M. E. Mamarajabov, S. Q. Tursunov

Ranglar soni (rang chuqurligi) ham rastrning eng muhim xarakteristikalaridan biri. Ranglar soni faqat rastrli tasvir uchun emas. Balki har qanday tasvir uchun ham muhim xarakteristika liisoblanadi.
1.5. Kompyuter grafikasining vositalari Kompyuterda tasvirlar bilan ishlash jarayonida turli-tuman
vositalardan foydalaniladi. Shuningdek, bu vositalardan foydala- nishda kompyuterning o‘ziga ham talablar qo'yiladi. Tasvirlar bilan ishlashga mo'ljallangan kompyuterlar boshqa kompyuterlarga qaraganda kuchliroq bo'lishi zarur. Eng avvalo lining xotirasi ko'p va qattiq disk sig'imi katta bo'lishi lozim. Chunki grafik fayllarining o'lchamlari juda katta bo'ladi. Bunday kompyuterlarning operativ xotirasi minimum 128 megabayt bo'lishi mumkin. Agar 256 mega- bayt va undan yuqori xotira o'rnatilsa maqsadga muvoflq bo'ladi. Qattiq diskning hajmi 20 gigabayt atrofida bo‘lishi mumkin. Agar bizning diskimiz o'lchami 5 gigabayt bo'lsa, yangi rasm chizilgandan
16
keyin, eskizlarini olib tashlashga to‘g'ri keladi. Kompvuterlarda kompakt disklarga yozib oluvchi moslama bo‘lsa, illustratsiyalarni boshqa kompyuterlarga ko‘chirish qulay bo‘ladi.
Protsessor zamonaviy va yetarlicha tez bo'lishi kerak. Aks holda tasvirlarni tahrirlashda kompyuter ko'p o‘ylanib turishi munikin. Har qanday kompyuterda monitor asosiy komponentlardan hisoblanadi. 17 dyuymdan kichik diagonalli monitorlar eskirgan hisoblanadi. Yaxshisi 19 dyuymli monitorlardan foydalangan
ma’qul.
Qo‘shimcha vositalar. Kompyuter grafikasida ishlatiladigan qo‘shimcha vositalardan biri bu raqamli fotokamera hisoblanadi. Ular oddiy fotoapparat singari ishlaydi. Ickin plyonka oTniga tasvirni elektr signallariga aylantirib beruvchi yorug’lik sezuvchi elementdan foydalaniladi. Tasvir signallari kodlanganidan kcyin. ular kamcraning xotirasiga joylashadi. Undan kcyin csa xohlagan paytda kompyutcrga yozib olish munikin. Shundan kcyin bu tasvirlar xohlagan grafik muharrirda qayta ishlanadi va printcrda chop qilinadi.
Bundan tashqari. siz grafik fayllarni kompakt disklarga yozib olib. raqamli ko‘rinishda fotoalbom tashkil qilishingiz mumkin. Agar sifatli fotokamera bo'lsa. skancr yoki nusxa ko‘chiruvchi qurilmalar kerak bo'lmaydi. Raqamli kamcralarni Agfa. Canon. Kodak. Olympus kabi firmalar ishlab chiqaradi. Kompyuter grafikasi uchun yana bir zarur vositalardan biri bu maxsus peroli grafik planshct hisoblanadi. Planshetga grafik pero bilan xuddi qalamda qog’ozga chizgandek chiziladi. Bu esa rasm chizuvchilarga katta imkoniyatlar beradi. Bu planshetlarni Wacom firmasi ishlab chiqaradi. Grafik peroda istc'mol dementi va birlashtiruvchi kabcl bo’lmaydi. Pero oddiy ruchkaga o'.xshaydi. Grafik pero orqasiga aylan- tirilib. xuddi o'chirg'ich bilan o'chirgandek o'chiriladi.
Kompyuterlarga rasmlar va suratlarni kiritish uchun skanerlardan foydalaniladi. Yuqori sifatli skanerlarni Agfa va UMAX firmalari ishlab chiqaradi.
Grafik ishlarni printersiz tasavvur qilish mumkin. Lckin grafikani qo- g'ozga chiqarish uchun lazer printerlaridan foydalangan ma’qul. Lazer printerida oq-qora tasvirlar va xotnaki rasmlar chop qilinadi. Lekin chop qilingan rasmlar rangsiz bo‘lsa. o‘z go‘zalligini yo'qotadi.
Yuqori sifatli realistik tasvirlarni chop qilish uchun fotografik printer- lardan foydalaniladi. Fotoprinterlardan eng sifatlisi Epson. Stylus photo- seriyasidagi printerlar hisoblanadi. Bu printerlar uchun maxsus qog ozlardan ^{foydalaniladi.} Toshkent Axborot Texnologiyalari Universitet
____.17 h ......
Axborot Resurs Markazi