M. R. Usmanov Turizm geografiyasi udk 911. 3(575. 13)

Samarqand viloyati 
1938 yil 15-yanvarda tashkil topgan. 
Uning maydoni 16,8 ming km
2
bo`lib, aholisi 2018 yil 1 yanvar 
holatiga ko`ra
3753,3
ming kishi tashkil etadi. Viloyatda jami 14 ta 
tuman, 11 ta shahar va 88 ta shaharcha hamda 1829 ta qishloqlar 
bor. Samarqand O‗rta Osiyoning eng qadimgi shaharlaridan biri. 
Miloddan avvalgi 329-yili Makedoniyalik Iskandar tomonidan bosib 
olingan. Bu davr tarixiy manbalarda Maroqanda (Smarakanda) 
nomi bilan tilga olinadi Qadimda Samarqand So‗g‗diyonaning 
poytaxti bo‗lib, mintaqa sivilizatsiyalari orasida juda muhim o‗rin 
tutgan. Shahar VIII asrda arablar tomonidan egallanadi. X asrdan 
boshlab 
Somoniylar 
saltanati 
tarkibiga 
kiradi. l220-yili 
mo‗g‗ullar tomonidan vayron etiladi. Samarqand Amir Temur 
saltanatining poytaxtiga aylangan davrda shahar to‗la tiklanib, 
dunyoning eng go‗zal shaharlari qatoriga qo‗shildi. Me‘moriy va 
tarixiy yodgorliklar: hozirgi davrga qadar qator yodgorliklar 
saqlanib qolgan. Masalan, eng mashhur markazlardan biri
Registon maydonidagi me‘moriy majmua, ya‘ni Tillakori 
madrasasi (XVII asr), Sherdor madrasasi (XVII asr), Ulug‗bek 
madrasasi (XV asr); Shohi Zinda majmuasi (XIV-XV asrlar), Bibi 
xonim jome masjidi (XIV-XV asrlar), Go‗ri Amir maqbaralar 
majmuasi (XV asr), Ruxobod maqbarasi (XIV asr), Oqsaroy 
(XV asr), Ishrat xona (XIV asr), Abdidarun majmuasi (XV asr), 
Xo‗ja Ahror me‘moriy majmuasi (XV asr), Ulug‗bek rasadxonasi 
(l429-yil), Hazrat Xizr masjidi (XIX asr), Xo‗ja Nisbatdor masjidi 
va minorasi (l90l-yil) va boshqalar. ( Izox. Samarqand viloyati 
turizm imkoniyatlari keying bobda atroflicha berilgan) 
 
12.3.5. Janubiy turistik rayoni
 
Janubiy 
turistik 
rayon 
geografik 
joylashuviga 
ko`ra 
mamlakatimiz janubiy viloyatlari hisoblangan Qashqadaryo va 

---

209 
Surxondaryo viloyatlaridan tashkil topgan. Bu turistik rayon turizm 
salohiyati jihatidan keying yillarda tez rivojlanib, xorijiy 
sayyohlarni ham jalb qilmoqda. Binobarin, bu rayonda tabiiy va 
arxitektura, arxeologik, ziyorat, rekreatsion, etnoturistik, agroturistik 
imkoniyatlari mavjud.