Majburiyатlar hisobi

Buxgalteriya balansi: (joriy majburiyatlar):
Тo`lanadigan veksel 100000
Minus amortizatsiya qilinmagan chegirma 9000
Тo`lanadigan vekselning balans qiymati 91000
2004 yil 30 sentyabr – qolgan chegirma summasini amortizatsiya qilinishi va vekselning nominal summasining to`lanishi:


Dt Foizlar bo`yicha xarajat (100000 x 12 %)  (9/12) 9000
Kt Qisqa muddatli to`lanadigan veksel bo`yicha chegirma 9000
Dt Тo`lanadigan veksel (qisqa muddatli) 100000
Kt Pul mablag`lari 100000


Muddati uzaytirilgan majburiyatlarning joriy qismi hisobi
Muddati uzaytirilgan majburiyatlarning joriy qismi deb, daromad olish yoki majburiyatni qondirish jarayoni bir necha muddat davomida amalga oshadigan xo`jalik muomalalarining hisobot davriga tegishli qismiga aytiladi. Yangi hisob-varaqlar rejasida bunday xo`jalik muomalalarini hisobga olish uchun quyidagi hisobvaraqlar ko`zda tutilgan:
«Muddati uzaytirilgan daromadlar»
«Soliqlar va majburiy to`lovlar bo`yicha muddati uzaytirilgan majburiyatlar»
«Muddati uzaytirilgan diskontlar (chegirtmalar)»
«Muddati uzaytirilgan mukofotlar (ustamalar)»
«Boshqa muddati uzaytirilgan majburiyatlar»
«Muddati uzaytirilgan daromadlar» hisobvarag`i hisobot davrida bo`nak sifatida olingan (hisoblangan), ammo kelgusi davrlarga ham tegishli bo`lgan daro-madlar haqidagi ma`lumotlarni aks ettirish uchun mo`ljallangan. Muddati uzay-tirilgan daromadlarga quyidagilarni misol tariqasida keltirish mumkin: o`quv yurtlarida ta`lim olish uchun oldindan qilingan to`lovlar; ijara to`lovlari; havo va temir yo`l transporti chiptalarini oldindan sotilishidan olingan mablag`lar; davriy nashrlarga oldindan qilingan obuna to`lovlari va boshqalar.
4-misol. «XYZ» kompaniyasi 2004 yilning 1 noyabr kuni 6 oy muddatga vaqtinchalik bo`sh turgan asosiy vositasini ijaraga berdi. Shartnoma summasi 120000 so`m bo`lib, ijaraga olgan tashkilot bu summani o`sha kuniyoq «XYZ» kompa-niyasining hisob-kitob hisobvarag`iga o`tkazib berdi. Bu xo`jalik muomalalari ijaraga bergan tashkilot buxgalteriya hisobida quyidagicha aks ettiriladi:
2004 yilning 1 noyabr kunida, pul mablag`larining kelib tushishiga