|
OPERATSIYADAN KEYINGI DAVRDA PARVARISH
Qorin devori operatsiyasi tugagach, qorin devorining jarohati
tikilgandan keyin ustiga bir necha steril doka salfetkadan boylam
yopiladi, uning ustidan enlik paxta qo‘yiladi, bularning hammasi
doka yoki maxsus bint bilan bog‘lanadi. Bu bintning uchlariga
bog‘ichlar qilingan bo‘ladi.
Qin operatsiyalarida ba’zan qin steril doka bilan zichlashtirmay
tamponada qilinadi. Tamponada, odatda, bir sutkadan keyin oli-
nadi. Qin operatsiyasida qin jiðs choklanmaydigan va drenajning
doka tasmasi qorin bo‘shlig‘iga tiqib qo‘yiladigan bo‘lsa, odatda
tasma 5—6-kuni olib tashlanadi. Boylam qo‘yilgandan keyin be-
mor operatsiya stolidan avaylab olinib, nosilkaga yoki aravachaga
yotqiziladi, choy-shabga yaxshilab o‘rab palataga olib kelinadi. Pa-
latada bemor yaxshi isitilgan o‘ringa yotqiziladi. O‘rinni elektr
lampalar yordamida nur vannalari, rezina grelkalar yoki issiq suv
to‘ldirilgan butilkalar bilan isitish mumkin.
Ingalatsion narkozdan keyin bemor o‘ringa yostiqsiz gorizontal
holatda yotqiziladi; orqa miya anesteziyasidan keyin bemorning
boshiga yostiq qo‘yiladi. Orqa miya anesteziyasida novokainning
spirtli eritmasi ishlatilgan bo‘lsa, bemor boshiga yostiq qo‘ymay,
krovatning oyoq tomonini ko‘tarib yotqiziladi. Bemorning oyoq-
lariga metall yoki rezina grelkalar choyshab ustidan qo‘yiladi.
Og‘riqni qoldirish uchun qorin sohasiga muz to‘ldirilgan rezina
xalta qo‘ygan ma’qul. Muzli xalta har 1—2 soatda almashtirilishi
kerak. Muzli xaltani bir soatdan uzoq ushlash yaramaydi.
Operatsiyadan keyingi dastlabki vaqtda hamshira bemor krovati
yonida o‘tirishi, bemorning tomir urishini, nafas olishini va yuzi-
ning rangini kuzatib turishi lozim.
Operatsiyadan keyingi og‘riqlarni bartaraf qilish birinchi navbat-
dagi vazifadir. Bemorlar azob tortmasliklari uchun teri ostiga morfin
(1% li eritmasidan 1 ml) yoki pantopon yuborish tavsiya etiladi.
Bemor qattiq chanqasa, og‘zini ho‘llash va chayish uchun
qaynatilgan sovuq suv oz-ozdan beriladi; bemor suvni tuflab
tashlashi kerak. Operatsiya qilingan kuni kechga yaqin yoki erta-
siga ertalab bemorga oz-ozdan choy yoki qora kofe berish mum-
kin.
Operatsiya qilingan bemorlar ko‘pincha uyqudan qoladilar.
Uyqusizlik sabablari: og‘riq, noqulay yotish, chanqov, koridor
379
yoki qo‘shni palatalardagi shovqin, ruhiyatning qo‘zg‘alishi va
shunga o‘xshashlar. Bu maqsadda uxlatadigan dorilar buyuriladi.
Operatsiyadan keyin og‘iz bo‘shlig‘iga qarab turish kerak,
chunki ba’zi kasalliklar (masalan, stomatit, parotit) og‘iz bo‘sh-
lig‘idan boshlanadi. Ertalab va kechqurun bemorning tishlarini
tozalab, og‘zini chayish zarur. Zarurat bo‘lsa, og‘iz dezinfeksi-
yalovchi moddalar eritmasi bilan chayiladi.
Teridagi choklar 6—8-kuni olinadi. Bemor bir kun oldin
kechqurun surgi dori ichadi, chok olinadigan kuni ertalab ichi
kelmagan bo‘lsa, tozalovchi huqna qilinadi. Chok olingach, jaro-
hatga yod nastoykasi surtib, yana doka boylam yopishtiriladi. Qin
operatsiyalarida ketgutdan chok solingan bo‘lsa, bu chok ko‘pincha
olinmaydi, chunki ketgut chok so‘rilib ketadi. Oraliq terisidagi iðak
choklar 6-kuni olinishi kerak. Oraliq operatsiyasidan keyin jaro-
hatni mumkin qadar quruq tutish kerak, bu maqsadda yuvinish va
siyishdan keyin chokka steril doka yopish zarur.
Bemorlarni ehtiyot bo‘lib ovqatlantirish zarur: operatsiyadan
keyin 2-kuni bemorga choy yoki kofe ichiriladi, 3-kuni bulyon,
kisel beriladi, 5-kundan boshlab sekin-asta odatdagi ovqatlar berila
boshlanadi.
Chok olinganidan keyin bemorning krovatda o‘tirishiga, ertasi
kuni esa o‘rnidan turishiga ruxsat beriladi. Qorin devorini ochish
laporotomiya operatsiyasidan keyingi davr normal o‘tgan taqdirda
bemor 12—14-kuni uyiga jo‘natiladi. Qorin devorini ochib oper-
atsiya qilingan bemorlarning yarasi bitib, jarohat bitguncha 3—5 oy
davomida bandaj tutib yurish tavsiya etiladi. Bandajni faqat ish va-
qtida tutib yurish kerak, chunki doim bandaj tutib yurish qorin
devorining muskullarini bo‘shashtirib, atrofiyaga sabab bo‘ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
