Magistratura bo‘limi qo‘l yozma huquqida udk:[504. 05+57,4…

Misning boshlang’ich eritmasini tayyorlash. 
Mis(II)sulfat qayta Kristal-
landi va eksikatorda doimiy massaga kelturilguncha quritildi. Undan 3,929 gr 1000 
sm
3
li o’lchov kolbasiga solindi va unga 1 sm
3
1,84gr/sm
3
li sulfat kislota qo’shib, 
hajm suv bilan kolba belgisiga yetkazildi. Nazorat eritmasi - sinov eritmalarida 
ishlatiladigan reaktivlardan foydalanib tayyorlanadi. Sinov eritmasini tayyorlash. 
Tigeldagi mineralni suv hammomida isitib 5 sm
3
suyultirilgan nitrat kislota 
qo’shildi. Eritma hajmi tuz ko’rinishiga kelguncha bug’latildi. Tigeldagi qoldiqqa 

---

65 
2 sm
3
perxlorat qo’shib suv hammomida 5 min qizdirildi. Eritma sovitilib, 3 sm
3
ortofosfat kislota, 3 sm
3
suv qo’shildi va erimagan zarralar to’la cho’kkuncha 
saqlandi. So’ngra eritma 10 sm
3 
li o’lchov kolbasiga filtrlab, fonli eritma A bilan 
tigel va filtr yuvilib hajm kolba belgisiga yetkazildi. 
Fonli eritma A namunada mis 0,2-3 mkg/sm
3 
bo’lganda, fonli eritma B va V 
namunada mis 2-8 mkg/sm
3
bo’lganda qo’llaniladi. Eritmadagi mis miqdori 
o’zgaruvchan tok oqimida simob-tomchi elektrodli 5 sm
3
elektrolizerda aniqlandi. 
Polyarogramma minus 0,1 dan minus 0,5 oralig’ida o’tkazildi. 10 sm
3
li 
konussimon kolbalarning biriga 4 sm
3
nazorat va ikkinchisiga 4 sm
3
sinov eritma-
laridan olindi, so’ngra fonli eritma A 1 sm
3
qo’shib, undan 10 min davomida azot 
o’tkazildi. Eritma darxol elektrolizerga o’tkazilib, pollrografiyalandi va mis 
pikining balandligi o’lchandi. Pollrogrammadagi misning massa ulushi (mg/kg) + 
piklarning balandligini lineyka (1 mm) bilan o’lchab, quyidagi formula orqali 
topildi: 
X= 
m
1
- ikkinchi pollrografiyalashda sinov eritmasiga qo’shilgan mis miqdori, mkg 
(m
1
= 1mkg) 
m- kuydirish uchun olingan namuna miqdori gr; (m=200gr) 
m
k
- misning nazorat eritmasidagi miqdori; (m
k
=0) 
H
1
- birinchi pollrografiyalashda mis pikining balandligi; mm; 
H
2 
– ikkinchi pollrografiyalashda mis pikining balandligi; mm; 
V
0 
– kuyindi (mineral) don tayyorlangan eritmaning hajmi; sm
3
; (V
0 
=10 sm
3
) 
V
1 
– pollrografiyalash uchun olingan sinov eritmasining xajmi, sm
3
(v1=
5
sm
3
)