M. R. Usmanov Turizm geografiyasi udk 911. 3(575. 13)

Hindiston
Osiyo qit‘asining janubida joylashgan davlat 
bo`lib, maydoni 3,287,732 km
2
. Yirik shaharlari: Dehli (8,4 mln. 
aholi). Kalkutta (11 mln). Bombey (12,6 mln). Madras (5,4 mln). 
Bangalor (4,1 mln). Haydarobod (4,3 mln). Ahmadobod (2,7 mln). 
Aholisining ko‗pligi jihatidan dunyoda Xitoy Xalq respublikasidan 
keyin 2-o‗rinda turadi. Aholisining soni 1 mlrd 366 mln.dan 
ortiqroq. 
 
XIX-asrning o‗rtalaridan to 1947 yilgacha Buyuk Britaniyani 
mustamlakasi bo‗lgan. 1947 yil 15 avgustda mamlakat siyosiy 
mustaqillikka erishdi. 1950 yil 26 yanvarda respublika deb e‘lon 
qilindi. Hindistonda 500 dan ortiq qabilalar itiqomat qiladi. Ular 100 
dan ortiq turli tillarda so‗zlashadilar. Ammo hind va ingliz tillari 
rasmiy til hisoblanadi. Aholining 83% hinduizm. 11% islom diniga 
e‘tiqod qilishadi. Shu bilan birga Sinx, Xristianlik, Jaynizm, 
Buddizm va boshqa dindorlar ham bor. 
 
Mamlakatda ishga yaroqli aholining 60% qishloq xo‗jaligida 
faoliyat ko‗rsatadi. Sanoatda bu ko‗rsatkich 20% ga teng. Shunisi 
diqqatga sazovvorki, iqtisodiy qoloqlik bilan birga ishlab 
chiqarishda jahon fani va texnikasining so‗nggi yutuqlari ham keng 
qo‗llaniladi. Iqtisodiyotning rivojlanishi nihoyatda notekis bo‗lib, 
o‗sish bilan birga pasayishlar davri takrorlanib turadi. Aholi 
o‗rtasidagi moddiy tabaqalanish juda kuchli, ya‘ni kambag‗allar 

---

119 
bilan birga juda katta boylar ham mavjud. Rasmiy ma‘lumotlarga 
ko‗ra 250 mln. aholi qashshoqlik darajasidan past holatda xayot 
kechirmoqda. 70 mln. aholini ahvoli yuqori darajada ta‘minlangan. 
Aholining 60% savodsiz. 40 mln. aholi doimiy ravishda ishsizlar 
guruhiga kiradi. 
 
Hindiston dunyoning eng qadimiy va madaniyati yuksak 
mamlakatlardan biri bo‗lib hisoblanadi. Shuning uchun ham xorijiy 
turistlarni bu mamlakatga qiziqishlari katta. Hindistonda xalqaro 
turizmni rivojlantirish imkoniyatlari juda katta. Hindistonning 
tarixiy-me‘moriy 
yodgorliklari, 
tarixiy 
joylari, 
muqaddas 
ziyoratgohlari xorijiy turistlar xordiq chiqarishi uchun qulay bo‗lgan 
milliy 
ruhdagi 
dam 
olish 
maskanlari, 
tabiati an‘anaviy 
hunarmandchilik, xalq ommaviy san‘ati dunyo aholisini doimiy 
ravishda jalb qilib kelgan. 2002 yilda Hindistonga 2,649 mln. xorijiy 
turistlar tashrif buyurgan bo‗lsa 2018 yilda 17,427 mln kishiga 
etgan. Janubiy Osiyo mamlakatlariga qilingan tashriflarning 53,1% 
Hindistonga to‗g‗ri kelgan, tushumlari bo‗yicha 65,5% ni tashkil 
qilgan. Har bir xorijiy tashrif Hindistonda 765 AQSH dollarini 
tashkil etgan.