Magistratura bólimi ximiya texnologiya fakulteti organikalíq hám organikalíq emes kafedrasi

Tájiriybe-11. Suyiq zatlardiń qaynaw temperaturasin aniqlaw
Áspab hám reativler: aydaw áspabi, zatlardiń qaynaw temperaturasin aniqlaw áspabi, shiyshe nay, benzol, toluol, geksan, dioksan, xloroform, etil spirt.
Qaynaw temperaturasi suyiq zatlardiń tazaliǵin xarakterleytuǵin áhmiyetli konstantalarinan biri bolip, málim bir sharyatta tek ǵan sol suyiqliq ushin ózgermes shama bolip esaplanadi. Suyiqliqlardiń qaynaw temperaturasi basimǵa baylanisli boladi, sebebi suyiqliqtiń puw basimi atmosfera basimina teńleskende ǵana qaynaydi. Suyiqliqtiń muǵdari jeterli dárejede bolsa, oniń qaynaw temperaturasin aniqlawda ápiwayi aydaw áspabinan paydalaniladi.
Jumistiń barisi. Az muǵdardaǵi suyiqliqtiń qaynaw temperaturasi Sivolobov usili boyinsha aniqlanadi. Buniń ushin az muǵdardaǵI tekseriletuǵin suyiqliqtan 1 tamshi alip, oni diametri 2-3 ml bolǵan tu’bi kepserlengen nayǵa saliń. Oniń ishine diametri 0,5 ml bolǵan joqari tárepi kepserlengen jińishke kapillyar naydi tu’siriń. Soń naydi rezina járdeminde ornatip suyiqlaniw temperaturasi aniqlanatuǵin áspaba tu’siriń hám áste qizdiriń. Bunda zat kóbiksheleriniń dáslep áste, soń tez ajiralip shiǵiwin baqlań hám sol waqittaǵi termometr shkalasi kórsetkishin aniqlań. Bul kórsetkish shama menen zattiń qaynaw temperaturasina teń boladi. Berilgen taza suyiq zatlardan (benzol, toluol, xloroform h.b) biriniń qaynaw temperaturasin Sivolobov usili boyinsha aniqlań. Tájiriybe nátiyjesin ádebiyatlarda berilgen kórsetkish penen salistiriń hám juwmaq shiǵariń.
6. Qánigelik pánlerinen birewinen jeke lektsiya tekstin tayarlaw

Bul bólimde men “Organikalıq ximiya” páninen “Aromatikalıq aminler” degen tema boyınsha lektsiya tekstin tayarladım.

Tema: Aromatikalıq aminler (Arilaminler)
Klassifikaciyasi. Aromatikalıq aminler azot penen birikken radikallardiń sanina qarap birlemshi (I), ekilemshi (II, III) hám u’shlemshi (lV,V,VI) boladi:

Aromatikalıq aminler sap aromatikalıq hám alkilaromatikalıq aminlerge bólinedi. Sap aromatikalıq aminler (I, II, IV) da azot atomi tek aromatikalıq radikallar menen, alkilaromatikalıq aminler (III, V, VI) de bolsa aromatikalıq hám alifatikalıq radikallar menen birikken.