|
Makaron mahsulotlari ishlab chiqarish asosiy bosqichlarining qisqacha tavsifi. Makaron mahsulotlari ishlab chiqarish jarayoni qo’yidagi asosiy opyeratsiyalardan iborat: xom ashyoni tayyorlash, xamir tayyorlash, xa-
mirni pryesslash, nam mahsulotni bo’laklash, quritish, quritilgan mahsulot-ni sovutish, tayyor mahsulotni yaroqsizlarini ajratish va qadoqlash.
Xom ashyoni tayyorlash - unni elaklash, myetallomagnit aralashmalarni ajratish, qizdirish (unning harorati 10 °S dan past bo’lmasligi kyerak), korxona laboratoriyasi ko’rsatmalariga binoan turli un turkumlarini ara-lashtirishdan iborat.
Xamir qorishga mo’ljallangan suv issiqlik almashinish apparatlarida qizdiriladi, kyeyin esa ryetsyepturada ko’rsatilgan haroratgacha sovuq vodo-provod suvi bilan aralashtiriladi.
Qo’shimchalarni tayyorlash, ularni xamir qorishga mo’ljallangan suv bi-lan aralashtirishdan iborat. Tovuq tuxumi foydalanishdan oldin yuviladi va dyezinfyektsiyalanadi, myelanj esa eritiladi.
Makaron xamiri tayyorlash. Xamir tayyorlash jarayoni qo’shimchalarni (un, suv va boshqalar) dozalash va xamir qorishdan iborat.
Un, suv va suvda eritilgan qo’shimchalar dozatorlar yordamida qorish tog’orasiga taxminan 3:1 nisbatda uzluksiz tarzda byeriladi.
Qorish tog’orasida un va suvning jadal aralashishi va un zarrachalari-ning bo’kishi - ya’ni shartli ravishda makaron xamirini qorish sodir bo’la-di. CHunki makaron xamiri qorishning oxirida non va biskvit xamiri sin-gari bog’langan yaxlit massa emas, balki, ko’p miqdordagi namlangan qumoqlar va ushoqlar ko’rinishida bo’ladi.
Xamirni pryesslash. Pryesslashning, boshqacha qilib aytganda ekstruziya-ning maqsadi - qorilgan xamirni zichlash, uni bir jinsli bog’langan qovush-qoq plastik xamir massasiga aylantirish, kyeyin unga ma’lum shakl byerish-dan iborat. Xamirga, uni myetall matritsaga o’yilgan tirqishlar (filyerlar) dan siqib chiqarib shakl byeriladi. Tirqishlarning shakli pryesslangan nam mahsulotlarning shaklini byelgilaydi. Masalan, aylana kyesimli tir-qishdan vyermishyel, to’g’ri burchakli tirqishdan ugra olish mumkin.
Nam mahsulotlarni bo’laklash. Bu jarayon ikkita opyeratsiyadan iborat: matritsalardan pryesslangan nam mahsulotlarni kyerakli uzunlikdagi bo’lak-larga bo’lish va ularni quritishga tayyorlash. Quritishga tayyorlash tayyorlan-ayotgan mahsulotlar va qo’llaniladigan quritish jihozlarining turiga qa-rab nam mahsulotlarni g’alvirli transportyorlar, ramkalar yoki kassyeta-larga yoyish, yoki nam mahsulotning uzun kalavalarini quritish xodalari - bastunlarga osishdan iborat bo’ladi. Pryesslangan mahsulotlar sirtida quri-gan qobiq hosil qilish maqsadida, qirqishdan oldin yoki qirqish jarayonida ular havo bilan purkaladi. Bu mahsulotlarning bir-biriga yopishishi, ular-ning pichoqlar va quritish yuzalariga yopishib qolishining oldini oladi.
Mahsulotlarni quritish. Quritishning maqsadi - mahsulotlarning shaklini mustahkamlash va ularda mikroorganizmlarning rivojlanishini oldini olishdan iborat. Bu tyexnologik jarayonning uzoqroq davom etadigan va mas’uliyatli bosqichi bo’lib, uni to’g’ri amalga oshirilishi birinchi nav-batda mahsulotlarning mustahkamligini ta’minlaylaydi. Juda jadal ra-vishda quritish mahsulotlarda kichik yoriqlar hosil bo’lishiga olib kyeladi, juda syekin quritish, ayniqsa namlikni ajratishning birinchi bosqichida, mahsulotlarning achishiga va mog’orlashiga sabab bo’ladi.
Bugungi kunda makaron mahsulotlari ishlab chiqarish korxonalarida nam mahsulotlarni quritish uchun konvyektiv usuli, ya’ni ularni isitilgan havo bilan purkashdan foydalaniladi.
Quritilgan mahsulotlarni sovutish. Bu jarayon quritgichdan chiqayotgan mahsulotlarning yuqori haroratini qadoqlash bo’limi havosining harorati-gacha sovutish uchun zarur. Agar makaron mahsulotlari sovutilmasdan qadoq-lansa, bug’lanish qadoqlangan mahsulotlarda ham sodir bo’lib, bu mahsulot-lar massasining kamayishiga, nam o’tkazmaydigan idishlarga qadoqlanganda - namlikning uning ichki yuzasiga kondyensatsiyalanishiga olib kyeladi.
Quritilgan mahsulotlarni stabilizator-to’plagich dyeb nomlanuvchi max-sus bunkyerlar va kamyeralarda syekinlik bilan sovutish maqsadga muvofiq hisoblanadi.
Sovutilgan mahsulotlarning saralash jarayonida sifat ko’rsatkichlari qo’yilgan talablarga javob byermaydigan mahsulotlar ajratib olinadi, kye-yin mahsulotlar qadoqlashga yuboriladi.
Qadoqlash. Tayyor mahsulotlar kichik idishlarga (qutichalar va xalta-chalar)qo’lda yoki qadoqlash mashinalarida, yoki uyum holida yirik idishlarga (qutilarga, ko’p qatlamli qog’oz qoplarga) joylanadi.
Makaron mahsulotlarining istalgan ananaviy turini ishlab chiqarish sanab o’tilgan bosqichlardan iborat bo’ladi. SHu bilan birgalikda korxonada aniq bir tyexnologik sxyemasini qabul qilish korxonada mavjud bo’lgan ji-hozlar va ishlab chiqariladigan mahsulotning naviga bog’liq.
Bug’doy donidan tortilgan un va suv makaron mahsulotlari ishlab chi-qarishda asosiy xom ashyo bo’lib xizmat qiladi.
Qo’shimcha xom ashyolarga turli xil boyituvchi va ta’m byeruvchi qo’shim-chalar kiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
