© H. Norqulov,
G. Tuychiyeva.
4
MUNDARIJA
KIRISH
I. Kirish…………….…………………………………………………………4
II. O‘quv kursi dasturi……………………………………………………13
III. Nazariy mashg‘ulot materiallari……………………………………25
IV. Amaliy mashg‘ulot materiallari…..………………………......…….224
V. Glossariy……………………………………………………..…………237
VI. Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yhati…………………………………247
5
O‘zbekistonda so‘nggi davrlarda oilani qo‘llab-quvvatlash, xotin-qizlarga
ijtimoiy ko‘maklar xizmatlarini tashkil qilish, xususan ular bandligini ta’minlash,
ular imkoniyatlarini ro‘yobga chiqarish hamda oilaviy turmush, uning pastu-
balandi, oila iqtisodiyoti, oila psixologiyasi bo‘yicha zamonaviy bilim, ko‘nikma
va malakalar bilan ularni qurollantirish dolzarb va davlat siyosati darajasidagi
vazifaga aylandi.
Mahalla va oilani qo‘llab-quvvatlash borasida davlat hujjatlari ishlab
chiqilib, tasdiqlangan. Jumladan, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining
2018-yil 2-fevraldagi “Xotin-qizlarni qo‘llab-quvvatlash va oila institutini
mustahkamlash sohasidagi faoliyatini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari
to‘g‘risida” PF-5325-sonli Farmoni, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining
2018-yil 27-iyundagi “O‘zbekiston Respublikasida oila institutini
mustahkamlash konsepsiyasini tasdiqlash to‘g‘risida”gi PQ-3808-son qarori,
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018-yil 2-iyuldagi “Ijtimoiy
reabilitatsiya qilish va moslashtirish, shuningdek, oilaviy-maishiy zo‘rlik
ishlatishning oldini olish tizimini takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi
PQ-3827-son qarori, O‘zbekiston Respublikasining 2019-yil 2-sentabrdagi
“Xotin-qizlarni tazyiq va zo‘ravonlikdan himoya qilish to‘g‘risida”gi 561-son
qonuni, 2019-yil 2-sentabrda “Xotin-qizlar va erkaklar uchun teng huquq
hamda imkoniyatlar kafolatlari to‘g‘risida”gi 562-son qonunlari, O‘zbekiston
Respublikasi Prezidentining 2020-yil 18-fevraldagi “Jamiyatda ijtimoiy-
ma’naviy muhitni sog‘lomlashtirish, mahalla institutini yanada qo‘llab-
quvvatlash hamda oila va xotin-qizlar bilan ishlash tizimini yangi darajaga olib
chiqish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PF-5938-son Farmoni, O‘zbekiston
Respublikasi Prezidentining 2020-yil 18-fevraldagi “O‘zbekiston Respublikasi
mahalla va oilani qo‘llab-quvvatlash vazirligi faoliyatini tashkil etish
to‘g‘risida”gi PQ-4602-son Qarori.
Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil
10-iyuldagi “O‘zbekiston Respublikasi Mahalla va oilani qo‘llab-quvvatlash
vazirligi huzuridagi “Mahalla va oila” ilmiy-tadqiqot instituti faoliyatini tashkil
6
etish to‘g‘risida”gi 367-son qarori asosida aholiga psixologik xizmat
ko‘rsatishni yo‘lga qo‘yishga erishishni nazarda tutadi.
Mazkur o‘quv kursi tinglovichlarni mamlakatimizning oila, xotin-qizlarni
qo‘llab-quvvatlash borasida amalga oshirilayotgan islohotlardan xabardorlik
darajasini va oila psixologiyasi, shaxs yosh davrlari, shaxslararo
munosabatlar psixologiyasiga oid bilimlarini oshirish hamda xotin-qizlarni
mazkur bilimlarini amaliyotga tatbiq etish kompetentligini shakllantirishga
xizmat qiladi.
O‘quv kursi tinglovchilarda shaxsning turli hayot bosqichlaridagi ruhiy-
psixologik holatlarini diagnostika qilishga, atrof-muhitdagi odamlar bilan
sog‘lom ruhiy munosabat o‘rnatishga, inqiroz holatlar oldini olishga, oilada
uchrashi mumkin bo‘lgan turli psixologik muammolarni anglash va ularning
yechimlarini topish malakasiga hayot uslubi va shaxs tiplari haqidagi bilimlarni
shakllanishiga xizmat qiladi.
Shu bilan birga oiladagi nizolar va ularning turlari, er-xotin, qaynona-
kelin, ota-ona va farzand orasidagi oilaviy nizolarni bartaraf etishning
psixologik usullari, muloqot kompetentligini, oilada shaxs ijtimoiylashuvini
ta’minlashga qaratilgan trening mashg‘ulotlarini tashkil etish bugungi kunda
eng dolzarb vazifalardan biridir. Mazkur amaliy ko‘nikmalar soha
mutaxassislarining oiladagi shaxslararo munosabatlardagi nizolarni oldini
olish samaradorligini ta’minlaydi.
Kurs 40 akademik soatga mo‘ljallangan bo‘lib, bunda bir akademik
soat 40 daqiqa qilib belgilangan. Har bir mavzu uchun 2 akademik soat
(80 minut) ajratilgan. Kurs mahalla raislarining oila, xotin-qizlar va ijtimoiy-
ma’naviy masalalar bo‘yicha o‘rinbosarlarini oila psixologiyasi yo‘nalishi
bo‘yicha zarur bo‘lgan materiallar, bilimlar, ta’lim ta’minoti va axborotlar bilan
ta’minlashdan iborat. Materiallar o‘quv jarayonida davlat siyosati
maqsadlariga mos, tarixiy ketma-ketlik, oddiydan murakkabga qarab taqdim
etilgan.
7
Do'stlaringiz bilan baham: |