M uh am m ad yo qub o sto n a q u lo V budjet hisobi



Download 3,76 Mb.
Pdf ko'rish
bet25/150
Sana30.05.2023
Hajmi3,76 Mb.
#945720
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   150
Bog'liq
budjet hisobi

61-sonli buxgalteriya hisobi bo'yicha y o ‘riqnomaga nmvofiq xara-
ja tlar smetalarining ijrosini buxgalteriya hisobi buxgalteriya hisobining
memorial-order shakli bo ‘yicha amalga oshirilishi beîgilangan.
B u x g a lte riy a hisob in in g j u r n a l- o r d e r shakli
V azirliklar v a idoralar ayrim hollarda budjct tashkilotlariga xarajatlar 
sm etalarining ijrosini buxgalteriya hisobini beîgilangan tartibda ishlab 
chiqilgan va 0 ‘zbckiston Respublikasi M oliya vazirligi bilan kelishilgan 
ko‘rsatm alar b o ‘lsa buxgalteriya hisobining jurnal-order shaklida olib 
borishga ruxsat bcrilishi mumkin.
B uxgalteriya hisobining jurnal-order shakli boshlang‘ich hisob 
hujjatlarining m a ’lum otlarining sintetik va analitik hisobini olib 
borish uchun k erak bo‘lishi nuqtayi nazaridan kelib chiqib y ig 'ish
prinsiplaridan foydalanishga asoslangandir. Hisobning bu shaklida 
y ig ‘uvchi re g istrlam in g ikki xili q o ‘llaniladi: jurnal-orderlar va 
yordamchi vedom ostlar. Jum al-orderlarda korrespondensiyalanuvchi 
schyotlar k eltiriladi, shuning uchun ham m em orial-orderlam i tuzish 
zarurati y o ‘qoladi. Jum al-orderlarda yozuvlar xronologik tartibda olib 
boriladi, shuning uchun ham ro‘yxatga olish jurnalini yuritishning kcragi 
b o ‘lmaydi.
B oshlang‘ich hisob hujjatlarining yoki yordam chi va guruhlovchi 
vedom ostlam ing m a ’lumotlari har bir sintetik schyotga alohida-alohida 
yuritiladigan ju m al-o rd e rlarg a yoziladi. A yrim jum al-ordcrlar bir nechta 
o ‘zaro aloqador sintetik schyotlar uchun tayinlangan b o ‘ladi. Jurnal- 
orderlar kredit a ’iom ati bo‘yicha tuzilgan, y a ’ni ularda yozuvlar m azkur
116


schyotning krediti b o ‘yicha korrcspondcnsiyalanuvchi debctlanuvchi 
schyotlar bilan am alga oshiriladi. Budjet tash k ilo tin in g kassa va talab 
qilib olgunga qadar depozit hisobvaraqlari b o ‘y ich a operatsiya ustidan 
q a t’iy nazoratni ta ’m inlash uchun dcbct b o ‘y ic h a m axsus vcdom ostiar 
ham yuritiladi. Jum al-orderlam ing oylik ja m i b o sh kitobga o ‘tkaziladi. 
Bu bosh kitob m em orial-order shaklida olib b o riladigan bosh kitobdan 
shaklan farq qiladi, chunki schyotning krediti b o ‘y ich a kredit aylanm aning 
umum iy sum m asini korrcspondcnsiyalanuvchi dcbetlanuvchi schyotlar 
b o ‘yicha bo‘linm asdan yozish uchun bir ustun k o ‘zd a tutilgan. Bundan 
tashqari, aylanm ani yozish uchun har bir oyga faq at bir qator ajratiladi 
va saldo ko‘rsatiladi. Bosh kitob asosida (sintctik schyotlar bo‘yicha 
aylanm a vedom ost tuzm asdan) balans tuziladi.
Ju rn al-orderlarda k o ‘pgina schyo tlar b o ‘y ic h a sin tctik va an a litik
hisoblar birga olib boriladi. K atta m iq d o rd ag i sh ax siy schy o tlarg a 
cga b o ‘lgan sch y o tlar b o ‘yicha alohida a n a litik h iso b olib bo riladi. 
B u analitik sch y o tlar b o ‘yicha aylanm a y o k i sald o vedom ostlari 
tuziladi.
Buxgaltcriya hisobining jum al-ordcr shaklida yozuvlar va registrlar 
soni qisqaradi; analitik hisob sintctik hisob bilan yaqinlashtiriladi; 
ko‘pgina hisobot k o ‘rsatkichlarni joriy hisob registrlaridan to‘g ‘ridan- 
to ‘g ‘ri olish im koniyati paydo bo‘ladi, bu esa hisobotni tuzishni 
osonlashtiradi va tezlashtiradi hamda hisobning analitik sifatini yuqori 
k o ‘taradi.
Buxgalteriya hisobining jum al-order shaklining kam chiliklari ayrim
jum al-ordcrlam ing tuzilishi murakkabligi v a b e s o ‘naqay!igi, buxgalteriya 
hisobida shaxsiy kom pyutcrlar qo‘llanilgan h o llard a jurnal-ordcrlam i 
q o ‘llashning qiyinligi hisoblanadi.
B u x g alteriy a hisobining b o s h - ju r n a l sh ak li
B osh-jurnal shakli q o ‘llanilganda b u x g a lte riy a hisobi kito b lard a 
yoki kartoch kalarda y u ritiladi. Bu tartibni y u q o ri tashk ilo tning bosh 
buxgalteri belgilaydi. B unda quyidagi k ito b la r q o ‘llaniladi: «B osh- 
ju rn a l» kitobi, k assa kitobi, m ehnat haqi t o ‘la sh g a tarq atu v ch ilarg a
117


berilg an p u lla r k ito b i, jo riy schyotlar va h iso b -k ito b la m i hisobga olish
kitobi, dep o n en t q ilin g a n m chnat haqi v a stipcn diyalarn ing an alitik
hisobini olib b o ris h kito b i, m oddiy q iy m atlik lari m iqdor-sum m ali 
hisobini olib b o rish kitobi, quyi ta sh k ilo tla m i m oliy alash tirish 
b o ‘yicha h iso b -k ito b la m i hisobga olish k ito b i, m axsus m ab lag ‘larni 
hisobga olish k ito b i. B osh-jurnal kito b i sintctik hisob uchun, 
qolganlari esa a n a litik h iso b uchun tayinlangan.
2. B U D J E T T A S H K I L O T L A R I B O S H B U X G A L T E R L A R IN IN G
H U Q U Q L A R I VA M A S ’U L IY A T L A R I
0 ‘zbckiston R cspublikasida buxgalteriya hisobini tashkil qilishga 
budjet tashkilotining rahbari javobgardir. B udjet tashkilotida buxgalteriya 
hisobini bosh b u x g alter tom onidan boshqariladigan buxgalteriya xizm ati 
amalga oshiradi.
Budjet tashkilo tin in g bosh buxgalterini tashkilot rahbari tom onidan, 
agar yuqori tash k ilo t b o ‘lsa, uning rahbari va bosh buxgalteri bilan 
kelishib tayinlanadi yoki lavozim dan ozod qilinadi. Budjet tashkilotining 
bosh buxgalteri to ‘g ‘ridan-to‘g ‘ri m azkur budjet tashkilotining rahbariga, 
buxgalteriya hisobi va hisobotini tashkil qilish masalalari bo ‘yicha esa 
yuqori tashkilotning bosh buxgaltcriga b o ‘ysunadi.
Bosh buxgalter lavozim iga maxsus oliy m a ’lumoti b o ‘lgan shaxslar 
tayinlanadi. A yrim hollarda, bosh buxgalter lavozim iga m axsus oliy 
m a ’lumoti b o ‘lm agan, uning rahbarlik lavozim larida, buxgalteriya- 
moliyaviy ishlarda ish staji besh yildan kam boMmagan shaxs ham 
tayinlanishi m um kin. Bosh buxgalter lavozim idan ozod qilinganda 
yangi tayinlangan b osh buxgalterga (oxirgi shaxs bo‘lm ag an d a-b u d jet 
tashkiloti rahb arining buyrug‘i bilan tayinlangan xodimga) buxgalteriya 
hujjatlarining y ig ‘m ajildlari topshiriladi. B uxgalteriya hujjatlarini qabul 
qilish-topshirish jara y o n id a buxgalteriya hisobining holati va hisobot 
m a’lum otlarining haqiqiyligi tekshiriladi va budjet tashkilotining 
rahbari tom onidan tasdiqlaniladigan tcgishli 

Download 3,76 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   150




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish