Махсус таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети


MR = R / Q = (PQ) / Q



Download 5,13 Mb.
bet155/182
Sana27.05.2022
Hajmi5,13 Mb.
#610857
1   ...   151   152   153   154   155   156   157   158   ...   182
Bog'liq
Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тош

MR = R / Q = (PQ) / Q (1.1)
Қўшимча маҳсулот бирлиги чиқариш натижасида олинадиган қўшимча даромад икки хусусиятга эга бўлади.
Қўшимча равишда маҳсулот бирлиги ишлаб чиқариб ва уни Р нархга биноан сотиб фирма даромад олади: (1)х(Р) = Р.
Аммо фирма пастга қараб қияланган талаб эгри чизиғига дуч келади ва шунинг учун мана шу қўшимча маҳсулот бирлигини ишлаб чиқариш ва сотиш R/Q нархини бир оз пасайтиради, бу эса барча маҳсулотни сотишдан тушган даромадни камайтиради (яъни Q [ Р / Q] дан иборат даромадни ўзгартириб юборади. Шундай қилиб:
MR = Р + Qх(R / Q) = Р + Рx (PQ / Q). (1.2)
Формуланинг ўнг томони биз Q x (R / Q) ни Р га кўпайтириб, сўнгра уни Р га бўлиб ҳосил этдик. Талаб ўзгарувчанлиги Еd=(Р/QW([Q/P) шаклида ифодаланишини ёдга оламиз. Демак, (Р/Q)(PQ/Q) шундай ифодаки, у талаб ўзгарувчанлиги 1/Еdга тескари бўлади, бинобарин фойдани максималлаштирувчи ишлаб чиқариш ҳажми мавжуд бўлганда қуйидаги тенгликни ёзиш мумкин:
МR = Р + Р (1 / Еd) (1.3)
Фирманинг мақсади фойдани максималлаштириш бўлар экан, биз энди чегарали даромадни чегарали харажатларга тенглаштирсак бўлади:
Р + Р (1 / Еd) = МС ёки (P - MC) / P = 1 / Ed (1.4)
Бу тенглама нархни шакллантиришдаги "катта бармоқ" қоидасини билдиради. Тенгламанинг чап томони (P-MC)/P нарх неча фоизга чегарали харажатлардан ошиб кетганини ифодалайди. Тенглама шуни кўрсатадики, бу ошиб кетиш манфий белги билан олинган талаб ўзгарувчанлигига тескари бўлган миқдорга тенг бўлади. Нархни чегарали харажатлар орқали ифодалаб бериш учун биз худди шундай тартибда бу тенгламани қайта кўчириб ёзишимиз мумкин:
P = MC / (1 + (1 / Ed) (1.5)
Масалан, талаб ўзгарувчанлиги — 4 АҚШ долл. бўлсаю, маҳсулот бирлигининг чегарали харажатлари 9 АҚШ долл. бўлса, нарх қуйидагини ташкил этади: 9/(1—1/4)=9/0,7512 АҚШ долл (маҳсулот бирлиги учун).
Давлат томонидан нарх тартибланишининг икки хил усули мавжуд, яъни биринчиси бевосита (тўғридан – тўғри) ва иккинчиси билвосита.


Download 5,13 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   151   152   153   154   155   156   157   158   ...   182




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish