M tojiyev, I. Nigmatov

qoidalami o ‘z ichiga oigan o ‘zaro b o g iiq standartlar majmuasidir. U 5
turga bo‘linadi:
1. Tashkiliy-uslubiy standartlar - GOST 0.001-82, GOST 12.0.002 -
74, GOST 12.0.003-74, GOST 12.0.003 - 79.
2. Ishlab chiqarishdagi zararli, xavfli birliklarga talab va normalar
standartlari - GOST 12.0.003-74.
3. Ishlab chiqarish uskunalariga xavfsizlik talablari standartlari -
GOST 12.2.003-74.4.
4. Ishlab chiqarish jarayonlari xavfsizligi talablari standartlari - GOST
12.3.003-74.5.
5. Ishchilam ing 
him oya 
vositalariga 
b o ‘lgan 
talablari 
davlat
standartlari - 12.4.001-74.1973 yildan e ’tiboran 300 dan ziyod standartlar
tasdiqlanib, ishlab chiqarishga joriy etildi.
4.4. Ishlovchilarni mehnat xavfsizligiga o‘ qitish
H ozirgi zamon fan-texnika taraqqiyoti, ishlab chiqarishda zamonaviy,
texnologiyalar va mashina-uskunalarning qo‘ llanilishi ishlab chiqarishda
ishlayotgan har bir xodimdan yuqori malakani egallashni, ishlab chiqarish
qonuniyatlarini yaxshi tushunishni va unga amal qilinishini talab qiladi.
Hozirgi vaqtda ishchilar xavfsizligini ta’minlash maqsadida k o ‘plab qoida,
norma, y o ‘riqnomalar ishlab chiqilgan. Am m o, shunga qaramasdan,
ishlab chiqarish korxonalarida baxtsiz hodisalar uchramoqda. Shu sababii
sanoat korxonalarida ishlab chiqarishning xiim a-xiliigini hisobga olib,
o ‘zi uchun m os keladigan mehnat xavfsizligini ta’minlash y o ‘riqnomalari
tizim i (M X ST) tashkil qilingan. Bu tizimlar ishchilam ing xavfsizligini
ta’m inlovchi ish usullarini o ‘rgatish bilan ishchining mehnat xavfsizligini
saqlash chora-tadbirlarini ham o 'z ichiga oladi. Ishlab chiqarishda ishchilar
mehnat 
x av fsizlig ig a quyidagi