M. J. Mutalipova, B. X. Xod. Jayev qiyosiy pedagogika

Melioristik yondashuv (M.A.J.Parijskiy): boshlang’ich, o‘rta, oliy ta’lim kabi taiim bosqichlari va xotin-qizlaming ta’lim olishi, o‘qituvchilarni tayyorlash kabi muammolar bo'yicha savollardan iborat boigan so’rovnoma hamda kuzatuvlar asosida o‘tkazilgan tahlillardan iborat.
Tarixiy-fahafiy yondashuv vakillaridan bin rus pedagogi K.D.Ushinskiy bo‘lib, u har bir ta’lim tizimining milliy xususiyatlarini saqlash tarafdori edi, bu esa chet el tajribasini tadbiq etishga binnuncha to‘sqinlik qilardi. Ingliz komparativistikasining klassik vakili M.Sendler ham ma’naviy va madaniy omillami bilmasdan turib, milliy ta’lim tizimini taqqoslash mumkin emas deb hisoblardi.
XX asr boshlarida qiyosiy pedagogikada tizimli-sotsiologik yondashuv yuzaga keldi, bunda iqtisodiy-ijtimoiy, siyosiy, g'oyaviy xarakterdagi omillar qiyosiy tadqiqotlaming asosi deb qabul qilindi.
Ma'lumotli yoki mamlakatshunoslikka oid yondashuvda aniq davlatlardagita’lim tizimi rivojlanishining hozirgi holati tavsifiy bayon etiladi.
Fanlararo yondashuvda, birinchidan, ta’lim tizimi rivojlanishining mamlakat iqtisodi bilan, demak, iqtisodiy, ijtimoiy, siyosiy fanlar bilan bog'liqligi, ikkinchidan, tadqiqotlarda didaktika, tarbiya nazariyasi, etnopedagogika, pedagogika tarixi, oliy maktab pedagogikasi kabi sintezining zarurligi bilan boOiiqdir.
Etnomadaniy yondashuv ayrim davlat, hudud va global miqyosda xalq ta’limi va madaniyatining rivojlanishidagi umumiy qonuniyatlar va milliy xususiyatlami aniqlashni nazarda tutadi, bu yondashuv hozirgi kunda juda muhim sanaladi, milliy ta’lim tizimlarining globallashuv va integratsiyalashuv yo'nalishi qiyosiy pedagogik tadqiqotlarda mazkur yondashuvning asosiy tamoyillarini ajratib ko’rsatish imkonini beradi.
Resursli yondashuv qiyosiy pedagogik tadqiqotlarda ta’lim tizimining resursli ta’minot muammolarini o'rganishni nazarda tutadi:

“Qiyosiy pedagogika”
fanining obyekti,
predmeti, maqsad va
vazifalari
qonunchilik va siyosiy resurslar, ijtimoiy-siyosiy muhit va sharoit, moddiy-moliyaviy resurs, inson resurslari, ta’lim sohasidagi axborot resurslari majmui shular jumlasidandir.
O’zbekiston ta’lim tizimi keng qamrovli islohotlami hamda qayta qurish vazifalarini amalga oshirib kelmoqda.
Bulardan ko’zda tutilgan maqsad ta’lim tizimini demokratlashtirish, uning insonparvarlik tamoyillarini
rivojlantirish, shu asosda o’quv-tarbiya ishlari mazmunni, uning shakli va metodini kompleks yangilash hamda yanada takomillashtirishdan iborat. Bu vazifalarni muvafaqqiyatli hal qilishning muhim shartlaridan biri chet el ta’lim tizimi va pedagogikasi tajribalarmi o’rganishni talab etadi.
Bu tajribalami o’rganish orqali ta’lim-tarbiya tizimini yangilashda qo’shimcha boy manbalarga ega bo’lamiz. Bu yo’lda bizga pedagogika fanlari tizimi dagi sohalardan biri - “Qiyosiy pedagogika” fani katta yordam beradi.