M. F. Ziyayeva, O. Z. Rizayeva

 
Fenilketonuriya
 
 
Fenilalaninni (aminokislotalardan biri) tirozinga aylanishini 
katalizatsiya  qiluvchi  fermentning  tug‘ma  yetishmovchiligi 
oqibatida yuzaga keluvchi nasliy kasallik. 
 
Ota-onalari qarindosh bo‘lgan chaqaloqlarda ko‘p uchraydi. 
Tug‘ilgandan  keyin  boshlang‘ich  davrda  o‘zgarishlar  kuzatil-
maydi, lekin sekin-asta fenilketonuriyaning simptomlari paydo 
bo‘ladi. 3 haftadan so‘ng bolalarda qusish boshlanib, ular injiq 
bo‘lib  qoladilar,  harakat  rivojlanishida  va  aqliy  funksiyalarda 
yetishmovchilik  kuzatiladi.  Shu  vaqtgacha  ushbu  kasallikning 
spetsefik  davosi  yo‘q,  lekin  butun  hayot  davomida  kasallikni 
rivojlanishini  oldini  olish  uchun  fenilalaninni  cheklovchi 
maxsus parhezga rioya qilish kerak. Muammo shundan iboratki, 
bunga oila budjeti ko‘p sarf bo‘ladi. Minimal miqdorda protein 
saqlagan  oziq-ovqatlarni  iste’mol  qilish  kerak,  har  kungi 
iste’mol uchun maxsus sut berish mumkin, meva va sabzavotlar 
cheklanadi, kraxmal saqlovchi oziq-ovqatlar beriladi, bu oziq-
ovqatlar oddiy oziq-ovqatlardan 3-10 barobar qimmat.
 

---

 
203