M. N. Musayev

12-rasm. Suv plyonkali siklon:

1 - kirish patrubkasi; 2 — chiqisb patrubkasi; 3 — halqasimon kollektor; 4 — soplo.

Tez ishlovchi jadal gazyuvgichlar (Venturi skrubberlari). Ushbu apparatning asosiy qismi purkagich trubasi bo‘lib, unda beriladigan suyuqlik 40 — 150 m/sek tezlikda harakat qilayotgan gaz oqimi



5.13-rasm. Venturi skrubberi:

1- purkagich trubasi; 2 — siklon-changushlagich.

ishtirokida shiddat bilan parchalanadi. Apparat ichida tomchi ushlagich ham o'rnatilgan bo'ladi (5.13- rasm).

Purkagich trubaning gidravlik qarshiligi quyidagi formula orqali anialanadi:

• ap = ap^+aP;

Quruq purkagich trubaning gidravlik qarshiligi esa quyidagi formula orqali aniqlanadi:

Qarshilik koeffitsienti (\0d_r>1, > 0,15J_£uchun)

Z_Qur =0,165+0,0341_G/d_E - [(0,06 + 0,028) 1_£ d_E ] M

bu yerda, M= 1 - Max soni; - trubaning uchidagi gazni tezligi, m/

sek; ~ tovush tezligi, m/sek; 1 - truba uchming uzunligi, m; dE - truba uchining ekvivalent diametri, m.

Suyuqlikni berilishiga bog'liq bo‘lgan purkagich trubaning gidravlik qarshiligi quyidagi formula orqali aniqlanadi:

bPj = № pJ2)m

bu yerda, £ — purkagich trubaga suyuqlik kirishini e’tiborga oluvchi gidravlik qarshilik koeffitsienti; m - suyuqlikning solishtirma sarfi, m¹/ m-’ gazga.

54

Cy koeffitsientining quyidagi tenglikdan topiladi:

£=A£_c,„_r^m'^+l’

bu yerda, A va В — koeffitsientlar.

Changushlagichning samaradorligi gaz tezligiga va solishtirma sug'onshga bog‘liq (odatda m=0,5-l,5 l/m³gazga).

Katta hajmli gazlarni tozalash lozim bo'lganda Venturi skrubberlarining birlashgan batareyalan ishlatiladi.

Nazorat uchun savollar:

1. 
   Ho‘l changyutgichlar qanday afzalliklarga va kamchiliklaiga ega?
   
2. 
   Ho‘l changyutgichlarda apparatni namlash uchun qaysi modda ishlatiladi va to‘qnashish usuliga qarab nechta tuiga bo'linadi?
   
3. 
   Ichi bo'sh forsunkali gazyuvgichlaming ishlash prinsipi qanday?
   
4. 
   Nasadkali skrubberning (harakatdagi va qo‘zg‘almas) ishlash prinsi pi qanday?
   
5. 
   Ko'pikli gazyuvgichmng ishlash prinsipi qanday?
   
6. 
   Inersion-uriluvchi gazyuvgichlaming ishlash prinsipi qanday?
   
7. 
   Markazdan qochma kuch skrubberlarining konstmksiyasi va ishlash prinsipi qanday?
   
8. 
   Tez ishlovchi jadal gazyuvgichlaming ishlash prinsipi qanday?
   

Gazlarni elektr filtrlarda tozalash

Elektr filtrlarda gazlami tozalash elektr kuchi ta’sirida olib boriladi. Bunda chang zarralari kuchli elektr magnit maydonida zaryadlanib elektrodlarga yopishadi. Elektr filtrlar katta hajmdagi gazlarni tozalashga mo'ljallangan. Chang zarralari 0,01 — 100 mkm, harorati 400-450°C da ham ishlaydi. Gidravlik qarshiligi 150 Pa. Changli gaz elektrofiltming quyi qismidan beriladi. Shunda changli gaz elektrodlar joylashgan kanallar orqali o'tganda chang zarralari elektrodlarga berilgan elektr kuchlanishining ta’sirida hosil bo'lgan elektr magnit maydoni oqibatida zaryadlanadi va elektrodlarga ilashib, yopishib qoladi. Tozalangan gaz apparatning yuqori qismidan chiqarib yuboriladi. Chang zarralarining qavati elektrodlarda qalinlashgandan so'ng elektr toki o'chiriladi va silkituvchi moslama yordamida ilashgan

55