1990 jıllar baslarına kelip inflyatsiyani turaqlastiriwdiń dástúriy metodları, sol qatarı pul agregatlarin targetlew metodı da globallasıw sharayatında, sonıń menen birge finans salasında da óziniń kem nátiyjeliligin kórsetti. Mámleketler áste inflyatsiyani targetlew siyasatina óte basladı. 1990 jıl Jańa Zelandiya Rezerv Banki (JZRB) dáslepki bar inflyaciyani targetlew siyasatın qollawdı baslaǵanın rásmiy járiyaladı. Inflyaciyani targetlew siyasatina ótiwdiń belgisi retinde húkimetti yamasa Oraylıq banktiń keleshekte inflyaciyani yamasa bahalardıń artıwın bir qálipte uslap turıliwin járiyalawın baqlaw múmkin. Sonıń menen birge, inflyaciyani targetlewde bahalardı “qatirip qoyıw” emes, bálki olardı bir qálipte artıwın támiyinlew názerde tutıladı. Eger inflyaciyani targetlew siyasatın bahalardı “qatirip qoyiwshi” yamasa onıń “temir qálipi” retinde qabıl qilsak, bul dáslep, mámlekette zárúr bolmaǵan jaǵdaylarda da qattı pul-kredit siyasatin alip bariwǵa májbúr etedi. Bul bolsa óz ózinen ekonomikanıń barlıq sektorına shınjır siyaqli unamsız tásirin kórsetiwi múmkin.

Ámeliyatta inflyacion targetlew eki tiykarǵı xarakterge iye. Mine sol eki tiykarǵı xarakter inflyaciyani targetlewdi basqa pul - kredit siyasatı rejimlerinen ajıratıp turadı.

Bul kurs jumısınıń izertlew ob'ekti inflyaciyani targetlew siyasati bolıp tabıladı.

Izertlew predmeti " inflyacion targetlew" túsinigi hámde onıń basqishlari, rejimi. Bul kurs jumısınıń maqseti inflyaciyani targetlew siyasatin úyreniw hám Ózbekistandaǵi ámeldegi jaǵdaydı analiz qılıw bolıp tabıladı.

Wazıypalar :

• 
  Inflyacion targetlew túsinigine anıqlama beriw;
  
• 
  Inflyaciyani targetlew siyasatiniń áhmiyeti, basqishlari, qollaniliwi hám usillarin analizlew;
  
• 
  Ózbekistanda inflyaciyani targetlew rejiminde alip barilip atirǵan is-ilajlar hám prognozlardi úyreniw;
  
• 
  Inflyacion targetlew rejimi sharayatlarında pul-kredit siyasatınıń instrumentlerin, makoekonomikaliq maqsetlerge erisiw imkaniyatin analizlew;
  
• 
  Jáhán ámeliyatinda inflyaciyani targetlew siyasatiniń sáwleleniwin kórip shiǵiw;
  
• 
  Alimlar alip barǵan izertlewler haqqinda qisqasha túsinik berip ótiw;
  

Ⅰ-bap. . Inflyaciyani targetlew siyasati haqqinda tiykarǵi túsinikler hám olardiń subiektleri

1.