Махсус таълим вазирлиги

q_душ = , л /сек
бу ерда: с - душ қабул қилувчи 1 киши учун сувнинг сарфи, С=30 л m - душга тушиш давомийлиги, m = 45 мин.
Агар кўрилаётган сменада сув сарфлайдиган машина ва қурилмалар ишласа, у ҳолда улар учун ҳам сувнинг сарфи ҳисобланади:


q_маш = л /сек

∑Q – кўрилаётган сменада ишлайдиган машиналар учун сувнинг сарфи, л ;

К₃ - сув сарфининг ўзгаришини ҳисобга олувчи коэффициент, К₃=3;
Қурилиш майдонидаги вақтинчалик сувнинг сарфи (л /сек ларда) ҳисоблаб топилгач, ички сув қувурининг диаметри қуйидаги формула бўйича ҳисобланади:


Д =
бу ерда:

v - қувурдаги сув оқимининг тезлиги, v =1,5 л /сек.;

Ҳисоблаб топилган диаметрдаги қувурлар бўйича сувнинг таъминоти қурилиш майдонига асосан вақтинчалик йўллар бўйлаб (йўл четидан 1,0 - 2,0 м оралиқда жойлаштириладиган) келтирилади .
Қурилиш майдонида вақтинчалик канализацияни ташкил қилиш кўп миқдордаги ишчи кучи ва капитал маблағларни талаб қилгани учун бу ишларни иложи борича камроқ ҳажмда лойиҳаланади.
Агар объектда фекал тармоқ бўлса, контейнер типидаги санузелларни қудуқларга яқинроқ қилиб жойлаштирилади, ҳамда у ерга вақтинчалик сув ва электр тармоғи олиб борилади. Агар қурилиш майдонига яқин жойдан фекал канализация тармоғи ўтмаган бўлса, у ҳолда санузел кабиналарини ерда чуқур кавлаб ўша ерга жойлаштирилади.


9.7. Қурилиш майдонини вақтинчалик электр энергияси билан таъминлаш

Қурилиш ишлаб чиқаришини электр энергиясиз тасаввур ҳам қилиб бўлмайди. Чунки қурилишда ишлатиладиган аксарият кўпчилик машина-механизмлар, асбоб-ускуналар (юк кўтариш кранлари ва механизмлари, титратгичлар, қоришма тайёрловчи ускуналар ва ҳ.к.) электр энергияси ёрдамида ҳаракатга келтирилади ва ишлатилади. Тунги сменаларда иш жойини ёритиш, қурилиш майдонини қўриқлаш мақсадида ёритиш, вақтинчалик бино ва иншоотлардан фойдаланишда ички ёритиш чироқларидан фойдаланиш ва бошқалар қурилишда электр энергиясининг қай даражада аҳамиятга эга эканлигидан яна бир бор далолат беради.

Шунинг учун қурилиш майдонида электр энергиясига бўлган эҳтиёжни ҳисоблаб топиш, вақтинчалик электр таъминоти тизимини лойиҳалаш ва вақтинчалик электр тармоқларини қурилиш бош тархида акс эттиришга жуда катта эътибор бериш керак.
Лойиҳалаштиришнинг бу йўналишида қуйидаги масалаларни ҳал қилиш зарур:
- электр энергияси сарфланадиган истеъмолчилар, уларнинг қуввати ва қурилиш майдонида жойлаштирилиши тартиби аниқланади;
- электр энергиясини қаердан олиш масаласи ҳал қилинади (мавжуд электр тармоқларидан трансформатор ёрдамида ёки кўчма электр станцияси ёрдамида);
- трансформаторнинг ёки кўчма электр станциясининг зарурий қуввати ҳисобланади;
- қурилиш майдонини электр энергияси билан таъминловчи тармоқнинг схемаси лойиҳаланади.
Электр энергиясига бўлган талаб, унга эҳтиёж энг кўп бўлган смена учун қуйидаги формула ёрдамида ҳисобланади: