M. F. Ziyayeva xirurgik kasalliKlar bilan og‘rigan va intensiv terapiyani o‘tayotgan beMorlarda HaMsHiraliK parvarisHi

ostini yuvish, qinni chayish
Ichi bo‘shagandan so‘ng bemorlarning ostini yuvish:
muolajani  o‘tkazish  davrida  bemorga  kateter  kiritilgan 
 
–
bo‘lsa, bemorga muolaja ehtiyotlik bilan o‘tkazilishi kerak. 
Siydik kateteri atrofi va qin sohasi ajralmalar to‘planadigan 
joy  bo‘lib,  tez  ifloslanishi  sababli  ushbu  sohalarni  kuniga 
1–2 marta artish va quritish lozim.
Badanning alohida qismlarini yuvish:
Terida  qon  aylanishini  yaxshilash,  infeksiyalar  va  yotoq 
 
–
yaralarning  oldini  olish  maqsadida  butun  badanni  sochiq 
bilan ho‘llab artishni rejalashtirish va amalga oshirish lozim.
Bo‘g‘imlar  kontrakturasi  va  muskullar  atrofiyasining 
 
–
oldini olish uchun ho‘llab artinish bilan bir qatorda barcha 
bo‘g‘imlar  uchun  massaj  va  harakatli  mashqlarni  bajarish 
zarur.  Tana  holati  o‘zgartirilayotgan  vaqtda  bemorning 

---

204
bo‘yni  qayrilib,  naycha  chiqib  ketmasligini  diqqat  bilan 
kuzatib  turish  lozim.  Og‘ir  holatdagi  bemorning  hayotiy 
ko‘rsatkichlari yoki monitorni kuzatib turish kerak.
Monitorga ulangan simlar va drenaj naychalarini nazorat qilib, 
parallel ravishda teri holatini kuzatish zarur.
Jarohatdan  so‘ng  bosh  qon  bilan  ifloslangan  bo‘lsa,  iloji 
boricha boshni tezroq yuvish va infeksiyaning oldini olish kerak. 
Bundan  tashqari,  bemor  noxush  hid  va  qichinishni  sezmasligi 
uchun boshni yuvishga mo‘ljallangan ko‘chma apparat yordamida 
haftada  1–2  marta  bosh  yuviladi.  Bosh  yuvish  imkoniyati 
bo‘lmagan taqdirda iliq suv yoki 35–50% li iliq spirt yordamida 
artilib, sochni quritish lozim. Sochni tarash yoki parvarish qilish 
vaqtida  yotadigan  bemorga  noqulaylik  yetkazmaslik  yoki  tana 
holatini almashtirishda xalaqit bermasligini ta’minlash lozim.
Yostiq-jild, choyshablarini va ich kiyimlarini almashtirish:
intensiv  terapiya  xonasida  yotgan  bemorlarning  yostiq-
 
–
jild,  choyshablarini  va  ich  kiyimlarini  tez-tez  almashtirish 
yotoq  yaralarning  oldini  olishda  muhim  ahamiyatga  ega. 
Yotadigan o‘rinning qulay holatini saqlash: non ushoqlarini 
qoqib tashlash, burmalarini yozish zarur.
Fiziologik hojatni amalga oshirishda yordam berish.