Маьруза-2 Мухандислик ижодкорлиги асоси- тизимли фикрлаш Режа

5. Техника тизими ривожланиши ва самарадорлик меьзони тизими.

6. Бу меьзонлар техник тизимнинг бир вақтда асосий самарадорлик кўрсаткичи бўлади. Улар техник тизимнинг сифат талабларга кўрсаткичлари бўйича бахоланади.

Техника ривожи кейинги меьзонлар гуруҳи бўйича аниқланади:

Техник обьектнинг функциясини таьрифловчи асосий кўрсаткичлари-функционал меьзон бўлади;

• - Техник обьектнинг технологик меьзони унинг содда тайёрланиш имконятлари;
• - Техник обьектнинг иқтисодий меьзони бўлиб, бажарилаётган ишнинг иқтисодий томондан мақсадга мувофиқлигини кўриш;
• - Техник обьектни антропологик меьзонлари хавфсизлик, дизайн, санитар-гигеник ва фойдаланишдаги масалалар билан боғлиқдир.

Техниканинг ривожланиши ва самарадорлик меьзонлари тизими талаб шартларига мос бўлиши керак:

• Ўлчаниш шартлари, ўлчовларнинг шкалаларини бирига мувофиқ миқдор сифатига тўғри келиши, оралиқ нисбати, тартиби;
• Ўриндошлик шартлари бўйича ўлчаш бирликларига эга бўлиб, техник обьектни ҳар хил вақтлар ва давлатлар бўйича солиштириш керак, яхшиси ўлчамсиз солиштирмасдан;
• Хисобга олмаслик шартлари техникани ривожланишига салбий таьсир кўрсатиб, параметрларига салбий хусусиятларни кўрсатади;
• Доимийлик шартлари салбий таьсирларни йўқотиб, уларни хар доим хисобга омаслик жойига эга бўлади;
• Энг кам ва эркинлик (мустақиллик) шартларининг меьзони бошқа синфлардан ўтказиб олиниши мумкин ёки уларнинг тўғри терговлари бўлмаган холлар.

Аниқ мезонлар тизимини тушунтириб уни ажрата олиш имкониятини тасаввур этиши билан мавжуд ва яратилаётган техникани ҳар томонлама баҳолаш , бошқа техникалардан техник ечимни яхшилашга йўл топиш. Ишлаб чиқаришдаги техник обьектни функционал мезони

• Ишлаб чиқариш қуввати мезони т/c, л/с, т*км/с, кв/А, Кв/с, ва бошқалар;
• Механизалаштириш мезони механик ишлар нисбати қатори механик ва йўл ишларининг йиғиндиси;
• Автоматлаштириш меьзонлари уларни бажарилган ишлар йиғиндиси билан автоматик бошқаришда бажарилган ишлар билан нисбати ва одамлар бажарган ишлари.