M tojiyev, I. Nigmatov

kasb kasalliklari va o"z korxonasiga inson organizmga ta’sir qiluvchi
zaharli omillarning m avjudligi asos qilib olinadi. Nomenklatura chora-
tadbirlari rejasiga bajarilishi lozim bo‘lgan, ish sharoitini yaxshilashga
olib keladigan chora-tadbirlar kiritilishi lozim . Ular quyidagicha b o iis h i
lozim:
1. Baxtsiz hodisalarning oldini olishga qaratilgan chora-tadbirlar.
Bunga q o ‘shimcha him oyalovchi va m uhofaza qiluvchi to ‘siq qurilmalami
o ‘rnatish, m uhofaza qilishning avtomatik turkumlarini q o ila sh , masofadan
turib boshqariladigan asboblarni joriy qiiish, ogohlantirish tizimlari,
jarayonlami m exanizatsiyalash v a boshqalar kiradi.
2. Kasb kasalliklarini kamaytiradigan chora-tadbirlar. 
Bunga
ishchiiarga har x il zararli ta’sir qiladigan moddalardan muhofaza qiluvchi
moddalar hamda moslamalar tayyorlash va q o ila sh , havo almashtirish
tizimlarini o'rnatish, eski turlarini qayta jihozlash, zam onaviy ishlab
chiqarish jihoz-dastgohlardan foydalanish, havo haroratini, tarkibini
kuzatadigan asboblarni o ‘rnatish va boshqalar m isol b o ia d i.
3. Ish sharoitini yaxshilashga qaratilgan chora-tadbirlar. 
Bunga
ish joylarini yoritish, sanitariya-maishiy xizmat ko‘rsatish xonaiari holatini
yaxshilash, maxsus kiyim, bosh va oyoq kiyimlari bilan o ‘z vaqtida ta’minlash,
mehnatni muhofaza qiiish xonalarini, ko'rgazmaii qurollami tashkil qiiish va
boshqalar kiradi. Nomenklatura chora-tadbirlari ishlovchilam ing ish bitimiga
kiritilganligi va ishchilaming umumiy majlisida tasdiqlanganligi sababli,
bu tadbirlar korxona m a’muriyati tomonidan bajarilishi shart hisoblanib,
uning bajarilishi haqida m a’muriyat ishchiiarga axborot berib turishi kerak.
Nomenklatura chora-tadbirlariga sarfianadigan mablag' korxonaning asosiy