M. Y. Ayupova

Profilaktik logopedik ishlarni tashkil qilish
Om m aviy dispanserizatsiya moyilligi bor bolalar va nutq kamchiligiga 
ega bolalar orasida profilaktik tarbiyalarning yo'naltirilgan keng dasturni 
o'tkazishga im kon beradi. Bu nutq buzilishlarini erta diagnostika qilish 
va rivojlantirishning oldini olish uchun m uhim .
Bolalarni dispanserizatsiyalash jarayonida, bo la tu g'ilganidan boshlab 
pediator bilan birgalikda shifokor-mutaxassislar ham ishtirok etib keladilar 
va kerakli davolov-sogiom lashtirish tadbirlari kom pleksini t a ’minlaydilar.
Bola hayotining birinchi yilida pediatm in g profilaktik k o'rigidan
552

---

tashqari bola psixonevrolog, okulist, ortoped, otorinolaringolog, 2 yoshida 
stom otolog, 3—5 yoshlarida yuqoridagi mutaxassislar va logoped k o ‘rigidan 
0
‘tishi zarur.
Bu kabi tekshiruvlar nafaqat um um iy patologiyani aniqlashga, balki 
eng erta m u d d a tla rd a n u tq kam chiligining rivojlanishi im k on iyatini 
aniqlashga va so g io m lash tirish va korreksion ish tadbirlarini o ‘z vaqtida 
o ‘tkazishga yordam beradi. M axsus pedagogik tekshiruvlar m avjud nutq 
kam chiliklarini an iq lash g a va u larn in g profilaktikasi b o 'y ic h a ishni 
boshlashga yordam beradi.
P ediatorning bola psixofizik rivojlanishini tizim li kuzatish natijasida 
tum an logopedlari n u tq kam chiligiga ega va moyilligi b o r bo lalar haqida 
m a ’lu m o t o la d ila r. B u n d a y b o la la r b ila n lo g o p e d ik p ro f ila k tik a
poliklinikadagi logoped kabinetlarida o'tkaziladi.
M aktabgacha yoshdagi bolalarni m aktabga tayyorlash jarayonida, nutq 
riv o jla n ish id a g i k a m c h ilik la rn i a n iq la s h m a q s a d id a p e d i a t o r va 
logopedning profilaktik ko'rigidan o'tkazish ishlari am alga oshiriladi.
Aholiga profilaktik yordam ni am alga oshirish u ch u n ilmiy asoslangan 
dispanserizatsiya tizim i bizning m am lakatim izda keng rivojlanm oqda.
553

---