M. M. Muhammadsidiqov xalqaro mintaqashunoslik

6 
( )dilqoriyev X.T., Razzoqov D.X. Siyosatshunoslik. -Т.: 0 ‘qituvchi, 2008,
•I t b.
19

---

umumiy nazariyasi va ulami hal qilish mexanizmi tuzildi7. Muammo­
lar insonlaming maqsadga yo‘naltirilgan faoliyatiga deatamaistik 
ta’sir ko‘rsatadi.
B a’zi bir muammolaming keskinligi shu darajagacha yetdiki, hat­
to ular global xarakter kasb eta boshladi. Global muammolami ang- 
lab yetish milliy yoki mintaqaviy muammo va qarama-qarshiliklar 
prizmasi orqali kelib chiqadi. K oplab xilma-xil muammolar orasida 
darhaqiqat global bo‘lgan muammoni ajratib olish va shakllantirish 
uchun milliy va mintaqaviy doiradagi qarama-qarshilik va muammo­
lami aniqlash, milliy, davlat va mintaqaviy darajasidagi ulami hal qi­
lish strategiyasini ishlab chiqarish zarur. Mintaqaviy rivojlanishning 
umumlashtirilgan nazariy modeli quyidagi mantiqiy zanjir yordamida 
namoyon qilinishi mumkin: qarama-qarshilik, muammo, ehtiyojlar- 
manfaatlar-aniq harakatlar orqali amalga oshiriluvchi maqsadlar.
Muammoviy yondashuvga geosiyosiy yondashuv bevosita aloqa- 
dor hisoblanadi. Shuningdek, unga zamon va makon yondashuvi ham 
bog‘liqdir. Ushbu yondashuvda markaziy o‘rinni geografik maydon- 
da ijtimoiy munosabatlari subyektlarining o‘zaro ta’siri hodisalarini 
o‘rganish egallaydi.
Ijtimoiy munosabat subyektlari manfaatlari may don tashkilotining 
m a’lum qonun-qoidalarini tan olish - geosiyosatchi-olimlar ishining 
o ‘ziga xos xususiyatidir. Geosiyosiy yondashuv mintaqaviy darajada- 
gi boshqaruv qarorlarini qabul qilish va asoslashda muhim ahami- 
yatga ega.
К о‘rib chiqilgan yondashuvlar mintaqaviy tadqiqodlaming aniq 
metodini tanlash va ishlatishda asos bo‘lib hisoblanadi.
2.2. Mintaqaviy tadqiqot metodlari
Tadqiqot yoki bilish metodi - bu oldiga qo‘yilgan maqsadga 
erishish usulidir. Bilish metodining majmuasi real hayotning barcha 
obyektlari va hodisalarini o ‘zaro bog‘liqlik va rivojlanishda ko‘rib 
chiqish imkonini yaratadi. Bilishning asosini umumilmiy metodlar