Maket Akusherlik 2013. pmd

homila yuragining tonlarini har bir

to

‘

lg

‘

oqdan keyin 

eshitish shart; homilaning tug‘ilish davrida bo‘g‘ilib

qolish xavfi qog‘onoq suvi ketmagan birinchi davrdagiga nisbatan

ko‘proq bo‘ladi. Auskultatsiyada homila yuragining urib turish takror-

ligi, tonlarining ritmi va jarangliligiga e’tibor beriladi; homilaning

yurak faoliyatiga aniqroq baho berish uchun yuragining qanday uray-

otganini 

eshitish 

bilangina kifoyalanmay, tonlarini sanash ham kerak.

Yurak tonlari har 10–15 minutda sanalib, olingan ma’lumotlar

tug‘ruq tarixiga yozib turiladi. Ko‘rsatma bo‘lganda ultratovush apparati

yordamida elektrofonokardiografiya metodi bilan yoki monitor kuza-

tish o‘tkazib, homilaning yurak faoliyatini aniqlanadi.

Tashqi jinsiy a’zolar holatiga va qindan kelayotgan chiqindi

tavsifiga qarab turish katta ahamiyatga ega. Tashqi jinsiy a’zolarning

shishganligi tug‘ruq yo‘llarining yumshoq to‘qimalari chanoq su-

yaklari bilan homila boshi o‘rtasida qisilib qolganligini ko‘rsatadi;

qonli chiqindi kelishi platsentaning ko‘cha boshlaganligidan yoki

---

159

tug‘ruq yo‘llarining yumshoq to‘qimalari shikastlanganligi (yirtil-

ganligi, chaqalanganligi)dan darak berishi mumkin.

Homila boshi oldinda yotganda qog‘onoq suviga mekoniy

aralashganligi homilaning bo‘g‘ilib qolish belgisi hisoblanadi; qin-

dan yiringli chiqindi kelishi infeksiyadan guvohlik beradi.

Homilaning tug‘ilish davrida ayol Raxmanov krovatida o‘zi

uchun qulay vaziyatda chalqancha yotadi. Shu davrning oxiriga

kelib, tug‘uvchi ayol oyoqarini chanoq-son va tizza bo‘g‘imlaridan

bukib, chalqancha yotaveradi. Krovatning bosh tomoni ko‘tarib

qo‘yiladi; tana yuqori qismining balandroq turishi to‘lg‘oqni oson-

lashtiradi va oldinda yotgan qismning tug‘ruq kanalidan bemalol

o‘tishiga yordam beradi. Krovatning oyoq tomonidagi polster olib

qo‘yiladi, natijada tug‘uvchi ayolning tashqi jinsiy a’zolarini kuza-

tish osonlashadi va tug‘ruqni qabul qilish sharoiti yaxshilanadi.

Homila boshi suqilib kirgan paytdan boshlab, akusher

tug‘ruqni qabul qilishga shay bo‘lib turishi kerak. U operatsiyadan

oldin qo‘llar qanday yuvilsa, tug‘ruqni qabul qilishdan oldin ham

o‘shanday yuvadi.

So‘ngra tug‘uvchi ayolning tashqi jinsiy a’zolarini, ikkala soni-

ning ichki yuzasini, quymich va anal teshik sohasini kaliy perman-

ganatning kuchsiz eritmasi bilan yuvadi, steril doka bilan quritadi

va 5% li yod nastoykasidan suradi; anus sohasiga steril doka yoki

taglik yopib qo‘yadi

5

. Tug‘uvchi ayolning dumg‘azasi tagiga steril

choyshab yoziladi. Tug‘uvchi ayol oddiy krovatda tug‘ayotgan

bo‘lsa, jinsiy a’zolariga bemalol yaqinlashish uchun dumg‘azasi

tagiga valik qo‘yiladi.

Akusher tug‘uvchi ayolni tayyorlagandan keyin qo‘llarini spirt

bilan takror artadi, steril xalat va qo‘lqop kiyib oladi.

Homila boshi suqilib kirayotgan paytda akusher tug‘uvchi ayol-

ning ahvoliga, dard va to‘lg‘oq tutishiga, homila boshining hara-

katlanib borishiga qarab turish bilan kifoyalanadi (81-rasm). Homila

boshi