M tojiyev, I. Nigmatov

6-jac
Yer silkinishining ba’zi ko‘rsatkichlari
Rixter bo'vicha
(magnituda)
Dunyo b o‘yicha 1
yilda yer silkinislming
o ‘rtacha soni
Yerning silkinish
muddati,
soniya
Kuchli yer silkinisl
ning ta’sir etgan jo
radiusi, km.
8,0-8.9
1
3 0 -9 0
80-160
7,0 -7 ,9
15
2 0 -5 0
5 0 -1 2 0
6 ,0 -6 ,9
140
10-30
2 0 -8 0
5 ,0 -5 ,9
900
2 -1 5
5 -3 0
4 ,0 -4 ,9
8000
0 -5
0 -1 5
107

---

Bulardan tashqari, sanoat va qishloq xo‘jalik korxonalari deyarli izdan 
chiqqan, avtomobil va temiryo'llarning ko‘p qismi, aloqa, ko'priklar 
yaroqsiz holga kelgan. Bu tabiiy ofat munosabati bilan dunyoning turli 
burchaklaridan, jumladan, 0 ‘zbekistondan ham yordam kuchlari kelib, 
u yerdagi jabrlangan xalqqa moddiy va m a’naviy yordam ko'rsatilgan. 
Shuningdek, fuqarolar mudofaasi organlari (sobiq Ittifoq Mudofaa 
vazirligiga qarashli) tomonidan 23000 nafardan ko‘p kishi safarbar etilib, 
ular xizmatida 3000 dan ortiq turli xildagi texnikalar ishtirok etgan. 
Juda katta miqyosdagi tabobat xizmati armiyasi ham yordam ko‘rsatdi. 
Hattoki, yer ostida, inshootlar tagida qolgan odamlami qutqarish uchun 
chet ellardan - Angliya, Fransiya, Shveysariya va boshqa davlatlardan 
mutaxassislar kelib, yordam berganlar.
Xuddi shunga o‘xshash holat 1966-yildagi Toshkent zilzilasida ham 
kuzatilgan. Unda 8 balli silkinish sodir bo‘iib, imoratlarga, katta qurilishlarga 
ziyon vetgan. Silkinishlar bir necha kungacha vaqti-vaqti bilan takrorlanib 
turgan. Buning oqibatida 35 mingdan ortiq uylar vayron bo‘lib, 78 ming 
oila boshpanasiz qolgan, 2 mln. kv. metr yerdagi turar joylar, 7600 o ‘rinli 
maktablar, 2400 o‘rinli maktabgacha tarbiya muassasalari ishdan chiqqan, 
690 ta savdo va 84 ta turli korxona idoralari ziyon ko‘rgan. 0 ‘sha vaqtda 
moddiy zarar miqdori hech qayerda yozilmagan edi.
Fuqaro mudofaalari va xorijiy tashkilotlarning ko‘rilgan zarami 
bartaraf etish borasida ko‘rsatgan sa’y-harakatiarini xaiqimiz hech qachon 
unutmaydi.