Mahsulotlar sifatini aniqlash va sertifikatlash

23-rasm.Mikroskopmng umumiy ko„rinishi. 
90 

---

0„lchash usullari 
Paxta tolasining pishib yetilganligi - devor to„qimalari qalinligi- ning 
o„zgarishida ro„yobga chiqadigan selluloza to„planishi va g„o„zaning o„sish 
davrida tola ichki strukturasining o„zgarishi bilan tavsiflanadi.
Pishib yetilganlikni qutblangan yorug„likda aniqlash usuli, qutblangan 
yorugiikda kesishgan qutblantirgichlarda interferension tuslanishi tolaning 
ichki tuzilishi va qalinligiga bogiiqligiga asoslanadi.
Pishib yetilganlikni havo o„tkazuvchanlik bo„yicha aniqlash usuli tola 
qalinligining uni havo oikazuvchanligiga bogiiqligiga asosi angan.
LPS-4 qurilmasida sinashdan awal namunalar 0„z DSt 618- bo„yicha 
iqlim sharoitda kamida 2 soat saqlanadi.
Agar paxta tolasining namligi 6 dan 10 foizgacha boisa, shuningdek, 
namlik 6 foizdan kam 10 foizdan ko„p boigan hollarda LPS-4 qurilmasida 
oichash uchun tasdiqlangan qoilanmagan muvofiq tuzatma kiritilsa, iqlim 
sharoitda saqlamasdan tajriba oikazishga ruxsat etiladi.
Tolaning pishib yetilganlik koeffitsiyentini qutblangan yorugiikda 
aniqlash laboratoriyada, iqlim sharoitga bogiiq boimagan holda oikaziladi.
Paxta tolasidan namuna tanlab olish, namuna piltasini sinashga 
tayyorlash 0„z DSt 604 va 0„z DSt 618 -ga muvofiq bajariladi.
Tolaning pishib yetilganligini qutblangan yorug ‘lik orqali aniqlash
 
Paxta tolasining pishib yetilish davrida uning kanalining ichki 
devorlariga selluloza qatlamlari yigilishi natijasida o„sish halqalari paydo 
boiib, kanali toraya boshlaydi. Pishmagan tolaning yigirilish xususiyatlari 
past boiib, bo„yoqni ham yaxshi qabul qilmaydi. Pishib yetilgan tolaning 
xususiyatlari, undan ishlangan ip va to„qimalaming sifati yaxshi boiadi.
Tola piltasi kengligining uning kanali kengligiga nisbati tolaning 
pishganligini ifodalaydi. Shartli ravishda paxta tolasining pishganlik 
darajasini belgilash uchun uni 2-guruhga (24-rasm) bo„lish qabul qilingan. 
Oiapishgan tolada selluloza ko„p yigilishi natijasida shakli

---

ham silindrga o„xshab qolgan, buralishi yo„qolganligi uchun uning 
pishganlik koeffitsiyenti 5,0 deb qabul qilingan va butunlay pishmay 
qolgan tolada selluloza deyarli boimaganligi uchun devorlari juda yupqa 
bo„lganligidan uning pishganlik koeffitsiyenti 0,0 deb qabul qilingan.