Махсус таълим вазирлиги

Бошқарув объектлари - 
бу корхоналар, меҳнат жамоалари, 
ходимлар, меҳнат қуроллари ва буюмлари кўринишидаги иш-
лаб чиқариш омиллари, табиий бойликлар, илмий-техникавий 
ва ахборот қувватларидир. 
Корхона-ишлаб чиқариш менежментининг марказий бўғини 
ҳисобланади. Ҳар бир корхона маҳсулот, товарлар хизматлар ишлаб 
чиқаради, асосий фаолиятни амалга оширади. Корхонани бошқа-
ришга ташкилотда товарлар ѐки хизматлар, билимлар ѐки ахборот 
ишлаб чиқаришидан қатъий назар ишлаб чиқаришни бошқариш асос 
қилиб олинади.
Ҳар қандай ижтимоий-иқтисодий маҳсулот ишлаб чиқариш учун 
ишлаб чиқариш омилларидан, иқтисодий бойликлар: ишчи кучи, 
жиҳоз (қурол), хом ашѐ, ашѐлар, ахборот, пул маблағларидан фойда-
ланиш зарур. Бинобарин, корхонани бошқариш ходимларни, ишлаб 
чиқариш воситаларини, ишлаб чиқариш, молиявий, технологияк 
ресурсларни бошқаришдан иборат.
Ишлаб чиқаришни амал қилиши учун дастлабки ашѐларни олиш 
ва ишлаб чиқилган маҳсулотни сотиш зарур. Шу ердан таъминот ва 

---

293 
сотувни бошқариш, корхонада тегишли хизматларга, ҳозирги замон 
тили билан айтганда 
логистика хизматларига 
эга бўлиш зарурияти 
келиб чиқади.
―… Ишлаб чиқаришни бошқариш деганда ишлаб чиқариш дои-
расида амалга ошириладиган раҳбарлик, ташкилотчилик ва маъмурий 
характердаги алоҳида фаолият тушунилади. Бундай бошқаришда:
- ижтимоий-иқтисодий 
- ташкилий-техник томонлар фарқ қилинади.
Бу ҳар иккала томонлар ўзаро боғлиқдир, лекин ишлаб чиқариш-
нинг боришига ижтимоий иқтисодий томон ҳал қилувчи таъсир кўр-
сатади, чунки ишлаб чиқаришни бошқариш энг аввало, инсонларни, 
уларнинг меҳнатини бошқаришдир‖.
1
Корхона муайян сифатга эга, андозаларга, қабул қилинган меъ-
ѐрларга, техник шароитларга мос келувчи маҳсулот ишлаб чиқариши 
шарт. Демак, корхонани бошқариш ишлаб чиқариладиган маҳсулот 
сифатини бошқаришни ҳам ўз ичига олади, бу эса ўз навбатида тех-
нологик жараѐнларни бошқаришни талаб этади.
Корхонага раҳбарлик қилишда ишлаб чиқаришнинг барча омил-
лари ва фойдаланиладиган бойликларнинг барча турларини бошқа-
риш муҳимдир, бироқ