M. H. Ahmedov, M. R. Shermatov farg‘onaning umurtqali

 
Pushti rang chug‘urchuq, Soch – Pastor roseus L.
Chumchuqsimonlar 
turkumining 
chug„urchuqlar oilasiga kiradi. Patlari qora 
va pushti rangda. Boshi, ko„kragi, qanoti, 
dumi qora, tanasining qolgan qismlari 
pushti. Boshida tovlanma rangga ega 
patlardan iborat popugi bor. O„zbekistonga 
kelib-ketuvchi qushlardan. O„rta Yer dengizi 
bilan Kaspiy oralig„ida hamda Hindistonda 
qishlaydi. 
O„zbekistonda bahor oylari 
ularning uchib kelish vaqtlarida bir necha 
o„nlab galasini uchratish mumkin. Uyalarini 
tog„ 
qoyalariga, 
o„pirilgan 
yerlarga, 
daryolarning jarlik qirg„oqlariga, temir yo„llarning qirg„oqlariga, tashlandiq 
harobalarga bir nechasi yoki bir necha o„nlab gala bo„lib quradi. Uya qurishda va 
bolalarini boqishda erkagi va makiyoni ishtirok etadi. May oyining ikkinchi 
yarmidan boshlab tuxum qo„yadi. May oyining oxirlarida 4-6 tadan jish bola ochib 
chiqadi. Bolalari 20 kundan keyin uchirma bo„lib, galalariga qo‟shila boshlaydi. U, 
asosan, chigirtkalar bilan ovqatlanadi. Bir kunda bir dona chug„urchuq 200 dona 
(200 gr) chigirtka iste‟mol qiladi. Bu o„z og„irligiga nisbatan ikki marta ko„p 
demakdir. Chug„urchuqlar galasi, olcha, gilos, uzum mevasi bilan ham ovqatlanib, 
bog„larga zarar keltiradi.
Pushtirang chug„urchuq juda ham foydali qushlardan hisoblanadi. Bular 
chigirtkalarni qirish bilan bog„larga keltirgan zararini qoplaydi. Bundan tashqari, 
chug„urchuqlar zararli qo„ng„iz, yarim qattiqqanotlilarni, kapalak qurtlarini va 
boshqa hasharotlarni ham yeb foyda keltiradi. 

---

30