Majidov taxir shadmanovich

9.4 Okeanning issiqlik energiyasidan foydalanish.
Quyosh nurlari okean suvining faqat ustki qatlamini isitadi, isitil-gan suv
pastga tushmaydi, chunki uning zichligi sovuq suvning zichligidan ki-chik bo‘ladi. 
Tropik o‘lkalardagi dengizlarning yuqori qatlamdagi bir necha metr chuqurlikdagi
suvlari 25-30
0
S gacha isiydi. Qolgan 1 km ga yaqin chuqur-likdagi suvlarning
temperaturasi 5
0
S dan oshmaydi. Natijada hosil bo‘lgan temperatura gradienti juda
katta miqdorda issiqlik energiyasi-(95 
×
10
12
kVt soat/ yilga teng elektroenergiya)ni
hosil qiladi.

---

128
Okean issiklik elektrostansiyasi quyidagi tartibda ishlaydi. Issiq okean suvi 25-
30
0
S da bug‘lanadigan suyuqliklar(freon, propan, ammiak)ni bug‘lantirishda
qo‘llaniladi. Bu suyuqliklarning bug‘i trubogeneratorga uzati-lib uni harakatga
keltiradi. Nasos-1 dengiz suvining yuqori qatlamidagi issiq suvni issiqlik
almashtirgich-2 ga uzatadi. Bu erda ishchi suyuqlik bug‘ga aylantiriladi va katta
bosim bilan generator-4 valiga ulangan turbina-3 ga uzatiladi. Turbinadan o‘tgan
bug‘, kondensator-5 ga kelib tushadi. Bu erda nasos-6 bilan uzatilayotgan sovuq suv
yordamida bug‘ yana ishchi suyuqlik holatiga keltiriladi hamda nasos - 7 bilan
yana issiqlik almashtirgichga uzatiladi va
75-rasm. Okean issiqlik elektro
-
stansiyasining sxemasi:
1, 6 va 7- nasos; 2 - issiqlik almash-
tiruvchi; 3 - turbina;4-generator;
5-kondensator.
sikl yana takrorlanaveradi (75-rasm) 
Dunyoda birinchi marta 1979 yili
AQSHdagi Gavaya orollarida suv
barjasiga
o‘rnatilgan
50 kVt/soat
quvvatli
okean
issiqlik
elektro-
stansiyasi ishga tushirildi.
1980 yili o‘sha erda 1000 kVt/soat
quvvatli, 1981 yili YAponiyaning
Tinch okeanidagi «Nauru» orolida 100 
kVt/soat quvvatli elektrostan
-
siyalar
ishga tushirildi.

---

129