M tojiyev, I. Nigmatov

F W - Favqulodda vaziyatlar vazirligi avariyalar, halokatiar va tabiiy ofatlar
tufayli vujudga kelgan favqulodda vaziyatlarning oldini olish v a ularning oqibat-
larini bartaraf etish sohasidagi ishlarga rahbarlikni hamda ularni muvofiqlashtirib
borish ish'arini amalga oshiruvchi markaziy davlat boshqaruvi organi hisoblanadi.
F u q a ro m u h o fa za si - favqulodda vaziyatlarning, halokatlarning oldini olish
va ularning oqibatlarini bartaraf etish, aholining hududlarini va m oddiy boy-
263

---

liklarini m uhofaza qilish m aqsadida o'tkaziladigan tadbiriami am alga oshiruvchi
davlat tizim i.
Tabiiy ofat - tabiatda yuz beradigan favquloddagi o ‘zgarish b o ‘lib, u birdan,
katta tezlikda insonlarning m o ‘tadil yashash, ishlash sharoitlarining buzilishi,
odam lam ing va qishloq xo'jalik hayvonlarining o ‘lim i, m oddiy boyliklam ing
buzilishi y ok i y o ‘q b o ‘lib ketishi va boshqa salbiy oqibatlarga olib keluvchi
hodisalar.
Tektonik yer silkinishi - yerning chuqur qisim ida yuzaga keladigan tektonik
kuchlarning tarqalish jarayonida yer ustki qatlamining tebranishini xarakter-
laydigan o'zgarish.
G ipotsentr —yer silkinishining chuqur ichki qism idagi o ‘ch o g ‘i markazi.
Epitsentr -y e r silkinishining, yer ustki qatlamining eng maksimal silkinish jovi.
S el o fa ti - to g ‘li hududlarda kuchli y o m g ‘irlam ing y o g 'ish i, m uzlik va qorlarn-
ing tez erishi natijasida hosil b o ‘ladigan daryo toshqinlarining to g ‘ yon b ag‘rilarida
nuragan to g ‘ jin si b o ‘laklarining, daraxt ildizlari va shox-shabbalari bilan pastlik
tom on oqizib kelishi.
G eologik xavfli hodisalar - odamlar o iim ig a , m a'm uriy-ishlab chiqarish