M e t r o L o g I y a V a s t a n d a r t L a s h t I r I s h

( Л — 
f
) = ( ^ i — A )/o >
(4.35)
Bu h o ld a ish q alanish k u ch i e ’tib o rg a olinm aydi; (4.35) 
tenglam aga asosan qalqovichdagi bosim lar farqi:
P1- P 2 = A P = Vk° * ~ J\
 
(4.36)
J O
Д
P —
bo sim lar farqi, Pa.
(4.36) 
ten g lam a bosim lar farqining qalqovich hajm iga, kesim
yuziga, qalqovich va m uhitning solishtirm a og'irliklariga, y a ’n i 
o 'lc h a sh ja ra y o n id a o'zg arm ay d ig an kattaliklarga bog'liqligini 
k o 'rs a ta d i. D e m a k , s a rf o 'lc h a n a y o tg a n d a g i b o s im la r farq i 
o'zgarmas. O 'lchanayotgan m uhitning konussimon naycha devorlari 
va qalqovich orasidagi o 'tish tezligi:
Gk =V k ( j k - j ) ,
 
(4.33)
- i
2i(P, - P J
(4.37)
bu yerda 
V —
o 'tish tezligi, m /s (4.37) tenglam adan
p , - p 2 = b.p = —L.
(4-38)
2 
g
(4.37) 
v a (4.38) te n g lam a m i tenglashtirsak, o raliq o q im
tezligiga ega bo'lam iz:
86

---

v =
2g-VkUt - j )
(4.39)
jfo
O qim ning halqa oralig‘idagi tezligi va uning yuzasi m a ’lu m
b o 'lg a c h , o 'lc h a n a y o tg a n m u h itn in g hajm iy sarfini a n iq la sh
m um kin:
Q x = a F .
jfo
(4.40)
b u y erda 
Q —
o'lchanayotgan m u hitning hajm iy sarfi, m 3/so a t;
a —
sarf koeffitsiyenti, b u tajribada olingan kattalik b o 'lib , 
q a lq o v ic h n in g is h q a la n is h t a ’sirin i, m u h it u y u rm a s i h o s il 
bo'lgandagi bosim sarfini n azard a tutadi. Ildiz ostidagi k attalik lar 
o'zgarm as bo'lgani uchu n u lam i ZTkoeffitsiyent bilan alm ashtirish 
m um kin:
U n d a