M. F. Ziyayeva xirurgik kasalliKlar bilan og‘rigan va intensiv terapiyani o‘tayotgan beMorlarda HaMsHiraliK parvarisHi

naZorat savollari
Miokard infarkti nima, turlarini sanang.
1. 
Miokard infarkti sabablari, belgilari, davolash usullari.
2. 
Miokard  infarktining  atipik  variantlari,  klinik  belgilari,  shoshilinch 
3. 
yordam.
Miokard infarktida EKG diagnostikasi.
4. 
O‘tkir  miokard  infarkti  bilan  og‘rigan  bemorlarda  hamshiralik 
5. 
parvarishi.
Miokard infarktining asoratlari.
6. 
Miokard infarktida parhezning ahamiyati.
7. 
Miokard infarktini oldini olish choralari.
8. 
2.13. Kuygan bemorlarda hamshiralik parvarishi
kuyish –
 
–
 termik, kimyoviy, elektr toki yoki nurning ta’sirida 
vujudga keladigan shikastlanishdir. Kuyish sabablariga ko‘ra:
termik  kuyish
 
–
  (quyosh  nuri,  ultrabinafsha  nurlari,  ochiq 
yong‘in,  yonib  turgan  gaz,  olov,  issiq  suyuqliklar,  suyuq 
metall sochmalari, bug‘ va boshqalardan);
kimyoviy  kuyish  –
 
–
  ba’zi  kimyoviy  moddalar  ta’sirida 
(kislota, ishqor, og‘ir metallar tuzi, fosfor va boshqalardan 
kuyish);
nurlanishdan  kuyish  –
 
–
  ionlantiruvchi  radiatsiya  ta’sirida 
kuyish;
elektr tokidan kuyish va chaqmoqdan kuyish.
 
–

---

252
Kuyish  ta’sirida  teri  va  shilliq  qavatdagi  nerv  oxirlari 
ta’sirlanib,  kuchli  og‘riq  yuzaga  keladi.  Kuchli  og‘riq  o‘z 
navbatida markaziy asab sistemasining o‘zgarishiga sabab bo‘ladi. 
Issiqlikning  to‘qimalarga  ta’siridan  kapillarlar  devorlarining 
o‘tkazuvchanligi  oshadi,  oqibatda  tomir  ichidagi  zardob  teri 
ostiga  va  to‘qimalarga  chiqib  ketadi.  Natijada  kuygan  to‘qimalar 
maydoni  atrofida  shish  va  pufaklar  paydo  bo‘ladi.  Kuyishning 
2–3 darajalarida suyuqlik yo‘qotish ko‘proq bo‘ladi.
Kuyish  oqibatida  plazma  yo‘qotiladi,  bir  qism  eritrotsitlar 
gemolizga  uchraydi  va  qon  aylanishining  buzilishi  natijasida 
gipoksiya  rivojlanadi.  Qon  quyuqlashadi  va  uning  yopishqoqligi 
oshadi.  Kapillarlardan  qon  oqishi  sekinlashadi.  Organizmda 
qonning  mikrosirkulatsiyasi  buzilishi  metabolik  va  biokimyoviy 
o‘zgarishlarga olib keladi. Oxirigacha parchalanmagan moddalar 
miqdori  ko‘payadi  va  atsidoz  rivojlanadi.  Organizmdagi 
oksidlanish jarayonlarining buzilishi tufayli tana harorati pasaya 
boradi.
Yumshoq to‘qimalar qanchalik chuqur jarohatlanganiga qarab, 
kuyishning quyidagi darajalari farq qilinadi: