Табиий, намунавий тизимлар, (моделлар, назариялар, тизимлар ва бошқалар), шу қатори суньий тизимлар, инсон томонидан яратилган (технология) тизимлар ажралиб туради: жамият, машиналар, қурилмалар, қисмлар, жихозлар, шундай ижтимоий (жамоавий) тизимлар. - Табиий, намунавий тизимлар, (моделлар, назариялар, тизимлар ва бошқалар), шу қатори суньий тизимлар, инсон томонидан яратилган (технология) тизимлар ажралиб туради: жамият, машиналар, қурилмалар, қисмлар, жихозлар, шундай ижтимоий (жамоавий) тизимлар.
- Тизимлар ўзининг мураккаблигига караб оддий ва мураккаб бўлади.
- Оддий тизимлар аниқ элементлар сонига ва боғликка эга бўлган тизим.
- Кўпгина оддий тизимлар инсон томонидан яратилган бўлиб намунавий ва сунъий кўринишда бўлади.
- Мураккаб тизим-бу қонуний асосида тирик табиий ва жамоавий табиат, ўзининг қайтарилмас хусусиятлари, олдиндан айтиб бериш қийин бўлган мақсадга мувофиқликдан ташкил топган.
- Бундай тизимда йўналишлар олиб боришнинг ўзига хос мураккабликлари бўлиб ўзининг ноаниқликлари билан услубиётларни танлаш қийин кечади.
Назарий тизимларда умуман бўлакларни ёки элементларни обьект таркибида жойлаштириш юқоридан пастга тартибида амалга ошириш кўзда тутилади. - Назарий тизимларда умуман бўлакларни ёки элементларни обьект таркибида жойлаштириш юқоридан пастга тартибида амалга ошириш кўзда тутилади.
- Бунга мисол тариқасида йўл қурилиши соҳасидаги бир бутунликни ишлаб чиқариш ишларини энергетикасиз техник тизим ишини ташкил этишдаги муҳимлигини кўриш мумкин (боғлиқлигини иерархия).
- Бу тизим атрофимизда бўлиб бошқа тизимлар билан узвий боғлиқликдир. Тизимнинг хусусияти, таркиби ва бажариш имкониятлари шу тизимни яратилиш элементларига ва уларни ўзаро алоқаларига боғлиқдир.
Аниқ обьектлардан моделларга ўтиш йўлларини деталлаштиришнинг бичилган даражаларида тизимли тахлил қилинади. Обьектларни тизимли шаклида бир бири билан ажратиш ва уни моделлари худди табиат кўринишларини расми билан, инсонни унинг фотосурати билан, машиналарни лойихалари билан кўрилгандай ажратилади. - Аниқ обьектлардан моделларга ўтиш йўлларини деталлаштиришнинг бичилган даражаларида тизимли тахлил қилинади. Обьектларни тизимли шаклида бир бири билан ажратиш ва уни моделлари худди табиат кўринишларини расми билан, инсонни унинг фотосурати билан, машиналарни лойихалари билан кўрилгандай ажратилади.
- Ҳаммаси рассом ва мухандиснинг мохирлигига боғлиқ. Алохида фанларнинг иерархияси (юқори бўлиши, бўйсуниши ёки бошловчи бўлиши), баьзи обьектларни ўрганишда ва ҳар хил ҳолатни кўриб чиқишда махсус ишларни бажариш билан кўринади. Бу хусусият кўп тармоқли ўрганиш дейилади.
Do'stlaringiz bilan baham: |