M. N. Musayev

NO + NO, + H,O > 2 HO - NO

SO,+H,O< > H,SO₃

HO-NO + HSO >HSO. NO + HO

HSO, -NO + H,SO, >HSO₃ - N(OH)-SO₃H

HSO_}-N(OH)-SO₃H + HN'O—^HHSOA + HSOi-NHOH

HSO} - NHOH + H,_SO, > HSO₃NH, + H,SO₄

NO + NO, +3SO2+3H,O ► 3 H,SO₄ + N,

HSOjNH + HO-NO >HSOa + H2O + N2

Absorbent sifatida sulfamin kislotasim ishlatish ma’lum bo'lib, unda NO bilan quyidagi reaksiya asosida birikadi:

4 NH2SO2H + 6NO > 4 H,SO₄ + 2 H,O + 5 N,

Shunday qilib, karbamid ishtirokida quyidagi reaksiya boradi deb taxmin qilamiz:

3(NH,)CO+NO + NO, + 3SO, +6H,O >

> 3²(NH4 у SO_t + зш + N2

■¹¹⁰_ktb ■
www.ziyouz.com kutubxonasi

Bunda pH=5,5—6 oralig‘ida karbamid eritmasi bufer hisoblanib, sulfamin kislotasi hosil bo'lishi yuz beradi. Demak, azot va oltingugurt oksidlariinng birgalikda bo'lishi tozalash darajasining ko'tarilishiga turtki bo‘ladi, bu 10.4-rasmda keltirilgan ma’lumotlar tomonidan ham tasdiqlanadi.

Past harorat chegarasida egri chiziqdagi minimum yo'qoladi, buni sulfamin kislotasi va uning birikmalarining hosil bo'lishi bilan va keyingi o'zgarishlar izohlashi mumkin. Yuqori harorat chegarasida egri chiziqlar yaqinlashadi, lekin 90—95% li tozalash darajasiga nisbatan past 70°C haroratda erishiladi. Azot oksidlarining oksidlash darajasi NOx dan tozalashda asosiy omil bo'lib qoladi.

4. 
   rasm. Tutun gazlarini azot va oltingugiurt oksidlaridan tozalash darajasining haroratga bog‘liqligi:
   

1- oltingugurt dioksidli azot oksidlari; 2- azot oksidii oltingugurt dioksidi;

3-azot oksidlari; 4-oltingugurt dioksidi.