Маданиятнинг барча ўзига хосликлари киради

Ғарбий (Олд) Осиё халқлари:
Унга кичик Осиё ва Арабистон яримороли, Ўртаер денгизининг шарқий соҳиллари, Месопотамия ва ўрта шарқ (Эрон ҳамда Афғанистон) аҳолиси киради. аҳолиси 170 млн киши. Мамлакатлар: Афғанистон, Бахрайн, Исроил, Иордания, Ироқ, Эрон, Яман, Қатар, Кипр, Қувайт, Ливан, Бирлашган Араб Амрликлари, уммон, Саудия Арабистони, Сурия, Туркия киради.
Олд Осиёда одамлар неанделталлар давридан яшаб келади. Мезолит даврида Ғарбий Осиёнинг ва шарқий ва марказий қисмларида нутуфий маданияти, шимолда эса зарзий маданияти шаклланган. У замонлардаги этник тартибни аниқлаш мушкул лекин оглимларнинг фикрича ирқий жиҳатдан аҳоли европоид бўлган. Аҳолининг этник тартиби ҳақидаги иле маълимотлар мил. авв. 4 – 3 минг йилликларга оид. Айнан шу пайтда шумерлар ўзларининг миххат ёзувларини ихтирно қилган. Лекин шумерлар тили ҳозирда бизга маълум бўлган бирор халқнинг тилига ўхшамайди. Олимлар Ғарбий Осиё аҳолисининг қолган қадимги тилларини шартли равишда “каспий тил” гуруҳига киритадилар, ҳудудда семитларнинг аждодлари яшаганлигини таъкидлашади. Масалан: мил. авв. 3 минг йилликда яшаган аккадлар семит тилли бўлишган. Улар бошқалар билан ҳамкорликда қадимги Бобил маданиятини яратишган. Ҳудуддаги бошқа халқлар хусусан финикияликлар ҳам ўз ёзувларини яратганлар. Мил. авв. 2 минг йилликда Олд Осиёда илк Ҳинд европа тилли аҳоли пайдо бўлиб улар Хет давлатини тузадилар. Мил. авв. 14 асрда яна бир давлат Урарту вужудга келади. Мил. авв. 1 минг йилликларда ҳинд – европа тиллик аҳоли тарқалган ҳудудларда қудратли давлатлар : Мидия, Форе (Пареуа), сал кейинроқ Бақтрия ва Парфия вужудга келади. Олд Осиёдаги этник жараёнларга милодий 7 – 8 асрларда араблар истилоси ҳам катта таъсир кўрсатади. Янги этник жамиятлар шаклланиб, араб маданияти кенг тарқалади. Олд Осиёга Ўрта Осиёдан туркий қабилаларининг кўчиб ўтиши ҳам аҳамият касб этади. Этник тартибдаги сўнгги қатлам айнан салжуқий турклар (ўғузлар) билан боғлиқдир. Бугунги кунда Ғарбий Осиёдан етакчи тиллар: ҳинд – европа, семит – ҳамит ва олтой тилларидир. Ҳинд – европа тилларининг эрон тил гуруҳи тарқалган. Ирқий жиҳатдан аҳоли европоид, араб мамлакатларида қисман негроид – ҳабашлар, Афғонистондаги ҳазораларда мўғуллик хусусиятлари мужассамлашган. Олд Осиё аҳолисининг турли туманлиги билан хусусиятланади. Туркия 61,4 млн энг йирик этнос турклардан ташқари куртлар 5 млн. симмитлар 820 млн. славянлар 70 млн. арманлар 150 млн ва ҳакозо. Эрон (1995 йил 61,3 млн) 40 дан ортиқ халқ ва элатлар мавжуд. Форслар 45,6% курдлар 9,1% - 5 млн; туркийзабонлар 13,280 м улардан озарбойжонлар 10 млн, туркманлар 1,0 млн, мемитлар 10 м, арманлар 200 м ва ҳ.ко.