M. F. Ziyayeva xirurgik kasalliKlar bilan og‘rigan va intensiv terapiyani o‘tayotgan beMorlarda HaMsHiraliK parvarisHi

Monitor  kuzatuv:  elektrodlar  ko‘krak  qafasiga  yopishtiri-
ladi.  Elektrodlar  yumaloq  shaklda  bo‘lib,  o‘rtasida  elektr  to‘kini 
o‘tkazuvchi  pasta  bo‘ladi.  Elektroddan  yopishqoq  qog‘oz  ajratilib, 
elektrodni  yopishqoq  qismi  bilan  teriga  yopishtiriladi.  Teridagi 
tuklar (elektrodlarning teri bilan kontakti yaxshi bo‘lishi uchun) to-
zalanadi va spirt bilan artiladi. Elektrodlarni har kuni yoki kontakt 
buzilganda (ko‘chganda, pasta qurib qolganda) almashtiriladi.
Elektrodlarni  ikkinchi  standart  uzatma  ko‘rinishidagi  EKG 
olish uchun quyidagi joylarga yopishtiriladi.
Manfiy  elektrod  (qizil)  o‘ng  o‘mrovning  o‘rtasi  pastiga,  mus-
bat elektrod chap o‘mrov o‘rta chizig‘i bo‘ylab oltinchi, yettinchi 
qovurg‘alar  oralig‘iga,  neytral  elektrod  qora  chap  o‘mrovning 
o‘rtasi pastiga.
Normal EKGda quyidagi tishlar va intervallar bo‘ladi:
R – ikkala bo‘lmachalar qo‘zg‘alishi, kengligi 0,06 dan 0,1 ga-
cha, balandligi 1,5–2,5 mm.

---

247
Interval R – Q impulsning bo‘lmachadan qorinchaga o‘tish vaqti.
QRS  –  qorincha  kompleksi  qo‘zg‘alishning  butun  miokard 
qorinchalari bo‘yicha tarqalish vaqti. QRS kengligi 0,06 sek – 0,1 
soniya.
ST interval qorinchalar qo‘zg‘alish intensivligi pasayish vaqti. 
Bu interval doim gorizontal chiziq bo‘lib. yuqori va pastga silji-
shi 1 mm dan oshmasligi kerak.
QT intervali yurak qorinchalarining qo‘zg‘alish vaqtini, ya’ni 
yurak  elektrik  sistola  vaqtini  ko‘rsatadi.  Normada  sistola  vaqti 
0,24 dan 0,55 gacha bo‘ladi.
Hamshira elektrokardiogramma olishni, bemorni kardiomoni-
torga  texnika  xavfsizligiga  amal  qilgan  holda  ulashni  bilishi  ke-
rak.  Elektrokardiogrammadagi  asosiy  o‘zgarishlarni  bilishi  va 
ular paydo bo‘lganda shifokorni xabardor qilishi lozim.
EKG:  T  –  tishcha  amplitudasi  juda  baland  bo‘ladi  va 
o‘tkirlashadi.  Keyin  shikastlanish  belgilari  paydo  bo‘ladi  (3  kun 
davomida): subendokardial ishemiya belgilari – ST segmenti izo-
liniyadan  pasayib  ketadi,  T  tishcha  pasayib,  ST  intervali  bilan 
qo‘shilib ketadi.
Davolash:
Bemorga qat’iy yotoq tartibi yaratiladi. Bemorni qimirlatmas-
dan yotqizib qo‘yiladi. Siqib turgan keyimlari bo‘shatib qo‘yiladi. 
Til  ostiga  tomir  kengaytiruvchi  dori  vositalari  yordamida  og‘riq 
kamaytiriladi.  Til  ostiga  nitroglitserin  0,0005  1  tabletkadan  be-
riladi yoki izoket ayrazoli 1–2 dozada til ostiga sepiladi. Bu do-
rilarni  3–5  daqiqa  oralatib  berish  mumkin.  Kislorod  yostig‘i 
yordamida  namlangan  kisloroddan  nafas  oldiriladi.  Shifokor 
ko‘rsatmasiga  binoan  nonarkotik  analgetiklardan  analgin  50% 
4  ml mushak orasi, baralgin 5 ml venaga yuboriladi.