Notebook kompyuterlar. Notebook kompyuterlar hajmi ancha ixcham bolib, ammo bajaradigan amallar soni, xotira hajmi shaxsiy kompyuterlar darajasiga kotarilib bormoqda. Ularning qulaylik tomondaridan biri ham elektr energiyasidan va ichiga ornatilgan batareyalarda ham uzluksiz ishlash mumkinligidir. Bunda batareya quvvati energiyaga ulanishi bilan ozi zaryad ola boshlaydi va u batareya bir necha yillarga muljallangan boladi. Hozirda bunday notebooklarni IBM, Compaq, Acer, Toshiba va boshqa firmalar ishlab chiqarmoqda. Tabiiyki, bunday kompyuterlar oz imkoniyatlari nuqtai nazaridan shaxsiy kompyuterlarga tenglashayotganini nazarda tutilsa, uning narxi baland bolishini sezish qiyin emas. Bundan tashqari, bunday rusumli kompyuterlar 8-10 yil mobaynida buzilmasdan ishlash qobiliyatiga ega. Ular shaxsiy kompyuterlar uchun yaratilgan operatsion sistemalar MS DOS, qobiq dasturlar, Windowsning oxirgi versiyalarida esa boshqa operatsion sistemalar boshqaruvida ishlaydi.
Hozirda notebook kompyuterlaridan ham ixcham chuntak kompyuterlari ishlab chiqilmoqda.
Kompyuterning tuzilishi va atrof qurilmalari.
Shaxsiy kompyuter qurilmalari ikki turga bolinadi. Ular asosiy va qoshimcha qurilmalardir. Kompyuterning asosiy qurilmalari quyidagilar: Protsessor, monitor, klaviatura, sichqoncha.
Protsessor. Kompyuter xotirasidagi barcha axborotlarni avtomatik ravishda qayta ishlaydi. Unda doimiy xotira (BIOS), malumotlarni saqlash qurilmasi qattiq disk (vinchester), mikroprotsessor, tezkor (operativ) xotira, kesh xotira, video adapter, ovoz adapteri (xarita), tashqi xotira qurilmalari bilan ishlovchi qurilmalar va boshqa ichki elektron sxemalardan tashkil topadi. Bundan tashqari protsessorda kompyuterni qoshish uchun Power tugmasi, kompyuter ishlamay qolgan vaqtda uni qayta yuklash uchun Reset ornatilgan boladi. Kompyuterni ochirish qoidalari quyida Windows dasturini organish mavzusida keltirilgan.
Monitor - kompyuterda matn va grafik malumotlarni oz ekranida tasvirlash uchun xizmat qiladi. Hozirgi kunda monitorlarning bir qancha turlari mavjud, eng sifatli monitorlar 2563 gacha rangli tasvirlarni ekranda namoyon qila oladi. Monitor ekrani diagonal boyicha olchamlari dyum (« » )da hisoblanadi. Eni va boyi boyicha piksellar (nuqtalar) soniga kora ekran tasviri korinishi kattalashishi yoki kichiklatirilishi mumkin. Masalan 14 (maksimal 800x600 piksel), 15 (maksimal 1024x768 piksel), 17 (minimal 800x600 piksel), 19, 21 va undan ortiq dyumgacha (1 dyum = 2,54 sm) boladi. Monitorning tez ishlashi va rangining sifatli bolishi uning adapterining xotira sigimi va chastotasi tezligiga bogliq boladi.
Klaviatura - malumotlarni kompyuter xotirasiga kirituvchi qurilma. Shaxsiy kompyuterda ishlashni organuvchilar eng avvalo klaviaturaning tugmachalari haqida mukammal tushunchaga ega bolishlari talab qilinadi. Chunki kompyuterning barcha dasturlari va buyruqlari sichqonchasiz ham klaviatura orqali boshqarilishi.
Skaner qogozdagi tasvir, rasm va matnlarni kompyuter xotirasiga kiritish va uni qayta ishlash maqsadida foydalaniladi. Tasvirlarni sifatli bolishi uchun skaner rejimini piksellari (dpi) sonini kopaytirish lozim boladi. Masalan, 75, 150 dpi sifatli emas, 200, 300 dpi rejimi ortacha sifatni beradi, 600, 1200 dpi rejimi tanlansa, tasvir juda sifatli, lekin xotiraga katta hajmli fayl hosil qiladi. .
Multimediya - Ovoz yozish va ovoz chiqarish qurilmasi. U protsessorda joylashgan plata bolib, maxsus dastur (Proigrivatel - Player)lar orqali musiqalar tinglash, klip va kinolar tomosha qilish mumkin.
Modem telefon tarmogi orqali uzoq masofadagi kompyuterlar bilan aloqa ornatish va malumot almashish, shuningdek INTERNET tarmogiga ulanish imkonini beradi. Modemlar ichki (vnutrenniy) va tashqi (vneshniy) modemlarga bolinadi. Modemlar malumot uzatish tezligi bilan farqlanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |