M. Y. Ayupova

Qabul qilishga zid boigan belgilar
M axsus bog'chalarga (guruhlarga) quyidagi bolalar qabul qilinm aydi:
a) eshitishida kamchiligi b o ig a n bolalar;
b) aqliy zaiflik natijasida kelib chiqqan nutqiy kam chilikka ega b o ig a n
bolalar;
d) 
o ‘z~o‘ziga xizm at qila olm aydigan va alo h id a qarashni talab 
qiladigan (nogiron) bolalar;
536

---

e) u m um iy tipdagi bolalar bog‘chasi va yasli-bog‘chalarda qabul qilish 
uchun zid b o ig a n kasalliklar bilan kasallangan bolalar;
f) tu tq a n o g i b o r bolalar.
Tibbiy-pedagogik komissiyaga taqdim etiladigan hujjatlar
T ib b iy -p e d a g o g ik kom issiyaga quy idagi h u jja tla r ta q d im etilad i: 
o to la rin g o lo g x u lo sasi, p six iatr xu lo sasi, logo p ed va ta rb iy a c h ila r 
tasn ifi.
O tolaringolog o ‘z xulosasida bolaning fizik eshitishi va burun, to m o q - 
halqum a ’zolarining norm adaligini ko ‘rsatishi lozim . Psixiatr xulosasida 
esa bolaning intellektual rivojlanish holati haqidagi m a iu m o tla r b o iish i 
kerak.
Logopedik tasnifida ayni tekshirish vaqtidagi bola nutqining rivojlanishi 
haqidagi m a iu m o tla r b o iish i lozim . B unda asosiy diqqat b o g ia n g a n
nutqning rivojlanish darajasiga, tilning leksik-gram m atik to m o n in in g
shakllan ganlik darajasi, shuningdek, fo n e tik -fo n em atik rivojlanishga 
qaratilgan b o iis h i kerak N utqdagi h a r qanday kam chiliklar logoped 
ta s n if id a m is o lla r k e ltiris h b ila n ta s d iq la n is h i lo z im . L o g o p e d
xarakteristikasida bola ilgari ham logopedik m ash g'ulotlard a b o ig a n
b o im a g a n lig i, m a sh g 'u lo tla rn in g sam arad o rlig i q an d ay b o ig a n lig i 
ko‘rsatilishi kerak xarakteristika oxirida logopedik xulosa va bolani m a iu m
bir nutq kam chiliklari guruhiga qabul qilish haqidagi tavsiyalar ko'rsatilgan 
b o iish i lozim .
A g a r b o la b o la la r b o g 'c h a s ig a b o rg a n b o i s a g i n a ta rb iy a c h i 
xarakteristikasi talab etiladi. X arakteristikada bolaning qaysi vaqtdan beri 
bolalar bog'chasiga qatnayotganliga, qayerdan kelgani (oiladan, boshqa 
m a k ta b g a c h a ta rb iy a m u a s s a s a la rid a n ), y an g i s h a r o itn i q a n d a y
o'zlashtirgani, bolalar va kattalar bilan qanday aloqaga kirishgani, bolaning 
xulqi va d astu r m ateriallarini o'zlashtirishning o'ziga xos xususiyatlari, 
diqdatining barqarorliga, o'yinlarda ishtirok eta olmasligi, ijodiy o'yinlarni 
tashkil eta olishi, o'rto q lari orasida o 'zin i qanday tutishi, o 'z defektiga 
qanday qarashi (sezadim i, biladimi, uyaladim i, ta ’sirlanadim i), o 'z -o 'z ig a
xizm at ko'rsatish m alakalari bor-yo'qligi ko'rsatilishi lozim.