Махсус таълим вазирлиги тошкент молия институти

 
 
 
 
 
 

---

147 
13-мавзу. Инновацион иқтисодиѐтни амалиѐтга жорий этишнинг 
асосий вазифалари 
Ўзбекистонда инновацион ривожланишнинг назарий ва амалий 
ҳолати олимларимиз томонидан атрофлича тадқиқ этилган ва ўрганилган. 
Хусусан, 
мамлакатимизда 
иқтисодий 
ривожланишнинг 
миллий 
хусусиятларини эътиборга олган ҳолда «инновация», «инновацион 
иқтисодиѐт» ва «инновацион ривожланиш» каби иқтисодий терменларга 
муаллифлик таърифлари шакллантирилди, шунингдек миллий иқтисодиѐтга 
инновацион ривожланишни жорий этишга асос бўлиб хизмат қиладиган 
«инновацион муҳит» ва «инновацион инфратузилма»нинг таркибий 
тузилиши яратилди. 
Шунга қарамасдан, мамлакатимизда инновацион ривожланиш 
борасида қатор назарий ва амалий муаммолар мавжудлигининг гувоҳи 
бўлдик. Фикримизча, мазкур иш доирасида инновацион ривожланиш билан 
боғлиқ барча назарий ва амалий муаммоларни ечимини топамиз десак хато 
қилган бўламиз. Бироқ, мамлакатимизда инновацион ривожланишнинг 
миллий тизимини амалиѐтга жорий этишнинг асосий йўналишларини илмий 
ва амалий жиҳатдан аниқлаб бера олсак, шунинг ўзи мазкур дарслик 
доирасида миллий инновацион ривожланиш тизимига қўшган салмоқли 
илмий ҳиссамиз ҳисобланади.
Демак, юқорида қайд этилган фикрларга таяниб, мамлакатимизда 
инновацион ривожланишнинг миллий тизимини (4.3-расм) амалиѐтга жорий 
этишнинг қатор вазифалари мавжуд бўлиб, уларнинг асосийлари 
қуйидагилардан иборатдир. 
1.Мамлакатда инновацион ривожланишга хизмат қиладиган таълим 
тизими ва фан соҳасидаги вазифалар.
а) Инновацион иқтисодиѐт ва инновацион ривожланиш билан боғлиқ 
асосий тушунчаларни барча йўналишидаги касб-ҳунар коллежлари 
талабаларига ўқитишни йўлга қўйиш лозим. Албатта, бу ерда ҳар бир коллеж 
ўз хусусиятига қараб инновацион риволанишнинг шу жиҳатига эътибор 

---

148 
қаратиш лозим бўлади. Масалан, техника ва технология йўналиши бўйича 
инновацион ривожланишнинг айнан шу йўналишига эътибор бериш керак. 
Маълумки, иқтисодиѐт йўналишидаги коллежда таълим олган ўқувчи 
уч йиллик ўқиши давомида маълум соҳанинг мутахассиси бўлиб чиқади. У 
коллежда олган ўрта махсус дипломи билан ўқишни олий таълим тизимида 
давом эттириши мумкин ѐки мутахассислиги бўйича ишга киради, уларнинг 
интеллектуал қобилияти ва хотираси айнан шу ѐшда самарали ишлайдиган 
босқичда бўлади.
Демак, 
мамлакатимизда 
иқтисодиѐт 
йўналишида 
касб-ҳунар 
коллежлари ўқув режасига инновацион иқтисодиѐт ва инновацион 
ривожланишга оид масалаларни ўқитадиган фан киритиш мақсадга мувофиқ.
Бунинг қатор ижобий жиҳатлари мавжуд. Хусусан, касб-ҳунар 
коллежи ўқувчилари интеллектуал ва ақлий жиҳатдан етуклик даврида 
инновацион иқтисодиѐт ва инновацион ривожланиш бўйича олган назарий ва 
амалий билимлари уларни бу борада, албатта ўз мутахассислиги бўйича янги 
ғоя ва замонавий ишланмаларни яратишга замин тайѐрлайди. 
б) Олий таълим муассасаларида бакалавриат йўналишида таълим 
олаѐтган талабаларни ўз мутахассислиги ва йўналишилари бўйича янги ғоя 
ва замонавий ишланмаларни яратиш бўйича жиддий ишларни ташкил этиш 
лозим. Хусусан, ўқув режалар таркибига тегишли мутахассислик ва 
йўналишни инобатга олган ҳолда инновацион ривожланишга оид фанларни 
киритиш, талаба яратган инновацион ишланмага патент бериш ва молиявий 
рағбатлантириш мақсадга мувофиқ. 
в) Республика, шаҳар ва вилоят марказларида «Инновацион 
иқтисодиѐт ва инновацион ривожланиш»нинг илмий-тадқиқот марказларини 
ташкил этиш лозим. Марказлар таркибида иқтисодиѐтнинг етакчи 
тармоқлари бўйича илмий ва амалий тадқиқот ишларни амалга оширадиган 
бўлимлар ва етакси олим ва мутахассислар бўлиши лозим.
г) 
Мамлакатнинг 
иқтисодиѐт 
тармоқларида 
инновацион 
ривожланишни жорий этиш билан боғлиқ муаммоларни аниқлаган ҳолда ва 

---

149 
буюртмачиларнинг талабларига асосан инновацион ривожланишнинг 
долзарб масалаларига бағишланган илмий тадқиқот ишларини амалга 
ошириш лозим. Хусусан, Ўзбекистонда инновацион иқтисодиѐтнинг ўзига 
хос жиҳатлари назарий жиҳатдан асослаб берилмаган, бу борада саноат 
тармоқлари ва имкониятларини инобатга олган ҳолда яхлит тизимга 
келтирилган тадқиқот ишлари бажарилмаган.