Махсус сиртқи бўлим талабалари учун “Ёш физиологияси ва гигиена” фанидан сессия оралиғи назорат иши топшириқлари

Таянч - ҳаракат аппаратининг ёш хусусиятлари ва гигиенаси. Таянч-ҳаракат аппаратининг аҳамияти ва вазифаси. Одам скелетинниг умумий тузилиши ва ёш хусусиятлари. Суяк тузилишининг ёш хусусиятлари. Умуртқа погонаси ва уларнинг эгриликлари, эгриликларнинг шаклланиши. Бош, гавда ва қол-оёқ скелетининг осиши ва ривожланиши. Мускулларнинг динамик ва статик иши. Турли ёш даврларида мускуллар кучи, тезлиги, чаққонлиги, чидамлиги, ва массасининг озгариши. Чарчаш унинг физиологик механизми. Сколиоз, унинг келиб чиқиш сабаблари ва уни олдини олиш.
Овқат ҳазм қилиш тизимининг ёш хусусиятлари ва овқатланиш гигиенаси. Оғиз бошлигида, меда ва ичакда овқат ҳазм бўлишининг хусусиятлари. Жигарнинг овқат ҳазм қилишдаги аҳамияти. Моддалар ва энергия алмашинувининг ёш хусусиятлари. Бола ўсиши ва ривожланишида сув, минерал тузлар ва витаминларнинг аҳамияти. Турли ёш даврларда болалар овқатланишининг ўзига хослиги. Овқатланиш гигиенаси.
Юрак қон томир ва нафас системаларининг ёш хусусиятлари ва гигиенаси. Қоннинг аҳамияти. Қон таркиби, унинг вазифалари. Уларнинг ёш хусусиятлари. Қон айланишининг аҳамияти. Катта ва кичик қон айланиш доираси. Она қорнида ҳомиланинг қон айланиши. Юракнинг функциялари ва ёш хусусиятлари. Пульс ва қон босими. Уларнинг ёш хусусиятлари.
Нафас органларининг ёш хусусиятлари ва гигиенаси. Нафас олишнинг аҳамияти. Нафас системасининг вазифаси. Ташқи ва ички нафас олиш. Ўпканинг тириклик сигими. Ўпка вентеляцияси. Унинг ёшга, жисмоний машққа боглиқлиги. Мускул иши вақтида нафас олиш. Нафас гигиенаси.

Айирув тизимининг ёш хусусиятлари ва гигиенаси. Айирув жараёнларининг аҳамияти. Буйраклар тузилиши ва уларни ёш хусусиятлари. Сийдик ҳосил бўлиш механизми. Турли ёшдаги болалар суткалик сийдик миқдори. Болаларда тунда сийдик тута олмаслик, унинг келиб чиқиш сабаблари.
Саломатлик ҳақида тушунча. Болалар ва ўсмирлар саломатлик ҳолати. Касалликлар. Соглиқ ҳолатининг мактаб ўқувчисининг ишчанлик қобилиятига таҳсири. Ўткир ва сурункали касалликлар. Касалликларни тарқалиш манбалари. Туғма ва ҳаёт давомида орттирилган иммунитет. Таълим ва тарбиянинг талаба соғлигига таъсири.

22-вариант

1-топшириқ. Атамаларга оид мазмунни изохланг.
Аккомодация Аккомодация (лат. аkos - четки + юнон megas - катта) - вояга этган одамда гипофиз олдинги бўлаги ўсиш гормонининг (соматотроп гормон ёки соматотропин) ортиқча ишлаб чиқарилиши туйфайли скелет тизимида нопророрционал ўсиш билан характерланадиган касаллик. Акромэгалияга учраганда қўл-оёқ бармоқлари, бурун, пастки жағ, кўкрак ва қорин бўшлиғидаги органлар ўсиб кетади __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Гормон