Таиланд - қадимги аҳолиси мон-кхемерлар янги милодий аср бошларидан ҳудудга тайлар (сиамликлар, лаолар) келиб маҳаллий аҳоли билан арлаша бошлайдилар. Асосий аҳоли тайлар бўлиб улар бошқа этник гуруҳларга кучли таъсир ўтказмоқда.
Лаос – қадимги аҳолисининг этник тарихи номаълум. Ушбу ҳудудга лао қабилалари тоғли лаоларнинг кириб келиши милоддан аввалги I минг йилликнинг иккинчи ярмига тўғри келади. Лаосда давлатнинг шаклланиши XII асрда якун топади. Кхемерлар билан кураш давомида лаолар илк феодал давлатига асос соладилар. 1945 йили Лаос Франциядан мустақилликка эришади.
Вьетнам – қадимги тари кам ўрганилган веддо – австралоидлар яшаган бу ҳудудга кейинчалик кириб келган мўғил ирқи вакиллари уларни суриб чиқаради.
Вьетларни аждодлари бу ерларга шимол томондан милоддан аввалги I минг йилликларда кира бошлаган. Милоддан аввалги I минг йилликнинг ўрталарида хитойликлар билан кураш давомида вьетларнинг этник ўзлиги шаклланади. Олимлар хитойликлар вьетлардан апельсин, мандарин ва бошқа экинларни, шунингдек айрим ҳунармандчилик турларини ўзлаштирганлар.
Х асрда въетларда марказлашган давлат вужудга келган. ХIХ асрнинг иккинчи ярмидан у Франциянинг мустамлакасига айланади. Въетнам мустақилликка 1945 йили эришади.
Камбоджа – мустақиллиги 1953 йилдан.
Кхемерлар халқ сифатида милоддан аввалги I минг йилликнинг ўрталарида шаклланган. Илк давлат милоддан аввалги I минг йилликнинг ўрталарида вужудга келган.
Аҳолиси ва мамлакатлар.
Мьянма (Бирма) 45 млн киши, Таиланд қироллиги 60 млн киши. Лаос халқ демократик республикаси – 5 млн, Малайзия Федерацияси – 20 млн, Бруней султонлиги 0,3 млн, Въетнам социалистик республикаси 72 млн, Индонизия республикаси 198,4 млн, Камбоджа қироллиги – 10,6 млн, Сингапур – 3 млн, Шарқий Тимор – 0,8 млн, Филиппин Республикаси – 68,4 млн
Жанубий – Шарқий Осиёдаги этник жамиятларнинг сони ҳам кўп бўлиб энг майда этник гуруҳ – қабиладан – ўнлаб миллионлардан иборат миллатлар ҳам мавжуд. Жанубий-Шарқий Осиё аҳолисининг катта қисми син-тибет тил оиласига мансуб (хитой, тибет, бирма). Ундан ташқари тай, австроосиё ва австронезия тил оилалари мавжуд. Мьянмада 25 дан 50 тагача этнос бўлса, улардан 2/3 қисми бирма тилларида сўзлашади. Таиландда тай тилларига тайлардан ташқари кхонтайлар, лао, лан, шанлар киради. Лаосда ҳам 30 яқин этнослар бўлиб, Лаотхай – тай тил оиласига кириб, лао тилларида аҳолининг 60 % гаплашади.
Въетнамда умумий аҳолининг 60 % и въет тилида сўзлашиб бу тил австроосиё тил оиласининг мустақил гуруҳи ҳисобланади. Мамлакатда кўп сонли бўлмаган мон-кхемер тилларига мансуб аҳоли гуруҳлари ҳам талайгина.
Комбоджа – кўпчилик аҳоли кхемерлар. Улардан ташқари кўп сонли бўлмаган въетлар, малайлар, тем, лао ва бошқа этник гуруҳлар мавжуд.
Сингапурда 3 млн аҳолидан 2,5 млни хитойликлар, малайлар 400 минг. Малайзияда 20 млн аҳолидан 11 млни малайзияликлар 5 млнни хитойликлар.
Индонезия малай тил гуруҳига индонесия, малай – полинезия тилларида сўзлашадиган аҳолидан иборат. Мамлакатда 100 дан 350 тагача этнослар мавжуд. Улардан 15 таси йирик 1 млндан ортиқ аҳолига эга сундлар 30,5 млн, мадураликлар – 12 млн. Индонезияга қарашли Янги Гвинея оролининг шарқий қисми Ириан-Жайда 2,0 млн папуас, 1,0 млн меланезия тилларида сўзлашувчи аҳоли яшайди. Индонезияда 8 млн хитойликлар бўлиб улар асосан шаҳарларда яшаб, савдо ишлари билан шуғилланишади.
Do'stlaringiz bilan baham: |